جىر سۇيەر قاۋىمعا "جوڭعاريا ساعىنىشى" اتتى جىر توپتامالارىمەن بەلگىلى بولعان تالانتتى اقىندارىمىزدىڭ ءبىرى ەرزات اسىلدىڭ "سارى كۇزدە ساپار شەككەن تاعدىرمىن" اتتى بىرقاتار جاڭا ولەڭدەرىنىڭ توپتامالارىن وقىرمان نازارىنا ۇسىنامىز.
ىزدەۋ
اسىعا اعار ۋاقىتتىڭ ارناسى،
ايتار كۇبىر ەرىنىڭە بايلاندى.
ءدال سول كۇنگى قوشتاسۋدىڭ اق جاسى،
ارامىزدا اق تەڭىزگە اينالدى.
تامشى جاستان تۇنعان الىپ ارنادا،
قارا داۋىل قايىعىمدى شايقاماق.
ال مەن ءۇنسىز ءوز دۇعامدى ارناپاپ،
جاتام سوسىن،
ەلەسىڭە جازعان جىردى قايتالاپ.
وتىنەمىن، جولىقساق تەك مولتىلدە،
(قالدىم قانشا الاپات وت ورتىندە)
كوك تەڭىزدەن نەگە ىزدەيمىن تولقىن بوپ
جوعالتسام دا سول تۇندە...
جاراتقانىم جازباعان-اۋ جول بىزگە،
قاڭباق قۋىپ، قاڭعىپ كەتكەن جەلمىز بە؟
سەنى نەگە كوكتەمدەردەن ىزدەيىن؟
اداستىرىپ جونەلسەڭ دە سول كۇزدە.
ماعان كەيدە سىبىرلايدى اجال كەپ:
– كوكجيەككە ونى كومىپ كەتكەم، – دەپ.
ال مەن بارام تولقىن ۇرعان توزاڭ بوپ،
كۇتە-كۇتە ورالار دەپ كوكتەمدە.
اينالار ءبارى كوركەم ەلەسكە
جانارلارىنان جاسىل نۇر اتقان،
ەركەلىگى اۋماس ەسىل بۇلاقتان،
ءاي، مەنىڭ نازىك ناز گاكۋلەرىم –
بارام نۇرلى ءبىر الاڭعا اسىعىپ،
جولدارىم كەتەر سونارعا ءسىڭىپ،
ءتاڭىرىم بىزگە تەك ساعىنۋدىڭ جازباق كۇندەرىن.
سەندەردەن نەگە تىم جىراق كەتتىم؟
جۇرەكتە جاتتى مۇڭ جىلىپ كوپ كۇن،
ءومىر كونبەيدى-اۋ وكىنگەنىمە.
سارساڭ كۇندەردىڭ ءبارى ۇمىت قالىپ،
قاناتتارىڭنان ساعىنىش تالىپ،
جەتىڭدەر اپپاق قۋلارىم مەنىڭ،
جەتىڭدەر كوڭىل «جەتىم كولىنە»
ءتاپ-ءتاتتى ءتۇسىم...
سارى دالا ءتوسى ساعىمعا اينالىپ،
بارادى دۇنيە جالىننداي جانىپ،
جانىمنىڭ شوعىن ءتۇن ۇرلەپ ەدى.
جالقىنعا مالتىعىپ سوعادى جۇرەك:
«وزەگىڭدى ورتەپ جانداى ءبىر وت»، –
كولەڭكە سولاي كۇبىرلەپ ەدى.
ەرتەمە، كەش پە،
ءبارى دە اينالار كوركەم ەلەسكە.
سەندەر دەپ سەزەم،
الاتاۋدان سامال ەركەلەپ ەسسە.
تۇسىمدە ىلعي تاۋلار ءجۇزىپ كەلەدى
بىردە «شەتەلدەگى قازاق بالالار» باعدارلاماسىندا مۇحيت اسىپ كەتكەن قازاق بالاسى جۋرناليستپەن بولعان اڭگىمەدە «تۇسىمدە ىلعي تاۋلاردى كورەمىن» دەگەنى ەسىمدە.
كوزدەرىمدە كوكجيەكتىڭ تەرەڭى،
جۇرەگىمدە جۇلدىزداردىڭ ولەڭى.
جان اعاتاي، مەن عاجايىپ ءتۇس كوردىم،
كوك تەڭىزدە تاۋلار ءجۇزىپ كەلەدى.
قارسى جۇزسە داۋىل سوعار دەمىنەن،
اقشا بۇلتتار ارەڭ اسار بەلىنەن.
مۇنداي الىپ شىڭدى ءسىرا كىم كورگەن،
ماتشاسى ۇلكەن ءنان كەمەلەر كورىپ ەم.
بىراق تاۋلار توقتامادى جاعاعا،
ۇرەيلەنىپ شۋلادى ۇزاق شاعالا.
الىس شەتتەن اق ورامال بۇلعادى،
اپپاق قايىڭ اينالدى دا اناما.
كۇتىپ ەم عوي كۇندەر ساناپ،
ايدى اڭساپ،
(جۇرەك سولاي ساعىنشقا بايلانسا)
كوك تىرەگەن شىڭدار كەتتى الىستاپ،
انام قۇشاق جايعانشا...
تاۋلار، ءسىرا، عايىپ بولدى كەنەتتەن،
داۋىل تۇردى، نوسەر توكتى شەلەكتەپ.
مەن ولاردى كەلەمە دەپ كوپ كۇتتىم،
كەلمەدى ولار – كوك تەڭىزگە كوپ وكپەم.
ءبىر ەلەسىن قۋالايمىن اڭىزدىڭ،
كوكرەگىمدە تەربەلىسى تەڭىزدىڭ.
قايران قۇمعا باۋىرىمدى توسەدىم،
تولقىندارعا كوزدەن مونشاق كوپ ءۇزدىم.
اق قايىڭدار ساعىنامىن مەن ونى،
كوز الدىمدا كوك تەڭىزدىڭ تەرەڭى.
تولقىندارمەن قۋىپ كەلەم جارماسىپ،
تۇسىمدە ىلعي تاۋلار ءجۇزىپ كەلەدى.
كوكىرەگىمە تىعىلادى ءبىر ءۇن كەپ
قۇس جولىنان شەكسىزدىككە شارىق ۇرعان،
جۇلدىزداردىڭ كوزىندەگى جارقىلدان.
كوكىرەگىمە تىعىلادى ءبىر ءۇن كەپ،
جۇرەگىمدە كوگىلجىم نۇر دىرىلدەپ.
كوك مۇحيتتان تۋلاپ جاتقان تولاعاي،
جانتالاسا سانسىز تولقىن، جاعالاۋدى سابالاي،
كوكىرەگىمە تىعىلادى ءبىر ءۇن كەپ،
ارپالىستار تەربەلەدى جانارىمدا عۇمىر بوپ.
ساحارادان ...
سارى جۇرت قالعان دالادان،
سانسىز جاتقان جۇلىم-جۇلىم مولادان.
كوكىرەگىمە تىعىلادى ءبىر ءۇن كەپ،
بارلىعى سول قاسيەت ھام قاسىرەت،
ءون بويىمدى وسىپ ءوتتى جاسىن وت.
جان شوعىمدى قوزداتادى ءتۇن ۇرلەپ.
كۇمبىر-كۇمبىر كۇي قاناتى ۇشىپ ءوت،
كۇلدىر-كۇلدىر كۇلىكتەرى كىسىنەپ.
كوكىرەگىمە تىعىلادى ءبىر ءۇن كەپ،
الماعايىپ عاسىرلارعا اڭىز بوپ،
قوڭىر دالام كۇڭىرەنەر قوبىز بوپ،
ساقالىنان سان مىڭ تاريح كۇبىرلەپ،
اق باس تاۋلار ءسوز باستايدى ابىز بوپ.
اق بەسىگىن ءوتتى الاستاپ اسىل قول،
شىر-شىر ەتىپ قۇشاعىما اسىل ول.
تاتتىلىگى ءتامام كوككە جىر جىرلاپ،
بال – بۇل ءتىلى باعىنىشسىز بىلدىرلاپ،
جاتار ماعان ىم قاعىپ،
بولاشاقتىڭ جاس بوبەگى، جۇرەگى نۇر، تىلىندە وت.
اق بەسىگىن، تەربە! تەربە!
اسىل قول.
جار بولا كور! جاسىل اسپان...
جاسىل جەر...
كوكىرەگىمە تىعىلادى ءبىر ءۇن كەپ...
ءدۇبىر، ءدۇبىر...
دۇنيە مىناۋ، دۇبىرلەرگە تولى مىڭ.
تەك بىلمەيمىن، نەگە سونشا مۇڭايام...
كۇبىر، كۇبىر...
كۇبىر، كۇبىر ەرىنىم...
تاڭىرىمە ايتىپ جاتام ءبىر ايان.
سۇلۋلىق
عاجاپ نۇرعا بولەپ وتەر بار ماڭدى،
تامسانباسقا تابىلادى نە شاراڭ.
كوركەمدىككە كوزى تۇڭعىش اربالدى –
ءتاڭىر ونى ءوز قولىمەن جاساعان.
ول دا بالكىم كەشەر ەندى كۇن عارىپ،
(بالا جۇرەك عاشىق بولسا نەسى ايىپ)
كىرپىكتەرىن قالىپ ەدى ءبىر قاعىپ،
كەنەت سەزدى، كەتكەندىگىن ەسەيىپ.
حاس سۇلۋعا باسىن ءيدى بار مىسكىن،
باسىلا ما قۇيتتاي جۇرەك الەگى؟
(دارمەنسىزدىك وعى سىندى قارعىستىڭ)
جەل مەن تولقىن ايمالايدى عانا ونى.
تۇسىنبەدى ول بۇل سۇمدىقتىڭ سىرى نە؟
كوز الدىندا تۇردى بەينە كۇن اراي.
قۇم قايراڭدا باراتادى جۇگىرە،
پەرشتەنىڭ باسقان ءىزىن قۋالاي.
قيىن ەكەن ەركى ادامنىڭ تونالسا،
و، ءتايىر-اي! قارشاداي جان بولدى الەك.
تولقىن شايىپ، جاعالاۋدا ءىز جوعالسا،
تەڭىزگەدە ايتىپ سالدى سان نالەت.
كۇندەر وتەر قوڭىراۋداي سىڭعىرلاپ،
جانىندا ونىڭ سابىر، تاعات قالماستاي.
حوردىڭ قىزى شاقىرعاندا بىردە ىمداپ،
بارا جاتتى جەر باسپاي.
ۇرپەك باس ۇل جايماسا دا الاقان،
كەربەز سۇلۋ اسقاق قاراپ كۇلدى ەندى.
«وسىنى ال»، – دەپ تۇرعان سىندى قالاساڭ،
كۇمىس تەڭگە سۋسىپ ءتۇستى قۇمعا ەندى.
كۇتتى قانشا كەرەمەتتى ول مىنا،
(جامىلادى جاسىل الەم جەلەگىن).
اياعىنا قۇلاعانى ابدىراپ
سۇلۋلىققا تابىنعانى ەدى ونىڭ.
كوز الدىندا بارادى ارۋ، بوي بۇلعاڭ،
قۇلاڭ شاشىن ونىڭ تاعى جەل ءسۇيدى.
ءبىر سىر بۇگىپ، جاعالاۋ مەن ايدىنعا
قالا بەردى، قاراپ تۇردى، مەلشيىپ...
سارى كۇزدە ساپار شەككەن تاعدىرمىن
التىن كۇرەڭ ساۋلەگە ەنىپ بار ماڭاي،
جالقى داراق، جالعىز جاپىراق، جاۋراپ اي.
ەسكى كۇننىڭ ەلەستەرىن جامىلىپ،
الماتىعا كۇز كەلەدى قارعام - اي.
كۇز كەلەدى قانات بايلاپ ارمانعا،
(سورلى جۇرەك، سوعان بولا الدانبا)
وتكەن ساتكە قۇلدىق ۇرا قۇلادىم،
تىم قۇرىسا، ءبىر كەلەر دەپ سول ماڭعا.
سەن كەلمەسىڭ... قۇستار ءانى ۇزدىگەدى تىم جىراق،
جارىق دۇنيە الدى نەگە تۇنجىراپ.
ەسسىز شولگە اسىعا اعىپ بارادى،
كەۋدەمدەگى مولدىرەگەن مىڭ بۇلاق.
سارى كۇزدە ساپار شەككەن تاعدىرمىن،
قانشاما رەت قايىعىمدى جارعا ۇردىم.
جان ايقايىن ەستي بەرەم ەگىلىپ،
ساعىنىشىم ءسىڭىپ قالعان سارى قۇمنىڭ.
كەرۋەن ساراي سۋرەتتەرى
كەرۋەندەر كوشكەن ەسىكى سارايدا،
كولدىڭ ءوزى، كولدىڭ ءوزى – شار اينا،
كولگە سۇلۋ كوركىن بۇلداپ قارايدى ءا.
سۋعا تىنىم بەرەر ەمەس جەل مىستان،
ءنان تەرەكتەر جەتە المايدى ءشول قىسقان.
كەرۋەندەر كەلگەن سىندى جىراقتان،
جۇرگىنشىنىڭ جۇزدەرىندە ءبىر اپتاپ.
ارۋانا كوزىنەن مۇڭ بوتالاپ،
قايدان جەتتى، قايدان جەتتى قاتالاپ.
ساز اسپاپتان ءبىر سىرلى اۋەن تارتىلار،
سالدەن كەيىن شىعانداعان ءان تىنار.
بوزبالانىڭ بويىندا قان القىنار،
بويجەتكەنىڭ جۇزىنە نۇر شارپىلار.
ازان داۋسى ەندى ەستىلدى ىڭىردەن،
تاقۋالار قۇلشىلىققا جۇگىرگەن.
ءار ءبىر تۇستان ءتۇندى ۇركىتىپ وت مازداپ،
كەيدە قويار ارۋانا تەك بوزداپ.
قاپ-قارا ءتۇن قويۋلانا بەرەدى،
ماسىل ۇيقى بويىڭدى الا بەرەدى.
ءبارىن سولاي قاجىتقان-اۋ جول ەرەك.
جىم-جىرت دۇنيە، بىرتە-بىرتە سونەدى وت.
24 قازان – كىتاپحاناشىلار مەرەكەسى قۇتتى بولسىن!
مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى جاسارال قۋانىشالين ومىردەن وزدى
جازۋشىلار وداعى جاڭا توراعا سايلادى. ول «جازۋشىلار وپپوزيتسيا بولماسىن!» دەدى
استانادا قالعان جاڭاوزەندىك جۇمىسسىزدار "قازمۇنايگاز" كەلىسسوزدى توقتاتىپ تاستادى دەيدى
باقىتجول كاكەش. التايدا قالعان اقيىق
فبر پەنتاگوننىڭ قۇپيا قۇجاتتارىنىڭ جاريالانۋىنا قاتىسى بار كۇدىكتىنى قامادى
