تاڭعاجايىپ سايكەستىك: يران اسا مول مۇناي كەنىنى تاپقانىن مالىمدەدى

يران پرەزيدەنتى حاسان رۋحاني كەشە، جەكسەنبى كۇنى جاساعان مالىمدەمەسىندە، يراننىڭ وڭتۇستىك وڭىرىنەن 50 ملرد باررەلدەن استام ۇلكەن مۇناي كەنىنىڭ تابىلعانىن مالىمدەدى. بۇل يراننىڭ قازىرگە دەيىن بەلگىلى بولعان مۇناي قورىنىڭ ۇشتەن بىرىنە تەڭ. ال، قازىر اقش-تىڭ ەكونوميكالىق سانكتسيالارىنا بايلانىستى يراننىڭ ەنەرگيا سالاسى تۇرالاپ تۇرعانى بەلگىلى.

يران پرەزيدەنتى جەكسەنبىدە ءشولدى شاھار يازد قالاسىنا جاساعان ساپارى بارىسىندا اتالعان مۇناي قورى تۋرالى جاڭالىقتى جەتكىزدى. ول يران وڭتۇستىگىندەگى حۋزەستان جەرىندە تابىلعان مۇناي كەنى ەلدىڭ ماڭىزدى مۇناي بازاسىنا اينالاتىنىن ايتقان.

بۇعان دەيىن يراندا 150 ملرد باررەل كولەمىندەگى شيكى مۇناي قورى بار دەلىنگەن. جاڭا مۇناي قورى بۇعان تاعى 53 ملرد باررەل كولەمىندەگى شيكى مۇناي قورىن قوسىپ وتىر. الايدا، بىلتىر اقش يرانمەن 6 ەل اراسىندا قول قويىسقان يادرولىق كەلىسىمنەن ءبىر جاقتى شىعىپ كەتتى جانە يرانعا باعىتتالعان ەكونوميكالىق شەكتەۋلەردى (سانكتسيالاردى) قالپىنا كەلتىردى. وسىدان كەيىن يران ەكونوميكاسى ءتۇرلى سالالاردا تۇرالاۋعا ۇشىرادى. اسىرەسە، مۇناي ەكسپورتى شىعىنعا باتتى. ەلدەگى ءىرى ەنەرگەتيكالىق جوبالارعا ينۆەستيتسيا سالعان ەلدەر جوبادان باس تارتتى، ءىرى مۇناي كومپانيالارى يرانداعى جاڭا جوبالاردى تاستاپ كەرى شەگىنگەن بولاتىن. ونىڭ ىشىندە فرانتسيا، بريتانيا جانە قىتايدىڭ ۇلتتىق كومپانيالارى دا بار.

ايتا كەتەيىك، يران مەن اقش اراسىنداعى قايشىلىقتارعا بايلانىستى پارسى شىعاناعى ماسەلەسى قيىنداي تۇسكەن بولاتىن. تاراپتاردىڭ كەزەك-كەزەك مۇناي تانكەرلەرىن ۇستاۋ ارەكەتتەرى جيىلەگەن. سونداي-اق، ساۋد ارابياسىنىڭ ءىرى مۇناي نىسانىنا شابۋىل جاسالىپ، ساۋد جۇرتىنىڭ مۇناي ءوندىرىسى 50 پايىزعا دەيىن ازايىپ كەتكەن ەدى. بۇل شابۋىلعا بايلانىستى اقش يراندى ايىپتادى، بىراق تەھران وزىنە تاعىلعان ايىپتى جوققا شىعاردى. ال، يراندا جاڭا مۇناي قورىنىڭ تابىلۋى وسى جىلداعى شيەلەنىستى وقيعالارعا سايكەس كەلۋى دە وزىندىك تەرەڭ استارىن ءتۇسىندىرىپ تۇرعانداي.

“The Qazaq Times”