ارمەنيا اۋماعىندا شامامەن جاسى 2 ميلليون جىل بولاتىن  ادام تۇراعى تابىلدى. ساراپشىلاردىڭ ايتۋىنشا، عىلىمدا بەلگىلى ەجەلگى ورىنداردىڭ ءبىرى، تاس داۋىرىنە تيەسىلى. بۇل تۋرالى Naked-science حابارلايدى.

«ماتەريالدى مادەنيەت تاريحى ينستيتۋتىنىڭ»  جەتەكشىسى ۆلاديمير لاپشين وقىرماندارعا تولىعىراق ءتۇسىندىردى. تۇراق كەيىنگى پالەوليت ءداۋىرىنىڭ ۇڭگىرىن زەرتتەۋ بارىسىندا تابىلعان.

ادامزاتتىڭ دامۋ تاريحىنداعى سوڭعى كەزەڭ – پليوتسەن ءداۋىرىنىڭ  اياعىندا باستالعان. ول كەزدە ب.ز.د.  2,6 ملن – 150 مىڭجىلدىقتا مەكەن ەتكەن Homo Habilis – دريوپيتەك پەن اۆسترالوپيتەكتەرگە ۇقساس بولعان. الايدا، ولاردىڭ الەۋمەتتىك قۇرىلىمى كۇردەلى بولعانىمەن، ينتەللەكتى جاقسى دامىعان. وعان دەيىن پايدا بولعان ادامدار، تاستاردى قولدانۋ ارقىلى وت تۇتاندىرعان جالپى تابيعاتتا بار دۇنيەمەن ءومىر سۇرگەندىگىن بىلەمىز. كەيىننەن عانا نەگىزگى كاسىپتەرى رەتىندە اڭشىلىق، بەرتىن كەلە بالىق اۋلاۋ ىسىمەن شۇعىلدانعان.

ەرتە پالەوليتتىڭ نەگىزگى مادەنيەتى رەتىندە – ولدۋۆايلىق، اشەل جانە اببەۆيلسكتىك مادەنيەتتەردى اتاپ وتۋگە بولادى. ءبىرىنشىسى، ولدۋۆايلىق مادەنيەت – ەڭ ەجەلگىسى سانالادى، شامامەن 2,5 ملن جىل بۇرىن. بۇل  تاس ءداۋىرىنىڭ وتە قارابايىر مادەنيەتىنە جاتادى: وتكىر تاستى الۋ ءۇشىن ەشبىر وڭدەمەستەن، تاستى تەك ەكىگە ءبولىپ  الاتىن بولعان.

ۆلاديمير ءلاپشيننىڭ ايتۋىنشا، تابىلعان تۇراق ەڭ كونە تۇراقتىڭ بىرىنە جاتادى. عالىم زاكاۆكازە جەرىندە بۇنداي تۇراقتىڭ كەزىگەتىنىن كۇتپەگەن. قازىر ارحەولوگ ماماندار قازبا جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتىر.

"The Qazaq Times"