
Qazaq Times redakciyasına Qızılorda oblısındağı №60 tüzetu mekemesinde qamauda otırğan täuelsiz jurnalist, sayasi twtqın Duman Mwhametkärimniñ jazğan arızı kelip tüsti. Hatta ol öz ömirine töngen qauip, qısım men zañsızdıqtar turalı bayandap, Qazaqstannıñ eñ joğarğı memlekettik organdarına ündeu jasağan.
QR Prezidenti Äkimşiligine,
QR Bas Prokuraturasın,
QR İİM Özindik Qauipsizdik bölimine,
QR İİM qılmıstıq atqaru jüyesi komitetine,
QR Parlamenti senatı, mäjilisine
(Qwdayğa qarağandarı tanısu üşin)
Qorğauşılarım: Ğalım Nwrpeyisov jäne «Ar, Ruh, Haq» QQ basşısı Baqıtjan Töreğojina nazarına.
Qauipsizdik talap etu arızı
Äueli talaptarımdı tizip öteyin:
- Meniñ, Mwhametkärim. D.A-nıñ ömirine qauip töngendikten özime qauipsizdik talap etemin. Meni şwğıl türde zañğa säykes Almatı mañına auıstırudı talap etemin. Öytkeni, Qızılordada №60 mekeme tarapınan ğana emes oblıstıq prokuratura, oblıstıq QAJD, oblıstıq policiya departamenti tarapınan mağan qarsı wyımdasqan jüyeli qısım bayqaluda.
- Prezident äkimşiligi, bas prokuratura jäne qos palatalı parlament deputattarınan qwrılğan top menimen jeke kezdesudi talap etemin.
- Bes ay säl-päl basılıp 20.08.2025 j küni qayta jandanğan tipti bwrınğısınan jaman küşeygen qısımdarğa qatıstı «Zañ men jaqta» dep oñdı-soldı jelimdemey-aq japsıra beretin äkimşilik jazalar men tamızdıñ altısı küni «türmede atılğan oqqa» qatıstı Astanadan arnayı tergeu tobı jiberiluin talap etemin. Ol top tekseristi №60 mekemede ğana emes oblıstıq prokuraturada, oblıstıq QAJD men oblıstıq PD-de jürgizsin.
- 06.08.2025 j. küni «türmede atılğan oq» meni balağattağan (boqtağan jäne şığu tegime til tigizgen) Farhat Seyitov siyaqtı qızmetkerlerge qatıstı jäne jazğan şağımdarımnıñ mekemeden jiberilmeui boyınşa №2 qapas işindegi, beynejetondardağı jäne dälizdegi videolar mwqiyat zerttelsin.
- Meniñ türme ülgisindegi (robo) kiimdi kimeuden basqa bükil äkimşilik jazalar men eskertuler küşin joysın.
Endi arızdıñ özine kelsek. Şının aytsam osı künde meniñ hat jazu tügil kitap oquğa küşim joq. 29.08.2025 j. küni «totalitarlı konstituciyanıñ «30 jıldığına» arnalğan aştığım äli toqtağan joq. Sodan beri on (10) keli salmaq tastappın. Täuelsizdiktiñ otız tört (34) jıldığına deyin şıdasam salmağım bälkim sol otız törtke deyin tüsip te qalar…
Negizi bwl şağımdı jazuıma meni äbden QAJITQAN qızılordalıq QAJD-nıñ orınbasarı asa darındı ädilet polkovnigi J. Ziyabekov türtki boldı. Ol kisi 05.09.2025 j. küni kiris №655D jauabında – «60 mekeme qızmetkerleriniñ zañsız äreketteri öz dälelin tappadı» – dep jazıptı da artınan «sen öziñ käkäy» degendey «jaza öteu tärtibi men mindetterin bwzğanıñız anıqtaldı» depti. Onımen qoymay QOQK №419 babımen qorqıtadı.
Şındığına kelgende QAJD-den birde-bireui kelip menimen söylesken emes. Eşqanday qızmettik tergeu jürgen joq. Al, 06.08.2025 j. küni qapas işinde jarılğan belgisiz zatqa qatıstı arada jartı ay salıp 20.08.2025 j. küni uçaskelik inspektor 19:20-da kelip at-üsti, nem ketti – degen tergeu jürgizgen boldı. Onıñ özinde «bwğan deyin2012,2020 degen basqa jıldarı şağım tüsirippe ediñiz? – degen bir türli swraqtar qoyıp özimdi mazaq qılıp ketti. Swraq-jauabımız sol policeydiñ beynejetonına tüsti.
Al, 06.08.2025 j. küngi sağat 16:20-17:00 aralığındağı №2 qapas işindegi, dälizdegi jäne ayğaq zattardı (wsaq şege siyaqtı 3-4 temir zattı) joyıp jibergen kezekşi Bağlan Qalievtıñ beynejetonındağı videolar sol beti zerttelmedi. №2 qapas işindegi jarılğan zattan qalğan qara daqtarda zertteuge alınbadı. Qızılorda oblıstıq prokuraturanıñ orınbasarı Mahmut Almas ta bwl jatqa nemqwraylıq tanıtıp otır. 11.08.2025 j. küni jeke qabıldaumen ğana şekteldi.
Nege endi ğana qauipsizdik talap etip otırmın? Öytkeni, mende ädil tergeu ötedi degen (06.08.2025 j. küni jarılğan zatqa baylanıstı) ümit bolğan edi. Bir ay ötti. Jarılğış zattı qapasqa kirgizgen adamnıñ artın kezekşi Bağlan Qaliev japtı. Al, onıñ artın №60 mekeme basşılığı, olardıñ artın oblıstağı basqa qwzırlı organdar jaba bastadı. YAğni meniñ ömirime qauip töndirgen №60mekeme emes bükil organdar degen küdigim bar. Sondıqtan Qızılorda oblısında jäne oğan körşiles basqa aymaqtarda mağan tınıştıq joq. Men ärine ölim jazasına «kesilgen» adam ekenimdi tüsindim. Almatıda bolsamda ajal quıp jetedi. Degenmen, üyime jaqın öluge mwrsat beriñizder.
Bilikte otırğan mağan janaşırlar nazarına: Eger meni Almatı mañına auıstırmay jatıp ayaq-astı Qızılorda türmesinde ölip ketsem «asılıp öldi» nemese tilinip öldi degenderge senbeñizder. Men – ädildik jolındağı küresimdi jalğastıru üşin ömir sürgim keledi.
«Pis qazanım bes ay» degenge «otırayın on ay» degen Qojakeñniñ sözi eriksiz oyıma oraladı. Meniñ de №60 mekemede otırğanıma on ay boldı. Şıq bermes Şığay baydıñ qazanı eki ret pisetin uaqıt boldı. İşine tas tüsip ketken be äyteuir qazandağı et pispek tügil suı da ısımadı. Staro-novıy Kazahstan-dağı siyaqtı qazanda da otız tört jıldıq twraqtılıq siyaqtı… On aydıñ işinde ünsizdik saqtaptım-tırıs otırıp ta kördim. Alayda, meniñ tınıştığımdı mwndağı keybir qızmetkerler älsizdikke balağan siyaqtı. Döreki söyledi, balağattadı, şığu tegime til tigizdi. Endi mine tağı arız-şağımdarımdı jibermeytin eski ädetterine bastı. Üstimizdegi jıldıñ 20,26,28 jäne 29 tamız kündergi şağımdarım şıqpadı. Eriksiz kamera betin jauıp, ulap-şulap 28 men 29 tamız küngi arızdarımdı äyteuir jiberttim. Al, 20 men 26 tamız küngi şağımdarım sol beti joq. Osı şağımdı tağı joq qılıp jibermese körim. Aytpaqşı, 20.06.2025 j. küngi «Ar,-Ruh-Haq» qoğamdıq qorı basşısı Baqıtjan Töreğojinağa jazğan toğız bettik hatımdı 16:25 te qapas işindegi beynebaqılau kamerasına bir-birden körsetip jasaq bastığı Äli Jwbatarovtıñ qolına wstatıp jibergenmin. Al, 26.08.2025 j. küngi eske salu şağımın tañğı tekseris kezinde (09:15) kezekşi Qwttıbektiñ qolına wstattım. Mwnıñ aldında 11.03.2025, 13.03.2025 jäne 26.03.2025 j. araz-şağımdarım joğalğan edi. Bwlardı da sol küngi videodan köre alasızdar.QAJK video mwrağatı toğız ayğa deyin saqtalatının eskersek tergeu jürgizuge äli uaqıt jetedi. Sol siyaqtı 06.08.2025 j. küngi men otırğan №2 qapasta jarılğan zat boyınşa da videomaterialdardı aldırsañızdar eken. Äsirese, ayğaq zattardı joyıp qılmıskerdiñ izin jasırğan Bağlan Qalievtiñ beyne jetonın tergeu kerek.
Endi meniñ türme ülgisindegi kiimdi (robo) kimeuden basqa äkimşilik jazalar men eskertuler küşin joyuğa qatıstı aytarım. Arız-şağımdarım şıqpasa, qızmetkerler mazaq qılıp balağattasa, tegime til tigizse men beyne baqılau kamerasın jappay qaytemin? Onıñ özinde Astanadağı QAJK nazarın audarsa eken dep jabamın. Negizi kamera jabılmas bwrın keminde üş sağat bwrın qızmetkerlerdi, basşılıqtı eskertemin. Imdap, qağazğa jazıp kamerağa körsetemin. Aldın alu äreketi bolmağandıqtan barıp jabamın. Sosın meni boqtağan qızmetkerler nege jauapqa tartılmaydı da men nege äkimşilik jazağa tartıla beredi ekenmin. Qısqası menimen jeke söylesu üşin Astanadan jiberiñizderşi. Aytarım köp.
10.09.25j küni de kamera jabıq twrdı. Öytkeni basşılıq 5 kün boyı meni qabıldamay aldap jür. Qwrmetpen.
Wrı jüyeniñ qas jauı Mwhametkärim D.A. 11.09.2025j.
Osı arız üş(3) betten twradı.
Redakciya hat mazmwnın özgertpey jariyaladı. Avtor kötergen mäseleler boyınşa qwzırlı organdardan resmi jauap kütemiz. Oqırmandardıñ da pikirin bilu mañızdı — oylarıñızdı tömendegi pikir alañında qaldıra alasızdar.