اۋىلداعى قازاق ءتىلدى بالانىڭ ءبىلىمى قالاداعى ورىس ءتىلدى بالادان 3 جىلعا قالىپ قويعان. قازاق مەكتەبىندەگى 7 سىنىپ وقۋشىسىنىڭ ءبىلىمى، ورىس مەكتەبىندەگى 4 سىنىپ وقۋشىسىنىڭ بىلىمىنە جەتپەيدى. بۇل تۋرالى بۇگىن الماتىدا وتكەن «OYLA» (ويلا) عىلىمي-كوپشىلىك جۋرنالىنىڭ اشىلۋ راسىمىندە، باسىلىمنىڭ عىلىمي رەداكتورى الماس ورداباەۆ ءمالىم ەتتى دەپ حابارلايدى “The Qazaq Times”.

الماس ورداباەۆ

ەسكە سالا كەتسەك، جۋرنالدىڭ قازاق تىلىندەگى نۇسقاسى بىلتىر جابىلىپ قالعان. سەبەپ – وقىرمان سانى از بولعاندىقتان. بيىل رەداكتسيا ۇجىمى قازاق تىلىندەگى باسىلىمدى قايتا قولعا الىپتى. نەگە؟ ويتكەنى، قازاق مەكتەپتەرىندەگى وقۋشىلار ءۇشىن قازاق تىلىندەگى عىلىمي، ءبىلىمي ماتەريال جوقتىڭ قاسى. بۇدان كەلىپ، قازاق تىلىندە بەرىلەتىن ءبىلىمنىڭ ساپاسى تومەن، ورىس ءتىلدى مەكتەپتىڭ ساپاسى جوعارى دەگەن تۇسىنىك نىعايا بەرەدى.

قايتا شىققان جۋرنالدىڭ العاشقى ءنومىرى

«بىزدە قازاق ءتىلدى ماتەريالدىڭ ساپاسىنا سەنىمسىزدىك بار. سوندىقتان، كوبىنە ورىس ءتىلدى مازمۇنعا جۇگىنەمىز. تۇرمىستاعى قاراپايىم مىسالدى الىپ قارايىق، ءبىز ادەتتە بانكوماتتان اقشا شىعارار كەزدە ورىس ءتىلىن تاڭدايمىز، سەبەبى سوعان ۇيرەنىپ قالعانبىز. بىراق، جاڭا ءوسىپ كەلە جاتقان ۇرپاق بۇندايعا ادەتتەنبەۋى كەرەك، ولارعا قازاق تىلىندەگى ساپالى عىلىمي ماتەريالداردى ۇسىنۋىمىز كەرەك. ءبىز وسىعان ۇمتىلىپ وتىرمىز. قالىپتاسىپ وتىرعان وسى ۇردىسپەن ءبىز كۇرەسپەسەك، ءبىز جونگە سالماساق، كىم قولعا الادى؟ بارلىعىمىز اتسالىسىپ، قازاق تىلىندە وقيتىن بالالارعا باعىت بەرۋگە جانە كومەكتەسۋگە ءتيىستىمىز. وسى جۇمىستى جالعاستىراتىن بولساق، از ۋاقىتتىڭ ىشىندە قازاق تىلىندە وقيتىن بالالار وزدەرىنە كەرەكتى ءبىلىمدى ساراپتاپ، اياقتارىنان نىق تۇرادى دەدەن سەنىمدەمىز» دەيدى ا.ورداباەۆ. ايتا كەتەيىك، الماس حيميا ءپانىنىڭ مامانى، وليمپيادالارعا وقۋشىلار دايىنداپ، قازاق بالالارىنىڭ عىلىم بيىگىنەن كورىنۋىنە ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن تاجىربيەلى ۇستاز. «ۇزدىك پەداگوگ 2016» رەسپۋبليكالىق كونكۋرسىنىڭ جەڭىمپازى.

عامزات بياروۆ

الماستىڭ ويىن جۋرنالدىڭ باس رەداكتورى عامزات بياروۆ تولىقتادى. «ءبىز عىلىم مەن تەحنولوگيانىڭ ءتىلىن ۇيرەنىپ، ونى بالالارعا جەتكىزگىمىز كەلەدى. ويتكەنى، وسكەلەڭ ۇرپاق وقۋ مەن جاسامپازدىقتان قورىقپاۋى قاجەت. ءبىز قازاق مەكتەپتەرىندە وقيتىن بالالار ءۇشىن مەملەكەتتىك تىلدەگى اقپارات پەن ءدارىس الۋدىڭ وتە ماڭىزدى ەكەنىن تۇسىنەمىز. سوندىقتان، قازاقستاندا شىعاتىن بىردەن-ءبىر عىلىمي-كوپشىلىك جۋرنالعا قولداۋ كورسەتكەنى ءۇشىن سەرىكتەستەرىمىزگە ريزاشىلىعىمىزدى بىلدىرەمىز. OYLA جۋرنالى مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ كوڭىلدەرىنەن شىعادى دەگەن ويدامىز» دەدى جۋرنالدىڭ باس رەداكتور. ونىڭ ايتۋىنشا، العاشقى ءنومىر 2500 دانامەن شىعىپ، قازاقستانداعى 200 مەكتەپكە تەگىن جەتكىزىلگەن. جۋرنالدىڭ وقىرمانى بولاتىن مەكتەپتەر قاتارى ءالى ارتا تۇسەدى دەيدى.

وقىرمان ءارى قىزىعا، ءارى سىن كوزبەن قاراۋدا

ەندى باسىلىم تۋرالى قىسقاشا تانىستىرا كەتەيىك. OYLA - قازاقستانداعى ورتا جانە جوعارعى سىنىپ وقۋشىلارى مەن بىلىمگە قۇشتار ەرەسەكتەرگە ارنالعان العاشقى عىلىمي-كوپشىلىك  جۋرنال. جۋرنال جاراتىلىستانۋ عىلىمدارى – ماتەماتيكا، فيزيكا، حيميا، بيولوگيا، استروفيزيكا باعىتىنداعى ماقالالاردان، گۋمانيتارلىق عىلىمدار – تاريح، ريتوريكا، ءتىل عىلىمدارى باعىتىنداعى جانە جالپى تانىمدىق ماقالالالاردان، قىزىقتى وقيعالار، تەورەمالار مەن ەسەپتەردى انىقتاۋ، ونەرتابىستار، عالىمداردىڭ اشقان جاڭالىقتارى تۋرالى مازمۇنداردان تۇرادى. باسىلىم بالالارعا كۇردەلى ۇعىمداردى جەڭىل تىلمەن تۇسىندىرۋگە باعىتتالعان.

اسەم جاپيشەۆا

قازىرشە جۋرانالدا قازاق ءتىلدى اۆتورلار جازعان ءتۇپ نۇسقا ماتەريالدار از. «سەبەبى، قازاق ءتىلدى جۋرناليستەر اراسىندا، عىلمي تاقىرىپقا ماماندانعان بىلىكتى ارىپتەستەر جوق» دەيدى جۋرنالدىڭ رەداكتسيالىق ديرەكتورى اسەم جاپيشەۆا. سونىقتان، باسىلىمنىڭ ءبىرىنشى سانىنداعى ماقالالار اۋدارماعا نەگىزدەلگەن. «ەگەر، ساۋاتتى، عىلىمي تاقىرىپتا جازاتىن قازاق ءتىلدى جۋرناليستەر بولسا، بىرلەسە جۇمىس ىستەۋگە دايىنبىز. ازىرگە، اۆتورلارىمىزدىڭ ءبىرازى شەتەلدە تۇراتىندار. عىلىم دوكتورلارى، كانديداتتار» دەدى ا. جاپيشەۆا.

تالاپقالي ىزمۇحامبەتوۆ

باسقوسۋدا مەديتسينا ارداگەرى تالاپقالي ىزمۇحامبەتوۆ جاقسى ويلارىمەن ءبولىستى. جۋرنالدى كورىپ ريزا بولعانىن، وسىنداي عىلىمي باسىلىمداردىڭ جاس ۇرپاققا بەرەرى كوپ ەكەنىن ايتتى. كەزدەسۋگە قاتىسقان «قازاق گەوگرافيا قوعامىنىڭ» وكىلى قايسار تۇرسىنقوجا دا، ءوز ۇيىمدارىنىڭ جاراتىلىستانۋ عىلىمدارى باعىتىندا قولداۋ كورسەتىپ كەلە جاتقاندارىن ايتتى. مىسالى، دىنمۇحامەد مايلىباي اتتى ءجاسوسپىرىمنىڭ ناسا-نىڭ جازعى مەكتەبىندە وقۋىنا قولداۋ كورسەتكەن جانە ت.ب. «بۇل سونداي شارانىڭ لوگيكالىق جالعاسى. قازاق گەوگرافيا قوعامى» دەموگرافيانى زەرتتەۋمەن دە اينالىسادى. سوعان سۇيەنسەك، ەلىمىزدەگى 1-6 جاس ارالىعىنداعى بالالاردىڭ 90-95 پايىزى قازاقشا ءتىلى شىعادى. قازاق ءتىلى باي، كوركەم ءتىل، ونىڭ اياسىن كەڭىتۋدى ماقسات ەتىپ وتىرعان ازاماتتاردى ءبارىمىز قولداۋىمىز كەرەك» دەدى ول.

قايسار تۇرسىنقوجا

جۋرنالدى تانىستىرۋ جيىنىندا الەۋمەتتىك ماسەلە دە قاعىس قالمادى. قازاق مەكتەپتەرىنىڭ ءبىلىم بەرۋ الەۋەتى، قازاق ءتىلدى عىلمي ادەبيەتتەردىڭ ازدىعى تالقىعا ءتۇستى. رەداكتسيا ۇجىمىنا جۋرناليستەر سۇراق قويدى.

ەردوس تولەگەنوۆ، ورتادا.

باسىلىم قازىرگە مەملەكەت تاراپىنان قارجىلىق قولداۋ كورىپ وتىرعان جوق.  بۇنى جۋرنادىڭ قۇرىلتايشىسى «تەحنوباتىر» جشس ديرەكتورى ەردوس تولەگەنوۆ ءمالىم ەتتى. جۋرنالدىڭ مەملەكەتتىك تىلدە شىعۋى قازاق گەوگرافيالىق كوعامى مەن Chevron, ForteBank جانە «تەنگيزشەۆرويل» كومپانيالارىنىڭ قولداۋىندا جۇزەگە اسقان. الداعى ۋاقىتتا جۋرنالدىڭ مارينا شاريپوۆا باس رەداكتورلىق ەتەتىن سايتى دا ىسكە قوسىلادى.

مارينا شاريپوۆا، سولدا.

OYLA عىلىمي-كوپشىلىك جۋرنالىنىڭ رەداكتسيا ۇجىمى قازاق ءتىلدى وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن، دۇنيەتانىمىن كەڭەيتۋگە باعىتتالعان جۇمىسقا بارىمىزدى سالامىز، وعان قوعامنىڭ قولداۋى دا قاجەت دەيدى.

قاتىسۋشىلار ءسوز الۋدا.

باسقوسۋعا جينالعان كوپشىلىك.

جۋرناليستەر

قوناقتار

“The Qazaq Times”