قازىرگى ەپيدەميا جاعدايىنىڭ شىنايى كارتيناسى مەن كۇزگە بولجام قانداي؟ ساراپشى دارىگەر قايىرعالي كونەەۆتىڭ پىكىرى. 

قازاقستانداعى كوروناۆيرۋس جۇقتىرعانداردىڭ جيىنتىق ەسەبى 32 مىڭعا جۋىقتاپ، وڭىرلەردەگى اۋرۋحانالار وسى اۋرۋعا ۇقساس بەلگىلەرمەن كەلىپ تۇسكەن ناۋقاستارعا تولىپ، ءدارىحانالاردا ۇزىن سونار كەزەك پايدا بولعان تۇستا دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اۋىستى. وسىعان دەيىن COVID-19 ۆيرۋسىن جۇقتىرعان ەكس-مينيستر ەلجان ءبىرتانوۆ ورنىنان كەتىپ، وعان الەكسەي تسوي تاعايىندالدى.

دەرت ءورشىپ، ەل ۇرەيگە بەرىلە باستادى. وسىعان بايلانىستى مەديتسينا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، نەۆرولوگ-دارىگەر قايىرعالي كونەەۆتەن بىرقاتار ساۋالدارعا جاۋاپ الىپ ەدىك.

– پنەۆمونيانىڭ باكتەريالدى جانە ۆيرۋستىق تۇرلەرى بولادى. دەگەنمەن قازىر پنەۆمونيانىڭ كەزەڭى ەمەس، قىس كەزى بولسا ءبىر ءسارى. كۇن ىستىق، جازدا بولعاندىقتان قازىر ءجۇرىپ جاتقان اۋرۋ كوبىنە زەرتتەلمەگەن كوروناۆيرۋس، – دەيدى كونەەۆ.

ساراپشى دارىگەر «ناۋقاستاردىڭ سانى ءوسىپ كەتپەس ءۇشىن بيلىك تەستتى ادەيى تەجەپ، كەشەۋىلدەتىپ وتىر» دەپ سانايدى. ونىڭ سوزىنشە، مينيسترلىك جاعدايدى باقىلاۋدان شىعارىپ العان.

م.ع.ك.، دارىگەر قايىرعلي كونەەۆ. فوتو: altamed.kz

– مينيسترلىك ناۋرىزدان بەرى ءارتۇرلى كولەمدە قاشىقتان جۇمىس ىستەۋگە اۋىستى. ال قازىر تۇگەل دەرلىگى ۇيدە. بۇلاي بولمايدى، بۇل دۇرىس ەمەس. مۇنداي قاۋىرت شاقتا ۆەدومستۆو باسساۋعالاماي، حالىقپەن بىرگە بولۋى شارت. مينيسترلىكتەگىلەر سانيتارلىق ساقتىق نورماسىن قاتاڭ ساقتاپ، بەتپەردە جانە وباعا قارسى قورعانىش كيىمىمەن تولىق شتاتتا جۇمىسقا شىقسىن. رەسۋرس جەتەدى، تەك مەديتسينا سالاسى باسقارۋسىز قالىپ قويدى. دەرەۋ جاعدايدى قولعا الۋ كەرەك. مينيسترلىك قىزمەتكەرلەرى قايتا جۇمىسقا شىقپايىنشا، جاعداي جاقسارمايدى. بۇل – مەملەكەتتىك ساياساتتاعى قاتەلىك، – دەيدى ول.

دارىگەر الاڭدايتىن نەگىزگى ماسەلەنىڭ ءبىرى ناۋقاستاردى كلينيكالىق بەلگىسى بار-جوعىنا قاراي ءبولۋ امالى. ونىڭ پىكىرىنشە، بۇل «ستاتيستيكانى مانيپۋلياتسيالاۋ». «نەگىزىنەن كەز كەلگەن اۋرۋدا سيمپتومسىز-سيمپتومدى ءبارى بىرگە قوسىپ ەسەپتەلەدى» دەيدى.

«قازاقستاندا حاوس جاعداي ورنادى، ال مينيسترلىك پانيكادا» دەگەن دارىگەر مينيسترلىك ءوز جۇمىسىنا تولىعىمەن ورالمايىنشا، الداعى ۋاقىتتا قيىنداي تۇسەتىنىن ايتادى.

– مەنىڭشە، ەلدەگى كوروناۆيرۋس جۇقتىرعانداردىڭ جالپى سانى رەسمي نۇسقاداعىداي 32 مىڭ (19 285-ءى – «سيمپتومى بار» ناۋقاس، 12 677-ءى – «سيمپتومى جوق» تاسىمالداۋشى) ەمەس، 100 مىڭنان اسقان. ءتىپتى شىنايى كارتينا 150 مىڭنان كوپ بولۋى ابدەن مۇمكىن. وسى قارقىندا جالعاسا بەرسە، تامىزدان كەيىن ميلليونعا تاقايدى، – دەگەن جەكە بولجامىن ءبولىستى.

سالدارى اۋىر دەرەكتىڭ ىسكە اسپاسى ءۇشىن بىرقاتار قاجەتتى قادامعا بارۋ كەرەك. مامان «بىرىنشىدەن، ۆيرۋسقا قارسى ءتيىمدى شارالاردى قولعا العان ابزال: حالىققا تەگىن بەتپەردە تاراتىپ، جاپپاي تەگىن تەستىلەۋ كەرەك» دەيدى. ەكىنشىدەن، دياگنوستيكالاۋدى كۇشەيتۋ قاجەت ەكەن. دارەگەر مينيسترلىكتىڭ تەستىلەۋ مەن ەمدەۋ مىندەتىن كەيبىر اتاۋلى كلينيكالارعا تەلىپ-مەنشىكتەپ بەرۋىنە نارازى. ول مۇنى بيلىكتىڭ ءلوببيى دەپ ەسەپتەيدى. ايتۋىنشا «كلينيكالاردى الالاماي بارىنە مۇمكىندىك بەرىپ، باسەكەگە جول اشۋ كەرەك». سونداي-اق ءبىراز ۋاقىتقا دەيىن بۇقارالىق-كوپشىلىك شارالاردى توقتاتۋ كەرەك.

دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى ۇيدەن جۇمىس ىستەپ جاتقان تۇستا پوليكلينيكا تەراپەۆت-دارىگەرلەرىنىڭ قىزمەتى دە ۇيگە اۋىستى. دارىگەر بۇعان تۇپكىلىكتى قارسى. ول قايسىبىر ناۋقاستى كوزبە-كوز كورىپ-بىلمەي، قولىمەن ۇستاپ كورمەي، تىنىس الۋ ەكپىنىن تىڭداماي جاعدايىن ناقتى-تۋرا باعالاۋ مۇمكىن ەمەستىگىن ايتادى.

ايتپاقتاي، نەۆرولوگ مامان ەۋروپا مەن قىتاي دارىگەرلەرىنىڭ زەرتتەۋىنە سىلتەي وتىرىپ، سيمپتومدى ناۋقاستار اۋرۋىنان ايىققان سوڭ دا قايتا اۋرۋى مۇمكىن، بىراق مۇنىڭ سيرەك جاعداي ەكەنىن ايتادى. ال سيمپتومسىز تاسىمالداۋشىلاردىڭ قايتا اۋرۋ تاۋەكەلى جوعارى كورىنەدى.

ادام قۇقىقتارى ءجيى بۇزىلاتىن، مەيىلىنشە جابىق ەلدەر قىتاي مەن رەسەيدىڭ ءىزىن الا  قازاقستان دا مەملەكەتتىك جانە حالىقارالىق دەرەك رەسۋرستارىنا تەك سيمپتومدارى بايقالاتىن ناۋقاستاردىڭ ەسەبىن وتكىزىپ كەلەدى. بۇگىنگى تاڭدا رەسمي مالىمەت بويىنشا، ەلدە اۋرۋ بەلگىسى بايقالاتىن ناۋقاستاردىڭ سانى 19285-كە، ال سيمپتومسىز تاسىمالداۋشىلار قاتارى 12 مىڭعا جەتكەن.

“The Qazaq Times”