رەسەيدىڭ جالدامالى اسكەرلەرى افريكادا نە ىستەپ ءجۇر؟

رەسەيدىڭ ورتالىق افريكا رەسپۋبليكاسىندا ارەكەتتەرىن جانداندىرا تۇسكەنى الەم اقپارات قۇرالدارىنىڭ نازارىن اۋدارۋدا. مالىمەتتەرگە قاراعاندا، رەسەيدىڭ جالدامالى اسكەرلەرى ورتالىق افريكانىڭ ەكى ايماعىن باقىلاۋىندا ۇستاپ تۇر.

BBC بۇنىڭ سەبەبىن سۋدان سەكىلدى ەلدەردە ۇكىمەتكە قارسى نارازىلىقتار ءجيى-ءجيى قايتالانۋدا، رەسەيدىڭ جالدانبالى اسكەرلەرى دەمونستراتتار عا قارسى جۇمسالۋى مۇمكىن دەپ كورسەتەدى. باتىس ەلدەرى ماسكەۋدى افريكامەن بايلانىستى كۇشەيتىپ، قۇرال-جاراق ساۋداسىن دامىتىپ جاتىر دەپ قارايدى.

ەكونوميكالىق جاعدايعا نارازى بولعان سۋداندىقتار بىرنەشە اپتادان بەرى ۇكىمەتكە قارسى دەمونستراتسيا وتكىزىپ كەلەدى. جاعداي ۋشىققان كەزدە سۋدان بيلىگى جاردەمگە ورىس اسكەرلەرىن شاقىرعان. رەسەيدىڭ جالدامالى اسكەرلەرى سۋداندا قاۋىپسىزدىك قىزمەتىنە كەڭەس بەرىپ، اسكەري وپەراتسيالارىنا كومەك كورسەتۋدە.

بىلتىر BBC-ءدىڭ ورىس تىلىندەگى قىزمەتى بۇل تۋرالى ارنايى زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، رەسەي اسكەرلەرىنىڭ شىنىندا سۋدانعا بارعانىن راستاعان ەدى. ال وعان كورشىلەس ورتالىق افريكا رەسپۋبليكاسىندا رەسەي اسكەرلەرى بۇۇ-نىڭ قاۋىپسىزدىك كۇشتەرىمەن بىرلەسە جۇمىس ىستەۋدە.

ماسكەۋ تارابى افريكاعا كوپ ساندى رەسەيلىك جاۋىنگەرلەردىڭ بارعانىن تەرىسكە شىعارادى. الايدا، ساراپشىلاردىڭ باسىم كوبى رەسەيدىڭ ءوز ىقپالىن كۇشەيتۋدى كوزدەگەن مەملەكەتتەردە اسكەري كۇشتەردىڭ باسىم ءرول ويناپ كەلە جاتقانىنا باسا نازار اۋدارادى. ولار افريكادا دا وسىعان ۇقساس جاعدايدىڭ بار ەكەنىن ايتادى.

جەلتوقساندا رف پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين جالدامالى اسكەرلەر تۋرالى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرگەن كەزدە، جەكە مەنشىك اسكەري كومپانيالاردىڭ الەمنىڭ جەر-جەرىندە ءوز بيزنەسىن جۇرگىزۋگە قۇقىقتى ەكەنىن العا تارتقان.

كەزىندە كەڭەس وداعى افريكا قۇرلىعىندا ءىرى ساياسي-ەكونوميكالىق ويىنشىنىڭ ءبىرى بولعان. باتىس اقپارات قۇرالدارى بۇگىنگى رەسەيدىڭ دە وسىنى كوزدەيدى دەپ قارايدى.

ارينە، قازىرگى دەرجاۆالار اراسىندا ءوز ىقپالىن كەڭەيتۋدىڭ ءبىر جولى – قارۋ-جاراق ساۋداسى. رەسەي وسىعان دەيىن ازيا مەن ورتا-شىعىس ەلدەرىنە قارۋ ساتىپ كەلگەن. دەگەنمەن، سوڭعى جىلدارى رەسەيدىڭ نازارى قارا قۇرلىققا دا اۋىپ، افريكا ەلدەرىمەن قارۋ-جاراق ساۋداسىن جانداندىرۋعا كۇش سالۋدا.

حالىقارالىق بەيبىتشىلىكتى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ مالىمەتىنە سەنەر بولساق، افريكا قۇرلىعىندا رەسەي قارۋىن ەڭ كوپ ساتىپ الاتىن ەل – الجير. وسىعان دەيىن اقش-تان اسكەري جاردەم الىپ كەلگەن مىسىر دا سوڭعى جىلدارى ورىس قارۋ-جاراعىن كوپتەپ ساتىپ الۋدا. بۇلاردان تىس گانا، مالي، انگولا، كامەرۋن قاتارلى ەلدەر بار. بۇل مەملەكەتتەر نەگىزىنەن رەسەيدەن تىكۇشاق، اسكەري ۇشاق، زىمىران باعدارلاماسى جانە ىستەتۋدەن قالعان سوعىس تەحنيكالارىن ساتىپ الادى.

ورىس قارۋ-جاراقتارىنىڭ ەرەكشەلىگى – كەمەلدىلىك جاعىنان باتىس ەلدەرىنىڭ اسكەري جابدىقتارىنان كەم تۇسكەنىمەن، بەرىك ساپالى جانە ارزان بولىپ كەلەدى. ورىس قارۋلارىنىڭ بۇل ەرەكشەلىكتەرىن باتىس ەلدەرى دە مويىندايدى. سوندىقتان دا دامىپ كەلە جاتقان ەلدەر ءۇشىن رەسەي قارۋ-جاراقتارى قولجەتىمدى بولىپ سانالادى.

بۇلاردان تىس رەسەي افريكاداعى كەن بايلىقتارىنا دا قىزىعاتىنى بەلگىلى. رەسەيدىڭ كوپتەگەن كومپانيالارىنىڭ افريكا جەرلەرىندە اشقان كەندەرى بار. سوڭعى كەزدەرى ماسكەۋ بىرنەشە افريكالىق مەملەكەتپەن ەكونوميكالىق بايلانىستى كۇشەيتۋ تۋراسىندا تابىستى كەلىسىمدەر جۇرگىزدى. بىراق، قارا قۇرلىقتاعى رەسەيدىڭ ساۋدا قاتىناسى ازيا، ەۋروپا جانە اقش-قا سالىستىرعاندا ءالسىز. ونىڭ ۇستىنە قىتاي، ءۇندىستان جانە يندونەزيا سىندى جەدەل دامىپ كەلە جاتقان ەلدەر افريكادا رەسەيدىڭ باستى باسەكەلەسىنە اينالادى.

"The Qazaq Times"