2023 jıldıñ 12 mamırında Abay atındağı Qazaq memlekettik akademiyalıq opera jäne balet teatrında Qazaqstan Jazuşılar Odağınıñ kezekti XVI qwrıltayı ötti. Qwrıltayğa odaqtıñ 970 müşesiniñ 538 adam qatıstı. Onıñ işinen aldınala iriktelgen 107 adam törağa sayladı. 

Eks-törağa: Odaqtı ayağınan tik twrğızdıq.

Odaq qwrıltayına arnalğan qwttıqtaular oqılğan soñ söz alğan odaq törağası Wlıqbek Esdäulet:

2019 jılı «Ädebi ömir: Foto-şejire» kölemi 75 tabaq bolatın Qazaqstan jazuşılar anıqtamalığın jarıqqa şığardıq. Mwnday anıqtamalıqtı biıl da dayındap edik, biraq keybir  qalamgerler qanşa ötinip swrağanımızben ömirbayandarın tolıqtıruğa, tipti ötkizuge salaqtıq tanıtıp, sonıñ saldarınan kitaptı ayaqtap ülgere almadıq.» – dep orınday almay ketip bara jatqan ülken armanın aytıp qamıqqan törağa, aqtalu men maqtanularınıñ arasında

«Bizdiñ komandamız 5 jılda jaman jwmıs istegen joq. Belşeden qarızğa batıp, twralap qalğan Odaqtı ayağınan tik twrğızdıq" dedi.

Baqılap, tekseruşi: Odaqtıñ seyfinde 5321 teñge bar

Artınşa odaq mañındağılardıñ özderi «saylap" alğan «Baqılau, tekseru" komissiyasınan Älibek Asqar söz alıp, odaq mañında aytılıp jürgen daulı qarjılar turalı tüsindiruge tırıstı.

«Odaqqa tüsetin qarjınıñ negizgi közi  odaq müşeleriniñ jıl sayınğı jarnası. Osı jarnanıñ özin uaqıtılı tölemeydi, nege ekenin bilmeymin onıñ özin qaltırıp jatamız. YAğni odaqtı saqtauğa qwlqımızdıñ joqtığı qınjıltadı..." –dep odaq müşelerin jazğıra söylegen baqılauşı Wlıqbekten kelesi törağağa qalıp bara jatqan aqşanıñ sanın aytudı da wmıtpadı.

«Odaqtıñ bank şotında qarajat bar eken 1 mln 675 mıñ teñge, kassasında, buhalteriyadağı seyfinde  5321 teñge bar" –dep bwrınnan odaq törağalarınıñ auısqan kezinde aytılatın «Bwl bwrın qarızğa belşesinen batıp twrğan. Osı odaqtı sol qalıñ qarızımen alıp, köterdik" dep aytatın mısaldarınıñ aldın alıp odaqtı qarızsız qaldırıp bara jatqanın jariya etti.

Talğat Aytbaev: Bwl qwrıltayda Jañaözen men Qañtar aytıluı kerek edi

Odan keyingi söz alğan jazarmandar Wlıqbek Esdäulettiñ basqarğan bes jılına köñilderiniñ tolatının aytıp kelesi keletin törağağa senim bildire söz söyledi. Tek jazuşı Talğat Aytbaev qana odaq qwrıltayında törağa saylau turalı ğana söz qozğamay büginigi qoğamda bolıp jatqan tüykildi mäselelerdi talqılau kerek degen pikirin ayttı.

«Jañaözen qasireti boldı. Aqın-jazuşılar ünsiz qaldı, Qañtar qasireti boldı aqın jazuşılar ünsiz qaldı. Qazir mına qasiret jalğasıp jatır. Qıtaydıñ şekarasın aşamız. 180 künge jiberemiz deydi. Aqın-jazuşılar qayda qarap otır. Nege ündemeymiz. Biz bügingi s'ezde sonday närselerdi aytuımız kerek edi" –dedi. Onı qoldap şapalaq wrğandar da, arasında qarsılıq bildirip ayqaylap jatqandar da boldı.

Nesip Jünisbaev: Odaq törağasın barlıq delegat saylauı kerek

Dübirli jiınğa odaqtıñ 970 müşesiniñ 538 qatısıp odaq basqarması sol 530adamnıñ işinen 107 adamdı jarğılarına süyene otırıp özderi tañdap şaqırıp alıp törağanı saylauğa üzilis jariyaladı.

Saylauşılardıñ barlığı bir auızdan törağa retinde Mereke Qwlkenovtı saylap, jiın zalına qayta tüskende jazuşı Nesip Jünisbaev: «Jazuşılardıñ patşası – jazuşılar odağınıñ törağası. Onı bükil delegat saylauı kerek edi. Sizder nemenege keldiñizder sayalamaytın bolsañızdar. Jazuşılar odağınıñ törağasın aldın ala saylanğan basqarma müşeleri saylauğa tiis emes. Bwl nağız aldın ala dayındıqtıñ körnisi" – dedi.

Jaña törağa: Oppoziciya degen söz – memleket basşısına qarsı degen söz

Özinen basqa törağalıqqa talasatın eşkim bolmay 107 delegattıñ bäri birdey qoldap Meymanası asıp twrğan Mereke törağalıq tizginin ala sala alğaşqı sözin jazuşılarğa oppoziciya bolmauğa, memleket basşısına qarsı kelmeuge şaqırumen bastadı.

«Qazaqstan degen eldiñ basqarıp otırğan basşılığı, oğan qarap otırğan jazuşıları da qaşan da birin biri qadirlep kelgen, bağalap kelgen, sıylap kelgen. Ärine, jazuşılar bolğannan keyin sın boladı. Biraq bizdiñ jazuşılar eşqaşan oppoziciya bolmaydı dep esepteymin, bolmau kerek dep esepteymin. Öytkeni oppoziciya degen söz, yağni memlekettiñ basşısına qarsı bolu degen söz" – dep kesip aytqan jaña törağalarına zaldağı 500 den asa jazuşınıñ eşqaysısı «Bwnıñ qalay?» dey almadı.

Keñesten qalğan eski mwra

Äuelde alaşşıl «Alqa» wymınıñ jolın kesken bol'şevikter bağıtındağı jazuşılar odağı ara-arasında halıqtıñ sözin söylegen eñseli twlğaları bolmasa osı künge deyin derlik biliktiñ soyılın soğıp keledi.

1926 jılı mausımda «Qazaqstannıñ proletariat jazuşıları associaciyasınıñ byurosı» bolıp qwrılıp,  1932 jılı 28 cäuirde Bükilodaqtıq kommunistik partiyasınıñ ortalıq komitetiniñ «Ädebi-körkem wyımdardı qayta qwru turalı» qaulısı negizinde Qazaqstan Jazuşılar odağı bolıp özgergen.

Alğaşqı s'ezi 1934 jılı 12-18 mausım aralığında ötken.

Keşegi Keñestik däuirden qalğan wyım turalı jwrt arasında pikir är türli. Qoğamda bolıp jatqan tüytkildi dünielerge til qata almağanına narazı bolğandar Jazuşılar odağın jauıp tastau kerek deydi.