فۋرگال ءىسى: رەسەيدەگى شەرۋلەر تولقىنى رەۆوليۋتسياعا قادام با؟

وتكەن دەمالىس كۇندەرى رەسەيدىڭ بىرنەشە قالاسىندا حاباروۆسكىدە تۇتقىندالعان «حالىق گۋبەرناتورى» سەرگەي فۋرگالدى جاقتاۋشىلار نارازىلىق اكتسيالارىن وتكىزدى. سەنبىدە قالا كوشەلەرىنە ونداعان مىڭ ادام شىقتى. كوروناۆيرۋس پاندەمياسىنا قاراماستان جەر-جەردى شارپىعان شەرۋلەر شەتەلدىك باسىلىمدار تاراپىنان «رەۆوليۋتسياعا قادام جانە 1937-38 جىلدارداعى رەپرەسسيانىڭ قايتالانۋى» دەپ باعالاندى.

ءبىرىنشى شەرۋ 11 شىلدەدە وتكىزىلدى. بيلىك ساعات 12-گە جوسپارلانعان ميتينگ كەزىندە «كوروناۆيرۋسكە بايلانىستى دەزينفەكتسيا جاساۋ ءۇشىن» الاڭدى جاۋىپ تاستادى. كەيىننەن الاڭعا بىرنەشە اۆتوزاك پەن پاترۋل كولىگى قويىلدى. دەگگەنمەن بيلىكتىڭ بۇل ارەكەتى نارازى حالىققا توسقاۋىل بولعان جوق. شەرۋگە قاتىسۋشىلار قورشاۋعا ىلىنبەگەن لەنين ەسكەرتكىشىنىڭ جانىنا جينالا باستادى. اكتسيا قاتىسۋشىلارى گۋبەرناتوردىڭ قامالۋىن «ساياسي ءىس، فۋرگال ماسكەۋگە جاقپاي قالعان» دەپ سانايدى.

11 شىلدە باستالعان شەرۋ بىرنەشە كۇنگە جالعاستى. نارازىلىق بىلدىرۋشىلەر الدىمەن جەرگىلىكتى ۇكىمەت عيماراتىنىڭ جانىنا جينالدى، سودان كەيىن كارل ماركس كوشەسى بويىنان ءوتىپ، گۋبەرناتوردىڭ ۇستالۋىنا قارسى ۇراندادى. وعان قاتىستى سوتتىڭ ءادىل ءوتۋىن تالاپ ەتتى. وتكەن سەنبىدە ەلۋ مىڭداي ادام حاباروۆسك كوشەلەرىنە شىعىپ، فۋرگالدى بوساتۋدى تالاپ ەتتى. 600 مىڭداي تۇرعىنى بار قالادا بۇعان دەيىن وسىنشاما حالىق شەرۋگە شىقپاعان. ءتىپتى رەسەيدىڭ ءىرى قالالارىندا دا سوڭعى 20 جىلدا وسىنداي اۋقىمدى شارا وتپەگەن. وسى ستاتيستيكانى نازارعا الا وتىرىپ، ساراپشىلار بۇل شەرۋلەر تولقىنىن «رەۆوليۋتسياعا قادام» دەپ باعالادى.

19 شىلدەدە رەسەيدىڭ ءسىبىر، قيىر شىعىسىنداعى بىرنەشە قالادا فۋرگالدى جاقتاۋشىلار شەرۋى ءوتتى. اكتسيا قاتىسۋشىلارى ۆلاديۆوستوك، نوۆوسيبيرسك ورتالىعىمەن ءجۇرىپ ءوتتى. پوليتسيا ۆلاديۆوستوكتا ەكى ادامدى ۇستاپ، كەيىننەن بوساتتى.

جەكسەنبىلىك ميتينگ وسىمەن توعىزىنشى رەت وتكىزىلىپ وتىر. دەمالىس كۇندەرى 30 گرادۋس ىستىققا قاراماستان ادامدار پلاكات ۇستاپ، كوشەگە شىقتى. بارلىق شەرۋگە بيلىك تاراپىنان كەلىسىم بەرىلمەگەن، بىراق پوليتسيا ەشكىمدى ۇستاعان جوق. شەرۋلەرگە كۇن سايىن 10 مىڭنان 85 مىڭعا دەيىن ادام جينالعان.

بۇگىن رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين سەرگەي فۋرگالدى وتستاۆكاعا جىبەردى. ايماق باسشىسىنىڭ مىندەتىن ۋاقىتشا اتقارۋدى ميحايل دەگتيارەۆگە تابىستادى. ول دا فۋرگال سياقتى لدپر پارتياسىنىڭ وكىلى. بۇرىن دەگتيارەۆ ماسكەۋ مەرى سايلاۋىنا ەكى رەت قاتىسقان.

فۋرگال ءىسى

حاباروۆسك گۋبەرناتورى سەرگەي فۋرگال 9 شىلدەدە ۇستالدى. ەرتەسىنە ماسكەۋ سوتىنىڭ شەشىمىمەن قاماۋعا الىندى. تەرگەۋ مالىمەتى بويىنشا، گۋبەرناتورعا 2004-2005 جىلدارى ءۇش كاسىپكەر – الەكساندر سمولسكي، ەۆگەني زوري مەن ولەگ بۋلاتوۆتىڭ قاستاندىقپەن ءولتىرىلۋىن ۇيىمداستىردى دەگەن ايىپ تاعىلعان. ولاردىڭ بارلىعى مەتالل ساۋداسىمەن اينالىسقان. ال وسى سالاداعى كاسىپورىنداردىڭ ءبىر ۇلەسى فۋرگال مەن ونىڭ ايەلىنە تيەسىلى.

16 شىلدە تەرگەۋ كوميتەتى فۋرگالدىڭ ەكى كىسى ءولتىرۋ مەن قاستاندىققا قاتىسى بار ەكەنىن رەسمي مالىمدەدى. فۋرگال ءوز كىناسىن مويىنداعان جوق. قورعاۋشىلارىنىڭ ايتۋىنشا، كەزىندە كاسىبىندە سەرىكتەس بولعان الدەبىرەۋدىڭ سوزىنە عانا سۇيەنىپ، وسىدان 15 جىل بۇرىن بولعان قىلمىستارعا ايىپتاپ وتىر. ولكە تۇرعىندارىنىڭ باسىم بولىگى دە بۇعان كۇمانمەن قارايدى.

سەرگەي فۋرگال – لدپر دۋماسىنىڭ دەپۋتاتى، 2018 جىلدىڭ كۇزىندە حاباروۆسك ولكەسىنىڭ گۋبەرناتورى بولىپ سايلاندى. سايلاۋدا ول كرەمل مەن «ەدينايا روسسيا» قولداعان ءوڭىر باسشىسى ۆياچەسلاۆ شپورتتى جەڭدى. سەنساتسيالىق جەڭىستەن كەيىن فۋرگالدى ايماقتا «حالىق گۋبەرناتورى» دەپ اتايدى.

قازىر رەسەيدە 800 مىڭعا جۋىق ادامنان ۆيرۋس انىقتالىپ، دەرتكە شالدىققاندار سانى كۇن ساناپ ارتىپ وتىر. سوعان قاراماستان، ەلدەگى ءىرى شەرۋلەر تولقىنىنىڭ باسىلار ءتۇرى جوق.

"The Qazaq Times"