قازاقستان ۇكىمەتى: ەۋروپارلامەنت قارارى «ءۇستىرت ءارى ادىلەتسىز»

سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى ەۋروپارلامەنتتىڭ قازاقستانعا قاتىستى قابىلداعان سىني قارارىنا رەسمي جاۋاپ بەردى. ۆەدومستۆو سانكتسيا سارىنى سەزىلەتىن باتىس سىنىن «ءۇستىرت ءارى ادىلەتسىز» دەپ سانايدى.

مينيسترلىكتىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى ايبەك سمادياروۆ مەملەكەتتىك اقپارات قۇرالى «قازاقپاراتقا» بەرگەن سۇحباتىندا رەزوليۋتسيادا قامتىلعان ادام قۇقىقتارى ماسەلەلەرىن تەرىستەپ، شىندىققا جاناسپايدى دەپ مالىمدەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، قارار تەرىس پيعىلداعى ساياساتكەرلەردىڭ ۇسىنىسىمەن ازىرلەنگەن.

«ءبىزدىڭ كوزقاراسىمىز بويىنشا، رەزوليۋتسيا ءماتىنى ەلدەگى شىنايى جاعدايدى بۇرمالاپ كورسەتكەن جانە ونى تەرىس ۇستانىمداعى ساياساتكەرلەر دەسترۋكتيۆتى ورتالاردىڭ جالعان اقپاراتتارى نەگىزىندە ۇسىنعان. قازاقستان ماقساتتى ءارى جۇيەلى تۇردە ادام قۇقىعى بويىنشا وزىنە جۇكتەلگەن مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرىپ كەلەدى. پرەزيدەنت توقاەۆ ءوزى جاريالاعان «ەستيتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسىنا سايكەس، اۋقىمدى ساياسي رەفورمالاردى باستادى. ەۋرووداققا مۇشە ەلدەردىڭ مەملەكەت باسشىسى باستاعان رەفورمالاردى قولداعانىن ەسكەرە وتىرىپ، ەۋروپارلامەنت قابىلداعان اتالمىش قۇجات پەن وعان پايدالانىلعان اقپاراتتاردىڭ سەنىمدىلىگى تۇسىنبەستىك تۋدىرادى»، – دەدى سمادياروۆ.

مينيسترلىك وكىلى قارار قابىلداناردا قازاقستانداعى وڭ وزگەرىستەردى ەلەپ-ەسكەرىپ، جىلى لەپەس بىلدىرگەن ەۋرودەپۋتاتتارعا «ريزاشىلىق ءبىلدىردى».

«ءبىز ەۋروپارلامەنتپەن «قازاقستان رەسپۋبليكاسى – ەۋروپالىق وداق» پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىق كوميتەتى اياسىندا جۇمىستى جالعاستىرۋعا دايىنبىز جانە ديالوگتىڭ ادال ءارى سىيلاستىقتا بولۋى وتە ماڭىزدى»، – دەدى ول.

سمادياروۆ كوكتەمگى كارانتين كەزىندە قوعام قىزۋ ارالاسۋىنسىز اسىعىس قابىلدانعان بەيبىت جيىندار وتكىزۋ، سايلاۋ جانە ساياسي پارتيالار تۋرالى زاڭداردى «ادام قۇقىقتارى سالاسىنداعى قازاقستاندىق زاڭنامانى حالىقارالىق ستاندارتتارعا كەلتىرۋ پروتسەسىندەگى ماڭىزدى قادام» دەپ باعالادى.

مينيسترلىك توقاەۆ ۇسىنعان رەفورمالاردى «ىسكە اسىرۋ – ازاماتتىق قوعامنىڭ ساياسي ومىرگە ارالاسۋىن ودان ءارى كەڭەيتۋگە، پارلامەنتاريزمدى، كوپپارتيالىقتى (قازاقستاندا بيىلعى سايلاۋ قارساڭى تۇرماق كەيىنگى بىرنەشە جىلدا بىردە-ءبىر ساياسي پارتيا تىركەلمەگەن – QT) دامىتۋعا، تۇتاستاي العاندا ەلدى دەموكراتيالاندىرۋعا ىقپال ەتەتىن بولادى» دەپ ەسەپتەيدى.

وسىعان دەيىن وتكەن بەيسەنبىدە ەۋروپارلامەنت قابىرعاسىندا قازاقستانداعى ادام قۇقىعىنا قاتىستى «قوردالانعان ماسەلەلەر» جونىندە ارنايى قارار قابىلدانعان. 20 تالاپتان تۇراتىن قۇجاتتا ەۋرودەپۋتاتتار ەلدە تاۋەلسىز ۇيىمدار مەن بەلسەندىلەردىڭ قۋدالانىپ، قامالىپ، قىسىم كورىپ جاتقانىن سىناعان. كەيبىر قوعام بەلسەندىلەرىنىڭ (دۋلات اعادىل، ەۆا بوجەنا كوپاچ، امانبيكە حايرۋللا، سەرىك وراز جانە عاريفۋللا ەمبەرگەنوۆ – قاراردان) «ىقتيمال ساياسي سەبەپتەن» قازا بولعانىن، ولاردىڭ ءولىمىن «اشىق ءارى ءادىل تەكسەرىلۋىنە بيلىك كەدەرگى جاساپ وتىرعانىن» ايىپتاعان.

Malim.kz رەداكتسياسىنىڭ جازۋىنشا، قازاقستان ماسەلەسى قارالعان سەسسيادا فين ەۋرودەپۋتاتى حەيدي حاۋتالا ەلدە ءجۇرىپ جاتقان ساياسي قۋدالاۋلار مەن قاماۋلارعا توقاەۆ جاۋاپتى ەكەنىن ەسكەرتىپ، بيلىك وكىلدەرىن جاۋاپقا تارتىپ، سانكتسيا سالاتىن ۋاقىت جەتكەنىن ايتقان.

«پرەزيدەنت توقاەۆ ازاماتتىق قوعام وكىلدەرىن قۋدالاۋعا، جاپپاي قاماۋلار مەن وپپوزيتسيا مۇشەلەرىن باسىپ-جانشۋعا تىكەلەي جاۋاپتى. قازاقستان بيلىگىن جاۋاپقا تارتاتىن ۋاقىت جەتتى. بىزدە ادام قۇقىعىنا قاتىستى جاھاندىق سانكتسيا رەجيمى بار. سونى قولدانايىق»، – دەپ مالىمدەگەن دەپۋتات.

قازاقستاندا كەيىنگى جىلدارى بەلسەندىلەر مەن تاۋەلسىز ۇيىمداردى قۋدالاۋ كۇشەيگەن. بىلتىر قاراشا ايىندا، پارلامەنت سايلاۋىنىڭ قارساڭىندا «ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ بيۋروسى»، «حالىقارالىق قۇقىقتىق باستاما»، «مەديانەت حالىقارالىق جۋرناليستيكا ورتالىعى»، «ەحو»، «ەركىندىك قاناتى» ءتارىزدى ازاماتتىق قوعام ۇيىمدارى سالىقتىق تەكسەرۋگە الىنىپ، بىرنەشەۋىنە سوت ايىپپۇل سالىپ، كەيبىرىنىڭ جۇمىسىن ءۇش ايعا توقتاتقان. قۇقىق قورعاۋشىلار مەن ۇيىم وكىلدەرى مۇنى «ساياسي استارلى قىسىم» ەكەنىن ايتقان. دەگەنمەن قوعامدا زور داۋ تۋدىرعان جاعدايدان كەيىن سالىق ورگاندارى شەشىمدەردىڭ كۇشىن جويعان.

"The Qazaq Times"