ۆەنەسۋەلا حالقى ازىق-تۇلىك پەن مەديتسينالىق ءدارى-دارمەكتەردىڭ تاپشىلىعىنان، گيپەرينفلياتسيا سالدارىنان زارداپ شەگۋدە. ايماقتاعى ەڭ باي ەلدەردىڭ ءبىرى بولسا دا، ەل تاريحىنداعى ەڭ اۋىر داعدارىستى باسىنان وتكىزىپ جاتىر، - دەپ حابارلايدى Al Jazeera اقپارات اگەنتتىگى. 

ۆەنەسۋەلا ورتالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى مارگاريتا لوپەز مايانىڭ (Margarita Lopez Maya) ايتۋىنشا، جەرگىلىكتى حالىقتا كۇندەلىكتى تۇتىناتىن ازىق-تۇلىك جوق. قوقىستان تاماق ىزدەپ جۇرگەندەردى ءجيى كورۋگە بولادى.

مۇناي قورى بويىنشا ىلەمنىڭ جەتەكشى ەلدەر قاتارىنا كىرەتىن مەملەكەت ەكونوميكالىق قۇلدىراۋعا قالاي تاپ بولدى؟

ۋگو چاۆەس (Hugo Chavez) 1998 جىلى پرەزيدەنت پوستىنا سايلانعاندا ەلدەگى جەمقورلىق پەن كەدەيشىلىكپەن كۇرەسۋگە ۋادە بەرگەن بولاتىن.

ول ەلدىڭ مۇناي بايلىعىن كەدەيشىلىكتى جويىپ، حالىق تاپتارى اراسىنداعى تەڭسىزدىكتى قىسقارتۋعا ارنالعان الەۋمەتتىك باعدارلامالاردى جۇرگىزۋگە پايدالاندى. بايلار مەن كەدەيلەر بولىپ بولىنەتىن جەرگىلىكتى حالىققا كوپشىلىك وسىنداي باعدارلامالار كەرەك دەپ ويلادى.

چاۆەس ۆەنەسۋەلانى 21-عاسىردىڭ سوتسياليزمىنە اينالدىرعىسى كەلگەندىكتەن، ۋاقىت وتە كەلە ونىڭ ساياساتى راديكالدى سيپاتقا يە بولا باستادى. ول ونەركاسىپتى تولىقتاي مەملەكەت قولىنا الىپ، مەملەكەتتىك بيۋروكراتيانى كۇردەلەندىردى. مۇنىڭ بارلىعى مۇنايدان تۇسكەن پايدا جانە ەسەپسىز الىنعان قارىزدار ەسەبىنەن جۇرگىزىلدى. وسىلايشا ۆەنەسۋەلا قارىزعا بەلشەسىنەن باتتى.

2013 جىلدىڭ ناۋرىزىندا ۋگو چاۆەس قايتىس بولاردان بۇرىن ەكونوميكاسى ابدەن السىرەگەن ەل بيلىگىن تاپسىردى وزىنىڭ ءىزباسارى نيكولاس مادۋروعا (Nicolas Maduro) تاپسىردى.

"2013 جىلدان بەرى جالعاسىپ كەلە جاتقان ەلدەگى ەكونوميكالىق قۇلدىراۋ اقش-تىڭ ۇلى داعدارىسىنان شامامەن 2 ەسە ۇلكەن، جالپى باتىس جارتىشار تاريحىنداعى ەڭ ۇلكەن رەتسەسسياعا اينالدى", - دەيدى ۆەنەسۋەلانىڭ بيۋدجەتتىك جوسپارلاۋ ءمينيسترى ريكاردو حاۋسمان (Ricardo Hausmann).

حالىقارالىق ۆاليۋتا قورىنىڭ بولجامىنا سەنسەك، 2018 جىلى ۆەنەسۋەلانىڭ ەكونوميكاسى 15 %-عا قىسقارىپ، ينفلياتسيا 13 مىڭ %-عا جەتەدى.

“The Qazaq Times”