Qazirgi uaqıtta keñ beleñ alıp bara jatqan äri keñ talqığa tüsip jaqan taqırıptardıñ biri – autizm. Onıñ şığu sebebi men emdeu joldarı belgisiz. Ğalımdar täjiribe jasau maqsatında, 6, 12 jäne 24 aydan asqan 148 büldirşin tomografiyadan ötkizilgen. Autizm belgileri bar dep, aqparat qabıldau üşin jauaptı mi qırtıstarında özgerisi bar organizm nısanğa alındı. Bwl turalı BBC.com habarlaydı.
Autizm degen ne?
Autizm — (grekşe autos – özim) – adamnıñ sırtqı dünieden oqşaulanıp, özimen-özi bolıp, iştey sarı uayımğa salınğan kezdegi köñil-küyi. Autist balalardıñ este saqtau qabileti joğarı boladı. Matematika jäne muzıkadan darındı, birneşe tilderdi meñgerui de mümkin. Biraq bwl qasietter ädettegi jastan keyinirek bayqaladı. Sondıqtan da bwnday balalar internattarda emes, kädimgi arnayı ortada tärbielenui qajet.
Ğalımdardıñ aytuınşa, bwl zertteu jwmıstarı autizm auruın innovaciyalıq-terapiyalıq jolmen emdeu joldarın anıqtauğa septigin tigizedi.
100 adamnıñ biriniñ (1/100) organizmi autizm spektriniñ bwzıluına beyim twratındığı köringen. Sarapşılar qızılşa, parotit jäne qızamıq aurularına qarsı salınatın MMR ekpeleriniñ saldarınan autizm payda boladı degendi joqqa şığarıp otır. Sebebi, atalmış ekpelerdiñ barlığı, şamamen 2 jastan keyin salınadı, al bwl kezeñde atuizm diagnozı anıqtaladı (bar bolsa).
Professor Djozef Payven – zertteuşilerdiñ biri – BBC-ge bergen swhbatında täjiribeniñ nätijeleri jaman emestigin aytqan.
Britaniyadağı Wlttıq autistik qoğamğa qarastı autizm ortalığınıñ direktorı Kerol Povi bılay deydi:
«MRT-skanerleu autizm auruı bar otbasılar üşin, keyingi balalarınıñ bolaşağın anıqtauğa (aldın ala «dwrıs kütim jasau kerek» degen dabıl qabıldauğa) mümkindik beredi. Biraq jalğız test odan keyingi barlıq balanıñ bolaşağın (autizm bar-joğın) anıqtaydı degen söz emes».
Autizm damuınıñ naqtı şeşimi naqıt äri tolıq zerttelgen joq. Biraq onıñ artında ortalıq jüyke jüyesiniñ jwmısına kedergi jasaytın, genetikalıq mehanizmderdiñ jatqanı belgili.
«The Qazaq Times»