Mistika: Jırtıq köylek

Men onı ämiyanımnıñ tübin aqtarıp jürip, äzer tapqan tiınımdı avtobustıñ aqşa eseptegişine salıp jiberip, esikten süyretile tüsip kele jatqanda kördim.

Közimiz qas-qağım sätke ğana tüylisip qalıp barıp, tayıp ketti. Qayta qarastıq.

– Jol bosat!

Bireu jelkemnen nwıp qaldı. Men sürinip barıp, onı soğıp kete jazdadım.

– Keşir… – dep betine qarağanımda, ol ünsiz jımiıp, avtobusqa enip ketti de, esiktiñ tübindegi terezeden mağan qadala qarap twrdı.

– Ayna, – dedim men oğan qolımdı bwlğap. Ol basın izedi.

Avtobusqa qayta kirmek bolıp, wmtılıp barıp toqtap qaldım. Qaltamda qalğan soñğı temir tiındarmen üyge äzer jetkenim esime tüsti.

Avtobus ornınan qozağalıp ketti. Men avtobustıñ artınan birneşe qadam jügire ilesip barıp, twrıp qaldım.

«Ayna» dep birneşe ret qaytalağannan soñ barıp oylandım.

Ayna degen kim edi. Qanşa oylansamda taba almadım. Atın wmıtıp qalğan şığarmın dep jañağı beyneni köz aldıma äkeldim.

Qası jip-jiñişke, biraq köteriñki sekildi. Közi qara, iä kök pe? Sonıñ arasınşa  wmıtıp qaldım. Erni älginde ğana köz aldımda ülbirep twrğan edi, endi ğayıp bolıp ketti. Közimdi jwmıp, beynesin wmıtıp qalmauğa qanşa tırıssam da, endi onıñ ornına äyelim Äniyanıñ beynesi ornap aldı.

Onıñ beynesin eske tüsiru üşin «ne isteuim kerek» dep wzaq oylanıp twrıp, aqırı amalın taptım. Tüs köru kerek.

Üyge kirip kelgende aldımnan wlım men äyelim şıqtı.

– Äke! – dep wlım mağan qaray tompañdap twra jügirdi. Men onı jerden köterip aldım da şeşesine wstata salıp:

– Meni mazalamañdar, wyıqtauım kerek! – dep jatın bölmege qaray bettegende äyelim:

– Qalay jettiñ, ämiyanıñdağı barlıq aqşañdı qaldırıp ketipsiñ, – dedi.

Oğan jauap qaytarmastan jatın üyge kirdim de, şeşinbesten qolıma ilingen jamılğını alıp, säkiniñ üstine jatıp qaldım.

Eski avtobus ırğatıla ilbip üydiñ qasına kelgende, ämiyanımdağı soñğı tiınımdı qolıma alıp, endi eseptegişke sala bergende, avtobusqa şığıp kele jatqan Aynanı kördim de, keyin şeginip, art jağımdağılarğa jol berdim. Olar tüsip bola bere, Ayna kirdi.

– Ayna,  – dedim men.

– Asqar – dedi ol mağan qolın wsınıp. Qolı jıp-jılı eken. Jibermey biraz twrıp qaldım.

– Biyalayıñdı nege kiimediñ?! Qolıñ mwzday ğoy – dedi Ayna.

Esik «şiq» etip aşılğanda men oyanıp kettim.

– Şeşinip jatpaysıñ ba? Äniya terezege qaray ketip bara jatır.

– Mazalama meni! – dauısım qattı şığıp ketti. Äniya mağan jalt qaradı da, şığa jöneldi. Men qaytadan jamılğını basıma bürkep, wyıqtap kettim.

– Keşiriñiz!.. Ayna qolın özine qaray jwlqa tarttı.

– Ayna! – dedim men onıñ qolın jibermey jabısıp, jalınıştı ünmen.

Ol mağan qarap:

– Sizdi mazalağım kelmeydi, alayda siz meniñ qolımdı wstap alıp, äli jibermey twrsız, – dedi.

– Ol söz sağan emes… kel orındıqqa otırayıq… Men Aynanıñ qolınan jibermegen qalpı, avtobustıñ soñğı jağındağı orındıqqa barıp otırdıq.

– Qayda barasıñ? – dep swradım.

– Qalanıñ şetindegi arzan bazardan köylek alğım kelgen… menimen birge jüresiñ be? – dedi ol, bos qolınıñ swq sausağın üstindegi eski köyleginiñ etegindegi jırtığınan ötkizip.

– Ol jerde oñğan kiim joq qoy, aldıdağı jaña bazardan almaysıñ ba, – dedim.

Ol mağan jabırqay qarap:

– Aqşam jetpeydi, – dedi. Men qaltamdağı bos ämyanımnıñ sırtanan umajday wstap twrdım. Oyıma älde ne tüti:

– Ayna, sen küte twr, men qazir kelem, – dep basımdı aldıñğı orındıqtıñ arqalığına ayamay perip kep qaldım.

Äyelim mana kelgende terezeniñ perdesin tartıp ketipti. Jatın bölmeniñ işi ala-köleñke bolıp twr eken.

– Äniya! – dep ayqayladım. Esikti eppen aşqan äyelim basın ğana swğıp:

– Wyıqtamadıñ ba? Mazalama dep ediñ ğoy… – dedi bwrtiıp.

– Tez meniñ aqşamdı äkelip berşi… – dedim.

– Bir jaqqa barasıñ ba?

– Eşqayda, tez äkel! Wyıqtaymın, bol endi!. – men aşulanıp  ayqaylap jiberdim.

Basın esikten arı jwlıp alğan Äniya ağaş edendi tarp-tarp basıp barıp, kitap üydegi aqşanı äkelip, tüyinşegimen mağan qaray laqtırıp jiberdi de, esikti şarq etkizip jaba saldı.

Men aqşanı ala salıp, jamılğımdı qayta bürkendim.

Avtohabarlağıştıñ «Jaña bazar ayaldaması» degen aşı dausınan esimdi jidım.

– Asqar, sizge ne boldı?..

Ayna meni jwlqılap otır.

– Jür, tez avtobustan tüsemiz, men onıñ qolınan süyrelep, esikke qaray tartqıladım.

– Bazarğa äli jetpedim ğoy. Ayna mağan tañdana qarap qalıptı.

– Joq, osı bazardan alasıñ! – dep men süyrelep kelemin.

– Aqşam jetpeydi, – dedi ol.

– Sağan degen, meniñ iñkär jüregimniñ siyapatı retinde, men alıp beremin, –dep, men onı ertip, avtobustan tüsip qaldım.

Biz bazar aralap wzaq jürdik. Etegine şeten güli bederlengen köylekti körgende, Ayna aynalıpsoqtap şığa almay qaldı. Men aqşasın tölep, alıp berdim.

Üstine kiip alğan aqşulan köylekti alaqanımen qayta-qayta sıypalağan Ayna:

– Meni jetkizip salasız ba? – dep swradı.

Men maqwl boldım. Aynanıñ üyine jetken soñ, auladağı qart emenniñ tübindegi orındıqta otırıp, ekeumiz biraz äñgimelestik. Jwmıstan soñ osında kezdesip twratın bolıp uağdalastıq.

Men köşe boylap kele jatıp, bayqamay käriz qwdığına qwlap kettim. Şığayın dep qanşa tırbansam da, jaña qwlağanda mertikken boluım kerek, denem qimılday almaydı.

– Qwtqarıñdar! Qwtqarıñdar! – dep, ayqaylay-ayqaylay dauısım äbden qarlıqqan kezde, esik saldır etip aşılıp wlımnıñ:

– Äke! äke! – dep şäñkildegen dausınan oyanıp ketip, basımdı jastıqtan jwlıp aldım. Qara sümek bolıp terlep ketippin. Wlım esikten kirdi de, bosağadağı ayırıp-qosqıştı jarq etkizip, qosıp qaldı. Üydiñ işi jarqırap ketti.

– Erik! barma onda, äkeñ wrsadı, – dep, ayqay salğan äyelim esikke jetip kelgende, men «selk» ete tüsip, körpemmen basımdı qayta bwrkemeley berdim. Äniya men bağana Aynağa alıp bergen şeten güli bederli köylekti kiip alıptı.

– Barıñdar tez… bölmeden şığıp ketiñder! – men jamılğınıñ astında jatıp ayqayladım. Äniya aşulı.

– Tün ortası audı, twrıp tamaq iş. Eriktiñ wyqısı keldi. Men dastarhan dayarlay beremin, – dep wlımdı ertip, as üyge şığıp ketti.

Men Aynağa barıp jağdaydı bilmek bolıp tağı wyqığa bastım.

Üyden şığa sala, alıp-wşıp, Aynanıñ üyine jetip barıp, qoñıraudı bastım.

– Qazir – degen tanıs ün estildi. Meniñ jüregim keudeme sıymay dürsildey jöneldi. Esik aşılğanda ar jağında wlım Erik pen äyelim Äniya twr. Äniya Aynanıñ jırtıq köylegin kiip alıptı.

Men basımdı bosağağa ayamay soqqılay jöneldim.

Qoyşıbek MÜBARAK

«The Qazaq Times»