Qazaqstan jäne Euroodaq tuları. Körneki suret. Foto: BNews.kz

Sırtqı ister ministrligi Europarlamenttiñ Qazaqstanğa qatıstı qabıldağan sıni qararına resmi jauap berdi. Vedomstvo sankciya sarını seziletin batıs sının «üstirt äri ädiletsiz» dep sanaydı.

Ministrliktiñ baspasöz hatşısı Aybek Smadiyarov memlekettik aqparat qwralı «QazAqparatqa» bergen swhbatında rezolyuciyada qamtılğan adam qwqıqtarı mäselelerin teristep, şındıqqa janaspaydı dep mälimdedi. Onıñ aytuınşa, qarar teris piğıldağı sayasatkerlerdiñ wsınısımen äzirlengen.

«Bizdiñ közqarasımız boyınşa, rezolyuciya mätini eldegi şınayı jağdaydı bwrmalap körsetken jäne onı teris wstanımdağı sayasatkerler destruktivti ortalardıñ jalğan aqparattarı negizinde wsınğan. Qazaqstan maqsattı äri jüyeli türde adam qwqığı boyınşa özine jüktelgen mindetterdi jüzege asırıp keledi. Prezident Toqaev özi jariyalağan «Estitin memleket» twjırımdamasına säykes, auqımdı sayasi reformalardı bastadı. Euroodaqqa müşe elderdiñ memleket basşısı bastağan reformalardı qoldağanın eskere otırıp, Europarlament qabıldağan atalmış qwjat pen oğan paydalanılğan aqparattardıñ senimdiligi tüsinbestik tudıradı», – dedi Smadiyarov.

Ministrlik ökili qarar qabıldanarda Qazaqstandağı oñ özgeristerdi elep-eskerip, jılı lepes bildirgen eurodeputattarğa «rizaşılıq bildirdi».

«Biz Europarlamentpen «Qazaqstan Respublikası – Europalıq Odaq» parlamentaralıq ıntımaqtastıq komiteti ayasında jwmıstı jalğastıruğa dayınbız jäne dialogtıñ adal äri sıylastıqta boluı öte mañızdı», – dedi ol.

Smadiyarov köktemgi karantin kezinde qoğam qızu aralasuınsız asığıs qabıldanğan beybit jiındar ötkizu, saylau jäne sayasi partiyalar turalı zañdardı «adam qwqıqtarı salasındağı qazaqstandıq zañnamanı halıqaralıq standarttarğa keltiru procesindegi mañızdı qadam» dep bağaladı.

Ministrlik Toqaev wsınğan reformalardı «iske asıru – azamattıq qoğamnıñ sayasi ömirge aralasuın odan äri keñeytuge, parlamentarizmdi, köppartiyalıqtı (Qazaqstanda biılğı saylau qarsañı twrmaq keyingi birneşe jılda birde-bir sayasi partiya tirkelmegen – QT) damıtuğa, twtastay alğanda eldi demokratiyalandıruğa ıqpal etetin boladı» dep esepteydi.

Osığan deyin ötken beysenbide Europarlament qabırğasında Qazaqstandağı adam qwqığına qatıstı «qordalanğan mäseleler» jöninde arnayı qarar qabıldanğan. 20 talaptan twratın qwjatta eurodeputattar elde täuelsiz wyımdar men belsendilerdiñ qudalanıp, qamalıp, qısım körip jatqanın sınağan. Keybir qoğam belsendileriniñ (Dulat Ağadil, Eva Bojena Kopaç, Amanbike Hayrulla, Serik Oraz jäne Ğarifulla Embergenov – qarardan) «ıqtimal sayasi sebepten» qaza bolğanın, olardıñ ölimin «aşıq äri ädil tekseriluine bilik kedergi jasap otırğanın» ayıptağan.

Malim.kz redakciyasınıñ jazuınşa, Qazaqstan mäselesi qaralğan sessiyada fin eurodeputatı Heydi Hautala elde jürip jatqan sayasi qudalaular men qamaularğa Toqaev jauaptı ekenin eskertip, bilik ökilderin jauapqa tartıp, sankciya salatın uaqıt jetkenin aytqan.

«Prezident Toqaev azamattıq qoğam ökilderin qudalauğa, jappay qamaular men oppoziciya müşelerin basıp-janşuğa tikeley jauaptı. Qazaqstan biligin jauapqa tartatın uaqıt jetti. Bizde adam qwqığına qatıstı jahandıq sankciya rejimi bar. Sonı qoldanayıq», – dep mälimdegen deputat.

Qazaqstanda keyingi jıldarı belsendiler men täuelsiz wyımdardı qudalau küşeygen. Bıltır qaraşa ayında, parlament saylauınıñ qarsañında «Adam qwqıqtarın qorğau byurosı», «Halıqaralıq qwqıqtıq bastama», «Medianet halıqaralıq jurnalistika ortalığı», «Eho», «Erkindik qanatı» tärizdi azamattıq qoğam wyımdarı salıqtıq tekseruge alınıp, birneşeuine sot ayıppwl salıp, keybiriniñ jwmısın üş ayğa toqtatqan. Qwqıq qorğauşılar men wyım ökilderi mwnı «sayasi astarlı qısım» ekenin aytqan. Degenmen qoğamda zor dau tudırğan jağdaydan keyin salıq organdarı şeşimderdiñ küşin joyğan.

"The Qazaq Times"