فوتو: cdn.tvc

ەۋرووداق پەن ماسكەۋ اراسىنداعى قارىم-قاتىناس سوڭعى اپتالاردا شيەلەنىسىپ كەتتى. وسىعان بايلانىستى وتكەن ەۋروپارلامەنت جيىنىندا الەكسەي ناۆالنىي ءىسى، رەسەي-ۋكراينا شەكاراسىنداعى جاعداي مەن 2014 جىلى چەحياداعى وق-دارىلەر قويمالارىنداعى جارىلىس تالقىلاندى.

ەو-نىڭ سىرتقى ساياسات جونىندەگى جوعارعى وكىلى جوزەپ بوررەل رەسەيدە ادام قۇقىقتارى مەن بوستاندىعى ۇلكەن ماسەلە ەكەنىن ايتتى. سونىمەن قاتار وداققا مۇشە ەلدەردىڭ باسشىلارى ناۆالنىيدى بوساتۋدى تالاپ ەتتى. ەندى بۇل ءىستى ەۋروپانىڭ ادام قۇقىقتارى جونىندەگى سوتى كەزەكتەن تىس قاراماق.

حالىقارالىق ورگان رەسەي ۇكىمەتىنە وپپوزيتسيونەردىڭ تۇرمەدە قۇقىقتارىنىڭ ساقتالۋى جانە وعان كورسەتىلىپ جاتقان مەديتسينالىق قىزمەتتىڭ ساپاسىنا قاتىستى سۇراقتار جولداعان. ساۋالعا رەسەي بيلىگى 12 شىلدەگە دەيىن جاۋاپ بەرۋى ءتيىس

كرەمل سىنشىسى الەكسەي ناۆالنىي 31 ناۋرىزدان بەرى اشتىق جاريالاپ، دەنساۋلىعى ناشارلاعان. وتكەن اپتادا پوكروۆاداعى تۇرمەدەن سوتتالعاندارعا ارنالعان وبلىستىق اۋرۋحاناعا اۋىستىرىلدى. بۇعان دەيىن ناۆالنىيدى ەمدەگەن دارىگەرلەر ونىڭ قان ءاناليزىنىڭ قورىتىندىسىن جاريالاپ، دارىگەر اناستاسيا ۆاسيلەۆا ناۋقاستىڭ جۇرەگى توقتاپ قالۋى مۇمكىن دەپ ەسكەرتكەن. ناۋرىزدىڭ سوڭىندا مىڭنان استام دارىگەر بيلىككە اشىق حات جازىپ، ساياساتكەرگە تاۋەلسىز دارىگەردى كىرگىزۋگە شاقىرعان.

ەۋرووداق ديسكۋسسياسىنىڭ ەكىنشى تاقىرىبى – ۋكراينا مەن رەسەي بايلانىسى. ۋكراينا شىعىستا رەسەيشىل سەپاراتيستەرمەن كۇرەسىپ جاتىر. 2014 جىلى كوكتەمدە رەسەي قىرىم تۇبەگىن باسىپ العاننان كەيىن دونباستا قارۋلى قاقتىعىس باستالعان. كەيىنگى اپتالاردا ۋكراينا شىعىسى مەن قىرىمدا رەسەي اسكەرىنىڭ كوبەيۋى كيەۆ پەن باتىس ەلدەرىنىڭ الاڭداۋشىلىعىن تۋعىزعان. 23 ساۋىردە ماسكەۋ ۋكراينامەن شەكارا ماڭىنان اسكەرىن اكەتە باستاعان.

27 ساۋىردە رەسەي قورعانىس ءمينيسترى سەرگەي شويگۋ ۋكراينامەن شەكارا ماڭىنان اسكەر اكەتۋ تۋرالى شەشىمگە باتىس قىسىمى اسەر ەتكەن جوق دەپ مالىمدەدى. ماسكەۋ قورعانىستى نىعايتۋ ءۇشىن قولدان كەلگەننىڭ ءبارىن جاسايدى دەدى ول. مينيستر سونىمەن بىرگە رەسەيگە جاقىن اۋماققا ناتو كۇشتەرىنىڭ شوعىرلانۋىنا دا الاڭداۋشىلىق بىلدىرگەن.

رەسەي ۋكراينانىڭ قىرىم تۇبەگىن 2014 جىلى ناۋرىزدا زاڭسىز اننەكسيالاپ الىپ، تۇبەكتەگى اسكەري الەۋەتىن كۇشەيتە باستاعان. 2014 جىلى كوكتەمدە ۋكراينانىڭ شىعىسىنداعى دونەتسك جانە لۋگانسك وبلىستارىندا رەسەيشىل سەپاراتيستەر مەن ۇكىمەت اسكەرى اراسىندا قاقتىعىس باستالعان. ۋكراينا مەن باتىس ەلدەرى ماسكەۋدى سەپاراتيستەرگە قولداۋ كورسەتىپ وتىر دەپ ايىپتايدى. بىراق كرەمل مۇنى جوققا شىعارادى. الايدا، 2016 جىلى قاراشادا حالىقارالىق قىلمىستىق سوت ۋكراينا شىعىسىنداعى قاقتىعىستى «ۋكراينا مەن رەسەي اراسىنداعى حالىقارالىق قارۋلى قاقتىعىس» دەپ تانىعان. امەريكا مەن ەۋرووداق ەلدەرى قىرىمدى رەسەي جەرى رەتىندە مويىنداعان ەمەس.

باتىس ەلدەرى مەن رەسەي بايلانىسى سوڭعى كەزدەرى بۇرىنعىدان دا ۋشىعا باستادى. 17 ساۋىردە چەحيا اسكەري قارۋ-جاراق قويماسىنداعى 2014 جىلعى جارىلىسقا رەسەي بارلاۋ قىزمەتىنىڭ قاتىسى بولۋى مۇمكىن دەپ، رەسەي ەلشىلىگىنىڭ 18 قىزمەتكەرىن ەلىنە قايتارۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. ەۋرووداق وكىلدەرى ەگەر رەسەي ادام قۇقىقتارى ماسەلەسى مەن سىرتقى ساياساتتا اگرەسسيالىق باعىت ۇستانۋىن دوعارماسا، جاعداي تىپتەن شيەلەنىسەدى دەگەن پەسسيميستىك كوزقاراس تانىتتى.

"The Qazaq Times"