ۆاكتسينانىڭ زاۋىتتان شىققاننان ەگۋ پۋنكتىنە دەيىنگى ارالىقتا تاسىمالداناتىن «سۋىق تىزبەكتىڭ» ۇشىنان ۇستاپ، فوتواپپارات كوزىمەن شولىپ شىعۋعا تىرىستىق. قاراعاندى فارماتسەۆتيكا كەشەنى مەن ساۋدا ورتالىعىنداعى ەگۋ پۋنكتى اراسىنداعى لوگيستيكالىق ترانسپورت پروتسەسىن ۇسىنامىز.
زاۋىتتان حابقا...
«سق-فارماتسيا» كومپانياسى – 10 جىلعا جۋىق رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت ەسەبىنەن مەديتسينالىق كەرەك-جاراقتى ساتىپ الۋ جانە ونى مەدۇيىمدارعا جەتكىزۋ ءىسىن جۇرگىزىپ كەلە جاتقان مينيسترلىك وپەراتورى. ۇكىمەت اتىنان حالىقارالىق دەڭگەيدە كەلىسىمشارت جۇرگىزەتىن دەنميننىڭ «قامباسى ءارى لوگيستى» «سق-فارماتسيا» بىرىڭعاي ديستريبيۋتوردىڭ استانا، اقتوبە، شىمكەنت جانە الماتى قالالارىندا ورنالاسقان وڭىرلىك حابتارىنا جەتكىزىلەدى.
مەديتسينالىق تاۋارلاردى قارجىلىق ليزينگ شارتىمەن دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمدارىنا تاراتاتىن ۇيىمداستىرۋشى-كومپانيانىڭ الماتى قالالىق وكىلدىگىنىڭ باسشىسى سالتانات اقىشەۆا تانىستىردى.
«مەملەكەتتىك تاپسىرىس نەگىزىندە قازاقستاننىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندەگى امبۋلاتوريالىق جانە ستاتسيونارلىق (پوليكلينيكا مەن اۋرۋحانا – س.ا.) مەديتسينا ۇيىمدارىنا تارايتىن ءدارى-دارىمەك قويماسى. ساتۋعا تۇسپەيدى، دارىحانالارعا ۇلەستىرىلمەيدى. الماتى قالاسىنداعى 136 مەكەمەگە كەرەك-جاراق ۇلەستىرىلەدى»، – دەدى ول.
«مەدسەرۆيس پليۋس» قازاق فارماتسەۆتيكالىق كومپانياسىنىڭ قويماسىنىڭ ىشىنەن سق-فارماتسيا كومپانياسىنىڭ وڭىرلىك حابى قۇرىلعان. بۇگىنگى تاڭدا تۇتاس قويمادا 100-دەن اسا، ال وپەراتور حابىندا 57 قىزمەتكەر بار. وسىندا كەلگەن ءدارى-دارمەك الماتى قالاسى مەن وبلىسى جانە شىعىس قازاقستان وبلىسىنا جونەلتىلەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، مۇندا 21 ءساۋىر رەسەيدە ازىرلەنىپ، قاراعاندىدا وندىرىلەتىن سپۋتنيك V ەكپەسىنىڭ ءىى كومپونەنتىنىڭ 65 مىڭ دوزاسى جەتكىزىلگەن.
مينيسترلىكتىڭ قالاعا «وزگە وندىرۋشىلەردەن» 230 مىڭ دوزا جەتكىزەدى دەلىنگەن جوسپاردىڭ ءمان-جايىن سۇراعاندا وپەراتور وكىلى «ونداي اقپارات جوقتىعىن» ايتتى. ازىرگە تەك قاراعاندى ۆاكتسيناسىمەن عانا كەلىسىم بارىن العا تارتتى.
قويما مەڭگەرۋشىسى بۇلبۇلناز ءجۇمادىلوۆا:
«-20°C بولاتىن قويمادا ساقتالادى. سىيىمدىلىعى 300 مىڭ دوزاعا دەيىنگى ۆاكتسينا ەكى مۇزداتقىش-قويمادا ساقتالادى. قاراعاندىدا شىعاتىن ەكپەنىڭ رەسەيگە تەكسەرۋگە پارتياسى تۇگەل جىبەرىلمەيدى. تەك سەرتيفيكاتقا جەتكىلىكتى ۇلگىلەرى، بىرنەشە قاپتاماسى عانا جولدانادى. تاۋاردى -20, 2-8, 8-15, 15-25°C تەمپەراتۋرا ارالىعىندا ساقتايتىن ءتورت ءبولىم بار. قالىپتى، ياعني +15 پەن +25 گرادۋس تەمپەراتۋرادا 5 مىڭ پاللەتورىن سىيادى»، – دەدى ءجۇمادىلوۆا.
قاراعاندى فارماتسەۆتيكالىق كەشەنىنىڭ وكىلى اندرەي بابيچەۆ:
«رەسەيدە ءار امپۋلادا ءبىر دوزالىق نۇسقاسى ءوندىرىلدى. بىراق قفك زاۋىتىنان ءبىر قۇتىدا بەس دوزا بولاتىن ءتۇرى شىعارىلادى. العاشقى دوزا اعزانى بەيىمدەيدى، ال 21 كۇننەن كەيىن سالىناتىن ەكىنشى دوزاسى ەمدىك اسەر بەرەدى. سوندىقتان ءبىرىنشى دوزادان كەيىن جاناما اسەرى بايقالۋى مۇمكىن».
زاۋىت لوگيسىنىڭ ايتۋىنشا، 200 شاقتى قىزمەتكەردىڭ جارتىسىنان استامى ەكپەنىڭ العاشقى دوزاسىن الىپ قويعان.
16 ءساۋىر كۇنى تيەلگەن جۇك الماتىداعى ءتورتىنشى حابقا 21 ءساۋىر ەرتەڭگىسىن جەتكىزىلدى. مىندەتتى تەمپەراتۋرا ساقتاعان جاعدايدا 31 قىركۇيەككە دەيىن جارامدىلىعىن جويمايدى دەسەدى.
الگوريتم بويىنشا قويماعا جەتكىزىلگەن جۇكتىڭ كولەمى مەن سانى، سەرياسى، ساقتاۋ مەرزىمى، ساپالىق نورماسىنىڭ قۇجاتتىق ەسەپكە سايكەستىگى تەكسەرىلەدى. ءار قوراپتا 6300 دوزا بولادى.
پلومباسى الىنىپ، جۇك تۇسىرىلەدى. سودان كەيىن مۇزداتقىشقا ورنالاستىرىلادى. ارنايى كەستە بويىنشا قالالىق قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ قويماسىنا تاسىمالدانادى. زاۋىتتان حابقا، ودان باسقارما قويماسىنا ترانسپورتتىق جەتكىزۋ بارىسىندا 10 مينۋت سايىن تەمپەراتۋرا اۆتوتىركەگىش قۇرىلعى ارقىلى تىركەلىپ وتىرادى.
ءار پارتيانىڭ ساپاسىنا كەپىلدىك بەرەتىن سەرتيفيكاتى بولادى. تەمپەراتۋرالىق اۋىتقۋ بولعان جاعدايدا وندىرۋشىلەرگە تۇسىنىكتەمە بەرۋ جونىندە حات جولدانادى، ولاردان جاۋاپ كەلمەيىنشە جۇك كارانتين ايماعىندا تاپجىلماي ساقتالادى. ەگەر ساپالىق جاعىنان كەمشىلىك كەتىپ، جارامسىز دەپ تانىلسا، كەرى قايتارىلادى.
ۆاكتسينالاردى ساقتاۋ جانە تاسىمالداۋ نۇسقاۋلىعىن ناقتى ۇستانۋ جانە قاتەرلى سالدارعا ۇرىندىرماس ءۇشىن بىرىڭعاي ديستريبيۋتور GMP جانە GDP بارلىق ستاندارتتارىن، سونداي-اق «سۋىق تىزبەكتى» ساقتاي وتىرىپ يممۋنوبيولوگيالىق پرەپاراتتاردىڭ لوگيستيكاسىن جۇزەگە اسىرادى.
حابتان باسقارما قويماسىنا...
قالالىق باسقارما قويماسىندا تەك كوروناۆيرۋس ەكپەسىن ساقتاۋعا ارنالعان 7 توڭازىتقىش جۇمىس ىستەپ تۇر. ەكپەنىڭ ءدال وسى ءتۇرىنىڭ ءبىر مەزەتتە 40-45 مىڭ دوزاسىن قابىلداي الادى.
«مۇزداتقىشتار تەمپەراتۋراسى مينۋس 18-25 گرادۋس ارالىعىندا. سق-فارماتسيا حابىنان اۆتورەفريجەراتور كولىگىمەن جەتكىزىلەدى. ونى قابىلداپ الىپ، پوليكلينيكالارعا تاراتامىز. بۇل جەردە تەك كوروناۆيرۋس قانا ەمەس، كۇنتىزبەلىك ءتۇرلى ۆاكتسينا ساقتالادى. باسقارما تاپسىرماسى مەن كولىكتىڭ ىڭعايىنا قاراي وزگە ەمحانا-اۋرۋحانالاردىڭ جاۋاپتى مامانى اكەتەدى. پوليكلينيكادان ۆاكتسيناعا جاۋاپتى مەدبيكە مەكەمە باسشىلىعىنىڭ سەنىمحاتىمەن كەلىپ، الدىن الا بەرگەن ءوتىنىم كولەمىندە الىپ كەتەدى. ول جاقتا دا تەمپەراتۋرانى ءتيىستى دەڭگەيدە ۇستاپ تۇرۋعا ارنالعان مۇزداتقىشتار بار»، – دەدى قالالىق قويما مەڭگەرۋشىسى نۇرگۇل جانىسوۆا.
بالالار مەن ەرەسەكتەرگە ارنالعان كۇنتىزبەلىك ەكپەنىڭ 18 ءتۇرى ەكى توڭازىتقىش-قويماعا قويىلادى. تۋبەركۋلەز، پوليوميليت، «ۆ» ۆيرۋستى گەپاتيت، كوكجوتەل، ديفتەريا، سىرەسپە، b ءتيپتى گەموفيلدىك ينفەكتسيا ت.ب. دەرتتەرگە قارسى ەكپەلەردى ءار مەدۇيىم گرافيك بويىنشا الادى.
قويما شىراقشىسى نۇرگۇل جانىسوۆا كەيدە «ءتۇن قاتىپ»، ءتىپتى دەمالىس كۇندەرى جۇمىس ىستەيتىنىن ايتادى.
«بىلتىر جازدا مەن دە اۋىردىم، پتر تەستى وڭ كورسەتتى جانە ەكىجاقتى سەگمەنتالدى پنەۆمونيا دياگنوزىمەن قاتتى سىرقاتتاندىم. ەكى جەتى ۇيدە جاتىپ شىقتىم. ايىققاننان كەيىن قۇجات جيناپ، وتكىزدىم. باسقالارعا تولەدى، ماعان تاعايىنداۋدان باس تارتتى. ماعان ايتقان ءۋاجى – «ماماندىعىڭ مەديتسيناعا قاتىستى ەمەس» دەدى. بىراق مەن بۋحگالتەر بولسام دا بۇكىل قالانىڭ مەديكتەرىمەن جۇمىس ىستەيمىن. وتەماقى العان سانيتارلاردىڭ دا مەديتسينالىق ءبىلىمى جوق. مۇنى قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟.. باسقارماعا ايتىپ ەدىم، ولار مينيسترلىك بۇيرىعىن كورسەتتى»، – دەدى.
ءتالتۇس الەتىندە اق ءتۇستى اۆتورەفريجەراتور پلومبا-اۆتوتىركەگىشپەن V ترانشتىڭ ءىى كومپونەنتىنىڭ 38 905 دوزاسى جەتكىزدى.
7-اۋرۋحانانىڭ اۋلاسىنداعى قويمادا...
باسقارما قويماسى قالقامان شاعىن اۋدانىنداعى تانىمال 7-اۋرۋحانانىڭ اۋماعىندا ورنالاسقان. قالالىق باسقارما قاراماعىنداعى ورتالىق قالالىق كلينيكالىق اۋرۋحاناسىنىڭ ينفەكتسيالىق باقىلاۋدى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى ديرەكتورى ورىنباسارىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى ەلۆيرا يبراگيموۆا الگوريتمنىڭ جۇزەگە اسۋ جاي-جاپسارىن تاپىشتەپ ءتۇسىندىردى. ەپيدەميولوگ ءوزى جانە 67 جاستاعى اناسى ۆاكتسينا العانىن، قازىر جاقسى سەزىنەتىنىن ايتادى.
«ءار پوليكلينكانىڭ جاۋاپتى مەدبيكەسى تەرموكونتەينەرىن الىپ كەلەدى. ءار اۋداننىڭ كۋراتورى تاپسىرىس نەگىزىندە ەگۋ پۋنكتەرىنە قاجەتتى كولەمدە تاراتىلۋىن باقىلايدى. اۆتورەفريجەراتور اۋدان-اۋدان بويىنشا 36 پوليكلينيكاعا تاراتىپ شىعادى. ال ساۋدا ورتالىعى مەن قوعامدىق ورىنداردا اشىلعان ۋاقىتشا ەگۋ پۋنكتەرى ماڭايداعى ەڭ جاقىن پوليكلينيكادان الادى. تەرموكونتەينەر مەن مۇزداتقىشتىڭ تەمپەراتۋراسى ۇنەمى باقىلاۋدا بولادى. ەسىگىن سەبەپسىز اشىپ-جابۋعا بولمايدى».
باسقارما قويماسىنداعى ۆاكتسينانى تاسىمالداۋعا كەلىسىمشارت نەگىزىندە مەدسەرۆيسپەن اينالىساتىن ەكى لوگيستيكالىق كومپانيانىڭ اۆتورەفريجەراتورى تارتىلعان. كەيدە كولىك كەپتەلىسى كەزىندە پوليتسيا كومەگىمەن «جولاشار» جۇرگىزىلەدى.
«ۆاكتسينانىڭ ءار پارتياسى ارنايى اكت، سەرتيفيكات، قۇجاتتارى بويىنشا اكەلىنەدى. مۇنىڭ ەلەكتروندى PDF نۇسقاسىن سق-فارماتسيا وپەراتورىنان الىپ، پوليكلينيكالارعا بەرەمىز. ەكپە جونىندە سۇراعى بار كەز كەلگەن پاتسيەنت كوز جەتكىزە الادى»، – يبراگيموۆا.
«ۆاكتسينا ەگەتىن مامانداردى ىنتالاندىرۋ ءۇشىن اكىمدىككە ۇسىنىم بەردىك. ۇستەماقى كولەمى تۋرالى ناقتى ايتۋ ازىرگە قيىن. بۇل ماسەلە قاراستىرىلىپ جاتىر. «قىزىل ايماقتاعى» قىزمەتكەرلەرگە بەرىلەتىن كولەمدە بولماسا دا 50 مىڭ تەڭگە توڭىرەگىندە تاعايىندالۋى ىقتيمال. شامامەن ايدىڭ سوڭىنا دەيىن شەشىلىپ قالار»، – دەدى.
قالا بويىنشا 209 ەگۋ پۋنكتى جانە 303 ۆاكتسيناتسيا بريگاداسى بار. بۇعان 1201 مەديتسينا قىزمەتكەرى جۇمىلدىرىلعان.
پوليكلينيكا وكىلى-مەدبيكەنىڭ تەرموسومكەسى مۇز سالىنعان رەزەڭكە قاپتامالارمەن سۇيەمەلدەنەدى.
تىركەۋدەگى پاتسيەنت سانى بويىنشا ەكپە الۋعا كەلگەن تەمىرجول ەمحاناسىنىڭ مەدبيكەسى بارىس-كەلىسىنە قىزمەتتىك كولىك بەرىلگەنىن ايتادى.
قويمادان پوليكلينيكاعا...
اۋەزوۆ اۋدانىنداعى ەمحانالاردىڭ بىرىنە باس سۇقتىق. جولدا ارنايى كەزەكشىلىكتەن كەلە جاتقان №16 پوليكلينيكانىڭ باس دارىگەر ورىنباسارى ءساليما ابدىساماتقىزى ۇشىراستى. ونىڭ تىلشىگە بەرگەن مالىمەتىنشە، ەمحاناعا ءى ترانش 45, ءىى ترانش 105, ءىى ترانش 350 ۆاكتسينانىڭ ەكى دوزاسىن تولىق سالدىق. ءىV ترانشقا كەلگەن 1600, V – 2000, ءVى – 2600 ەكپەنىڭ العاشقى دوزاسى بەرىلگەن. اقپان-ءساۋىر ايلارىندا ەمحانادا سپۋتنيك V ەكپەسىنىڭ العاشقى كومپونەنتىن – 4810 ادام جانە تولىق دوزاسىن 1030 تۇرعىن العان.
بۇگىنگى تاڭدا اۋەزوۆ اۋدانىندا ەكپە الاتىن 140 مىڭ تۇرعىن مەكەندەيدى. مۇنى 9 مەديتسينالىق ۇيىممەن قاتار جاڭادان قۇرىلعان 22 ەگۋ پۋنكتى ىسكە اسىرادى. ەگۋ پۋنكتەرى ەمحانالار، ساۋدا ورتالىعى («Moskva Metropolitan»، «Grand Park»، «Asia Park»، «Almaty Mall»، «Sputnik Mall), مەكتەپتەر مەن جەكەمەنشىك كلينيكالاردا اشىلدى. كۇن سايىن ساعات 8.00-دەن 20.00-گە دەيىن قابىلدايدى.
ۆاكتسيناعا جاۋاپتى مەدبيكە جۇماگۇل ىدىرىسقىزى:
«ەكىنشى كومپونەنتتىڭ 4600 دوزاسىن بارىپ ەسەپتەپ قابىلداپ الدىم. ارناۋلى كولىككە تيەپ جىبەردىم. ەندى مىنە، پوليكلينيكانىڭ اۋزىنان تەكسەرىپ الىپ قالامىز»، – دەدى ول.
تەرموسومكەسىن كوتەرگەن مەدبيكەنىڭ سوڭىنان ەرىپ ەگۋ بولىمىنە كىردىك. ەكى مۇزداتقىش -21°C قوسۋلى. سونداي-اق، قانداي جاعداي بولماسىن ءتيىستى تەمپەراتۋرانى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قوسىمشا توق كوزى رەتىندە گەنەراتور تەرەزە تۇبىندە قارايىپ تۇر.
ەڭ العاش كەلگەن 105 ۆاكتسينانىڭ ەسەبىنەن بىردەن سالدىرعان.
ەمحانادا ەكپە ەگەتىن 6 مەدبيكە بار. ولاردىڭ ءبارى ۆاكتسيناتسيالاۋ بىلىكتىلىگىنەن ءوتىپ، سەرتيفيكاتتالعان. ەكپە بارىسى دەمالىس كۇندەرى دە تاڭعى 8.00 مەن كەشكىسىن 20.00 ارالىعىندا جالعاسادى.
«ءبىر كۇندە 600 ادام كەلەدى. ونداي قاربالاس كەزدە دارىگەرلەر دالىزدە الەۋمەتتىك اراقاشىقتىقتى باقىلاۋ ءۇشىن كەزەكشىلىكتە تۇرادى».
ۆاكتسينا الۋعا كەلگەن ادام اۋەلى انكەتا تولتىرادى، بۇل وپەراتورعا بەرىلەدى. تىركەۋشى مامان دەرەكتەردى ەكپە پاسپورتىن راسىمدەۋ ءۇشىن Egov ەلەكتروندى ۇكىمەت پورتالىنا ەنگىزەدى. ال ەگۋ پۋنكتىندەگى جۋرنالعا جسن-ءنىڭ ورنىنا اتى-ءجونى، دوزاسى، سەرياسى، مەكەن-جايى، كونتاكت ءنومىرى (21 كۇننەن كەيىن حابارلاسۋ ءۇشىن) جازىلادى.
ەمحانانىڭ ۋاقىتشا ەگۋ پۋنكتىندە...
16 پوليكلينيكاعا قاراستى ەگۋ پۋنكتىنىڭ ءبىرى اشىلعان «Moskva Metropolitan» ساۋدا جانە ويىن-ساۋىق ورتالىعىنا بەتتەدىك. جابىق نىسانعا كىرەبەرىستە تەرموباقىلاۋ بەكەتىنەن دەنە قىزۋدى ولشەتىپ، انتيسەپتيكپەن قولدى وڭدەۋ قاجەت.
ەكىنشى قاباتتىڭ التىنسارين كوشەسى جاعىندا بۇرىشتان ورىن العان پۋنكتە ەكى دارىگەر، ەكى تىركەۋشى، ەكى مەدبيكە جانە ەرىكتىلەر جۇمىس ىستەيدى.
باقىلاۋىمىزشا، ەكپە الۋعا نيەتتى ادام تەراپەۆت دارىگەردىڭ قابىلداۋىندا بولادى. بەس ادام جينالعان سوڭ كوپشىلىك كوزىنشە فلاكون جاڭادان اشىلادى. كەزەكپەن ەكپە الادى دا كەيىننەن كۇتۋ زالىندا جارتى ساعاتتاي وتىرادى.
ەگۋ پۋنكتىنىڭ مەدبيكەسى گۇلدەن قۇساينوۆا:
«تاۋلىگىنە 150-200 ادام كەلىپ سالعىزادى. ادام تەرموباقىلاۋ مەن ساتۋراتسيا تەكسەرىستەن وتەدى دە انكەتا تولتىرادى. ودان كەيىن كەزەگى بويىنشا دارىگەرمەن سۇحباتتاسادى. ەگەر دارىگەر قارسى كورسەتىلىم جوق، ەكپەگە جارامدى دەگەن قورىتىندى بەرسە، جۋرنالعا تىركەلەدى. بەس ادام جينالعاننان كەيىن ەگۋگە جاۋاپتى مامان فلاكوندى كورسەتىپ، تانىستىرادى. سولايشا اركىم بىرىنەن كەيىن ءبىرى سالدىرادى»، – دەپ ءتۇسىندىردى.
ەگۋ ناۋقانىنا ەرىكتىلەر دە تارتىلعان. سولاردىڭ ءبىرى 19 جاستاعى مەديتسينالىق كوللەدج ستۋدەنتى سۇلەيمەن.
«ونلاين وقىپ ءجۇرمىز عوي. وقۋ ورنىنان حابارلادى. ادامدارعا كومەكتەسۋ ءبىر باقىت قوي. قايسىبىر ادامنىڭ ۆاكتسينا الۋىنا سەبەپ بولۋ – مەن ءۇشىن جاقسى ءىس. ەكپە ەگۋ دەگەن نەگىزى قاۋىپتى جۇمىس. بۇعان دەيىن 4 اۋرۋحانادا Bek Air ۇشاعى قۇلاعاندا ەكىنشى پيلوتتىڭ تىگىس جاراسىنىڭ ءجىبىن شەشۋگە قاتىسقانىم ەسىمدە. ءوز قاتارىمدا تانيتىن-بىلەتىن 10 ادامنىڭ ەكى-ۇشەۋى ەرىكتى بولىپ ءجۇر. كەلگەن ادامدارعا انكەتا تولتىرۋ، مالىمەتتەردى جۇيەگە ەنگىزەمىن. تۇسكى اس تەگىن. تۇستەن باستاپ كەشكى سەگىزگە دەيىن 6 ساعات وسىندا بولامىز. كەلىسىمشارت بويىنشا كۇندەلىكتى جۇمىسقا شىعۋىما بايلانىستى قارجىلاي تولەم بەرىلەدى»، – دەپ توگىلدى جاس مەديك.
ءبىر قىزىعى، ءبىز اڭگىمەلەسكەن تەراپەۆت دارىگەر مۇحامەتقالي تابىسقان كۇنىنە ورتا ەسەپپەن 90-100 ادام كەلەتىنىن جەتكىزدى.
«بىراق دەمالىس كۇندەرى ءسال از بولادى. الدىما كەلگەن پاتسيەنتتەن انامنەز جايلى اقپاراتتى سۇرايمىن. اللەرگيا، سوزىلمالى اۋرۋىن انىقتاپ، شاعىمى بويىنشا تاماعىن قاراپ، قان قىسىمىن ولشەيمىز. قارسى كورسەتكىشى بولسا، جاقىن ارادا جۇكتىلىك جاعدايىن جوسپارلاپ جۇرسە، وندا ەكپە الۋعا رۇقسات ەتىلمەيدى. ...كەيبىر ناۋقاستار ءتۇرلى جالعان ءارى مانيپۋلياتسيالى اقپاراتتاردى وقىپ الادى دا ۇرەي مەن كۇدىككە بوي الدىرىپ، جۇرەگى اتقاقتاپ تاحيكارديا بولادى. دەگەنمەن جۇمىس ىستەپ جاتقان ءبىر اي ۋاقىتتا اۋىر اسقىنىس بولعان جوق»، – دەدى ول.
مۇندا 1 اقپان مەن 26 ءساۋىر ارالىعىندا 1940 ادام سپۋتنيك V ەكپەسىنىڭ ءبىرىنشى جانە 210 ادام ەكىنشى كومپونەنتتەرىن العان.
اسىعىس ۋادە، وزگەرگەن جوسپار...
الماتى قالاسىندا 1 اقپاننان بەرى 180 مىڭنان اسا ادام ەكپە العان. الماتى قالاسى قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى 25 ءساۋىر QazVac ۆاكتسيناسىنىڭ 6 مىڭ جيىنتىق دوزاسى اكەلىنگەنىن مالىمدەدى.
2021 جىل باسىندا «سق-فارماتسيا» بىرىڭعاي ديستريبيۋتورى قازاقستاننىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى مەن رەسەيدىڭ تىكەلەي ينۆەستيتسيالار قورى (رفپي – ورىسشا قىسقارتىلعان اتاۋى) اراسىندا جاساسقان كەلىسىم اياسىندا 18 ملرد قارجىعا «سپۋتنيك V» ۆاكتسيناسىنىڭ 2 ملن 90 مىڭ جيىنتىعىن ساتىپ العان. جيىنتىق دوزا ەكى كومپونەنتپەن ەسەپتەلەدى. سونىمەن قوسا، قوماقتى قاراجاتقا 20 ملن دانا شپريتس الىنعان. قازاقستاندىق ۆاكتسينانىڭ 25 مىڭ ادامعا ارنالعان 50 مىڭ دوزاسى تاراتىلدى.
كومپانيا ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، اقپاننان بەرى ونىڭ 1 080 040 ادامعا ارنالعان ەكپە وڭىرلەرگە جەتكىزىلگەن، تاعى 470 275 جيىنتىعى 27 ءساۋىر حابتارعا جەتەدى.
قازىرگى تاڭدا قازاقستاندا 893 مىڭ ادام ەكپە العان. جوسپارلى مەجە بويىنشا، ۇكىمەت ءساۋىر ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن 2 ميلليون ادام ەگىلەدى دەگەن ەدى. ەلدە اۋىرعاندار سانى 361 مىڭنان استى. ونىڭ 99 مىڭى وسى كوكتەمدە تىركەلدى.
قازاقستاندىق ۆاكتسينا جامبىل وبلىسىندا سالىنىپ جاتقان، قۇنى 7 ملرد تەڭگە بولاتىن زاۋىتتا شىعارىلماق. ءاۋ باستا بيلىك ۆاكتسينا ناۋرىز ايىنان باستاپ شىعا باستايدى دەگەنىمەن ءوندىرىس ورنىنىڭ ىسكە قوسىلۋ مەرزىمى كۇزگە شەگەرىلدى. ءۇشىنشى كەزەڭ 9 شىلدە اياقتالادى. سوندىقتان ۆيتسە-پرەمەر ەرالى توعجانوۆتىڭ مالىمدەۋىنشە، ۆاكتسينا جازعىتۇرىمدا جانە زاۋىت اشىلعانعا دەيىن تۇركيادا قۇتىعا قۇيىلادى.
قازاقستان ۆيرۋس تارالۋى بويىنشا الەمدە Worldometers دەرەكقورى، دجونس حوپكينس ۋنيۆەرسيتەتى جانە ددسۇ تىزىمىندەگى 221 ەل مەن ايماقتىڭ اراسىندا 48-ورىندا تۇر.