ناتو مەن رەسەي. فوتو: wikipedia.

رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرۋىنىڭ ءبىر ماقساتى رەتىندە ناتو-نىڭ شىعىسقا قاراي كەڭەيۋىنە بوگەت قويۋ دەپ كورسەتكەن ەدى.  الايدا، ءدال مۇنىڭ كەرىسىنشە ۋكرايناداعى جاعدايدان كەيىن ناتو-نىڭ اۋماعى ءتىپتى دە كەڭەيە تۇسەتىندەي. ناتو جاقىن ارادا فيليانديا مەن شۆەتسيانىڭ وتىنىشتەرىن قاناعاتتاندىرىپ، ۇيىمعا قابىلداۋى مۇمكىن دەپ كۇتىلۋدە. ەگەر بۇل ەكى ەل اليانس قۇرامىنا كىرەتىن بولسا، ناتو مۇشەلەرىنىڭ سانى 32-گە جەتەدى جانە رەسەيدىڭ سولتۇستىك-باتىسمەن تىكەلەي شەكارالاساتىن بولادى.

ناتو (NATO/سولتۇستىك اتلانتيكالىق شارت ۇيىمى) – 73 جىل بولعان، الەمدەگى ەڭ اۋقىمدى قورعانىس اليانسى. بۇل ۇيىم ەكىنشى دۇنيەجۇىزىلىك سوعىستان كەيىن قۇرىلدى، سول كەزدەگى ماقساتى ەۋروپانى كەڭەستىك ماسكەۋدىڭ ەكسپانتسياسىنان قورعاۋ بولاتىن. كەز-كەلگەن ءبىر مۇشەسىنە قارسى شابۋىل تۇتاس ۇيىمعا جاسالعان شابۋىل دەپ سانالاتىن بۇل ۇيىمنىڭ ۋاقىت وتكەن سايىن ىرگەسى كەڭىپ، جاڭا مۇشەلەرمەن تولىقتى. سول تۇستا كەڭەس وداعى بۇعان قارسى «ۆارشاۆا كەلىسىمىن» تۇزگەن بولاتىن، ول نەگىزىنەن ەۋروپانىڭ شىعىسىنداعى كوممۋنيستىك ەلدەردەن قۇرالعان ەدى. كەڭەس وداعى قۇلاي سالىسىمەن بۇل ۇيىم دا ىدىراپ، ءتىپتى كەيبىر مۇشەلەرى قارسىلاسى سانالىپ كەلگەن ناتو-عا كىردى. سويتكەن ناتو بۇگىن راسىمەن دە رەسەيدىڭ شەكاراسىنا كەلىپ جەتەتىن بولدى. انىعىندا بۇعان يتەرمەلەگەن ماسكەۋدىڭ ءوزى ەدى.

اقش اقپارات قۇرالدارى اق ءۇي مەن پەنتاگونعا سىلتەمە جاساي وتىرىپ، شۆەتسيا مەن فينليانديانىڭ ناتو-عا مۇشەلىك وتىنىشتەرى ماۋسىم ايىندا قارالۋى مۇمكىن ەكەنىن جازىپ جاتىر.

ارينە، ناتو ۋكراينا ءۇشىن رەسەيمەن سوعىسىپ جاتقان جوق. بۇل ءۇشىن  سولتۇستىك اتلانتيكالىق شارت ۇيىمىنىڭ قۇقىقتىق مۇمكىندىگى دە جوق. ەگەر، رەسەي ۇيىمعا تىكەلەي مۇشە ءبىر ەلگە شابۋىل جاساعان جاعدايدا، ايتالىق لاتيۆيا، ليتيۆا، ەستونيا نەمەسە پولشا سەكىلدى، وندا ناتو ءوز كۇشىن رەسەيگە قارسى جۇمىلدىرا الادى. دەگەنمەن، ۋكراينانىڭ قازىرگە دەيىن رەسەيگە كۇشتى قارسىلىق كورسەتە الۋىندا ناتو-نىڭ قولداۋىن ءبولىپ قاراۋعا بولمايدى. رەسەيدىڭ تانكتەرىنەن تارتىپ ءتۇرلى اۋىر اسكەري تەحنيكالارىنا جانە تىكۇشاقتارىنا قارسى سوعىس قۇرالدارىن كوبىنە-كوپ اتالعان ۇيىم مۇشەلەرى بەرىپ وتىردى.

ۋكراينادا رەسەي مەن ناتو اسكەرىنىڭ تىكەلەي سوعىسقا بارۋى، بۇل جاھاندىق سوعىسقا باستاپ كەتۋى مۇمكىن ەدى. دەگەنمەن، قازىر ناتو كۇشتەرى رەسەيگە جاقىن شىعىس ەۋروپادا ورنالاسقان. بالتىق جاعالاۋىنداعى ەلدەردەن تارتىپ، وڭتۇستىگى رۋمىنياعا دەيىن مىڭداعان ناتو ساربازدارى رەسەيدىڭ ەۋروپا باعىتىن قورشاپ تۇر. رەسمي مالىمەتتەردە شىعىس ەۋروپاداعى ناتو اسكەرلەرىنىڭ سانى 40 مىڭعا جەتەدى. ولارعا قوسا ساقاداي ساي تۇرعان 100-دەن اسا سوعىس ۇشاعى، رەسەيدىڭ باتىس، وڭتۇستىك باتىس، سولتۇستىك-باتىسىمەن شەكتەسەتىن تەڭىزدەردە 120 اسكەري كەمە تۇر. ناتو مۇشەلەرىنىڭ ءۇش بىردەي اۋە تاسىمال كەمەسى بۇلاردىڭ سىرتىندا. ەگەر الداعى ۋاقىتتا فيلنيانديا مەن شۆەتسيا ۇيىمعا مۇشە بولسا بۇل ەلدەرگە دە بىرىككەن كۇشتەر ورنالاستىرىلۋى مۇمكىن. بۇل رەسەيدى باتىس تاراپتان تولىقتاي قورشاۋعا قالدىرعانمەن بىردەي.

The Qazaq Times