Resmi Astanağa jaña «Qauipsizdik keñesi» ne üşin qajet? Bwl bilik tranzitine dayındıq pa? Bügin biz osı jäne özgede swraqtarğa jauap izdep köretin bolamız.
Osıdan birneşe kün bwrın parlament «Qazaqstan Respublikasınıñ Qauipsizdik keñesi jönindegi» zañ jobasın bir auızdan maqwldadı. Jaña zañ boyınşa Qauipsizdik keñesin prezident Nwrswltan Nazarbaev ömir boyı basqaratın boldı. YAğni qauipsizdik keñesi elde qanday jağday bolsa da bir adamnıñ qolında qaladı. Osığan baylanıstı qazir sarapşılar men sayasattanuşı qauım arasında türli boljamdar aytıluda. Endi sol boljamdarğa qısqaşa toqtalıp körsek.
Birinşi: Qauipsizdik keñesiniñ prezident äkimşiligi jäne ükimetpen qatar zañdı qwqıqtarğa ie, jeke byudjeti bar, konstituciyalıq qwrılım bolıp bölinip şığuı prezidentke Aqorda mañındağı sayasi toptar arasındağı bilik tepe-teñdigin wstap twruğa septigin tigizedi.
Ekinşi: Prezident Nazarbaev Qauipsizdik keñesin jeke dara basqaru arqılı bilik tranzitin jeñil äri qauipsiz jüzege asırudı josparlauda.
Üşinşi: Qauipsizdik keñesiniñ prezident äkimşiligi, ükimet jäne parlamentpen teñ därejedegi sayasi qwrılım bolıp qayta qwrıluı bilik tranziti kezinde boluı mümkin klan aralıq tartıstardıñ nemese kersinşe küş biriktirulerdiñ bolu ıqtimaldığın tömendetedi.
Bwl ärine biz estigen, oqığan, körgen boljamdardıñ bir sıpırası ğana. Bwdan bölek halıq arasında Qauipsizdik keñesine qatıstı qanşama boljamdar men pikirler aytılıp jür. Negizinde joğarıda atalğan üş boljamnıñ üşeuiniñ de däl qazirgi Qazaqstan bilik jüyesine jat emes ekendigi aytpasa da tüsinikti. Jalpı, damığan, örkenietti, demokratiyalıq elderde bilik sayasi instituttar arqılı auısatını belgili. YAğni sayasi partiyalar arasındağı bäsekelestik, saylau, halıq tañdauı arqılı bilik basındağı prezidentti nemese partiyanı kelesi bir sayasi blok almastıradı. Biraq bwl jüyeniñ bizdiñ elimizben «üş qaynasa sorpası qosılmaytındığı» beseneden belgili jayt. Jasıratın nesi bar, bizdiñ sayasattanuşılardan bastap, qarapayım halıqqa deyin «bilik jüz tarmaqqa bölingenine qaramastan» soñğı on jılda bilik tranziti jöninde aytıp keledi. Biraq onıñ qalay jüzege asatındığı jöninde, qazirgi prezidenttiñ ornına kimniñ keletindigi jöninde eşkim döp basıp ayta almaydı. Sebebi däl qazirgi jağdayda onı boljaudıñ özi mümkin emes...