ءسۇريادان قايتارىلعان بالالار: بۇل قوعام ولار جايلى نە بىلەدى؟

مالىمەتتەرگە ساي، ءتورت رەتكى «جۋسان» وپەراتسياسى بارىسىندا ءسۇريادان 400-گە جۋىق بالا ەلگە جەتكىزىلدى. ارينە، «اداسقاننىڭ الدى ءجون، ارتى سوقپاق...». ەلدىكتى تانىتىپ، ەلدىكتەگى كەڭدىكتى تانىتىپ، اداسقان اعايىندى ەلگە قايتارىپ، ءبىر قازاقتىڭ بالاسى بولسا دا جات توپىراقتا جانارىن جاۋدىرەتىپ قالدىرۋدى قالامادىق. دەگەنمەن، اداسقان ازاماتتاردى، ءوزى بولماسا بالا-شاعاسىن ەلگە جەتكىزە سالۋمەن شارۋا بىتە سالمايدى. سەبەبى، ولاردىڭ جات توپىراققا توي تويلاپ نەمەسە ساياحاتتاپ كەتپەگەنى جۇرتقا ءمالىم-ءدى. ولار جات اعىمداردىڭ، زالالى مول، زوبالاڭى كوپ ەكسترەميستىك توپتاردىڭ ارباۋىنا تۇسكەندىكتەن، قوعامىمىزدى ونداي ىندەتتەن تازا ۇستاۋ ءۇشىن دە ەلگە قايتارىلعان ازاماتتارمەن از بولماعان جۇمىس الىپ بارۋعا تۋرا كەلەدى. اسىرەسە، ولاردىڭ جاس بالالارىنا جۇيەلى ءارى عىلىمي تۇردە كومەك كورسەتۋ ءتىپتى دە كەرەك.

وكىنىشتىسى، قوعامدا قازىر «جۋسان» وپەراتسياسى ارقىلى ەلگە اكەلىنگەن ازاماتتار تۋرالى تەرەڭ تۇسىنىك جوق دەسەك تە بولادى. ولاردىڭ جات اعىمعا قانشالىقتى ۋلانعانىن، بالالاردىڭ ساناسىندا ەكسترەميستىك پيعىلدىڭ ۇرىعى سەبىلگەن بە، جوق دەگەن ساۋالداردىڭ جاۋابىن بىلمەيمىز. سوندىقتان دا، «جۋسان-4» وپەراتسياسىمەن ەلگە كەلگەن بالالارمەن جۇمىس جۇرگىزگەن ءدىنتانۋشى، مامان بالعابەك ابدىقايىمۇلىنىڭ مىنا ءبىر جازباسىن سايت وقىرماندارىنا ۇسىنىپ وتىرمىز.

قوعام نازارىن اۋداراتىن ماسەلە. فوتو: قازاقپارات.

دۇنيەگە كەشە عانا كەلگەن، ورىمدەي جاس بالا بولعانىنا قاراماستان، ولاردىڭ قويعان سۇراقتارى مەن تارتقان تاۋقىمەتتەرى كەز كەلگەن ادامدى تەرەڭ ويعا تارتادى.

سيرياداعى سوعىس ايماعىنان ورالعان 7 جاستاعى بالا مەنەن «احي، نەگە سەنىڭ ساقالىڭ جوق، كاپىرلەر قىرىپ تاستادى ما نە؟» دەپ سۇرادى. ارينە، بالا وزىنە ۇيرەتكەنىن ايتادى. ال وسى بالاعا ساقالى جوق كاپىر دەگەندى كىم ۇيرەتتى؟ جالعان جيحاد جولىندا اداسىپ جۇرگەن اتا-انالارى وكىنىشكە وراي بالالارىنىڭ ساناسىن وسى سەكىلدى قاتە مالىمەتتەرمەن تولتىرىپ تاستاعان. بالالار 6-7 جاسىندا قولىنا قارۋ ۇستاپ كورگەندەرىن، اكەلەرى ونى قالاي پايدالانۋدى ۇيرەتكەندەرىن جارىسا ماقتانىپ ايتىپ جاتتى. سونداي اق، «بالادقا» بارماعاندار مۇسىلمان سانالا ما دەگەن سۇراق قويدى.

ەڭ اۋىرى، ولاردىڭ اكەلەرى جوق. اكەنىڭ مەيىرىمىن ساعىنعاننان بولار، 4-8 جاس اراسىنداعى ءسابي بالالار مەنى كورگەندە ماعان قاراي جارىسا جۇگىرىپ بىرەۋلەرى ارقاما شىعىپ، ەندى بىرەۋلەرى تىزەمە جاستانىپ ەركەلەگىلەرى كەلىپ جاتتى. اتا-انالارىنىڭ كەسىرىنەن تاعدىردىڭ تاۋقىمەتىن ەرتە شەككەن، بالالىق بالعىن شاقتى ويىنمەن ەمەس جارىلعان سناريادتار مەن بومبالاردىڭ  ىشىندە وتكىزگەن سابيلەر قازاقستانعا كەلىپ، تىنىشتىق پەن بەيبىتشىلىكتى كورىپ جادىراپ جۇگىرىپ ويناپ ءجۇر. سونىڭ وزىندە جۇزدەرىنەن: «ىشىمدەگىنى تاۋىپ ال، كوپ نارسەنى ايتا المايمىن» دەگەن حال بايقالادى.

ابدۋرراحمان اتتى بالا اكەسىن ساعىنعانىن، دەگەنمەن ونى ەندى كورمەيتىنىن، سەبەبى، شاحيت بولعانىن سالقىنقاندىلىقپەن ايتىپ بەرگەنى،  ومىردىڭ ونى ەرتە ەسەيتكەنىن بىلدىرەدى. اكەسىمەن جۇماقتا كەزدەسەتىنىنە سەنىمدى. اركىمگە ءوزىنىڭ اكەسى اسقار تاۋ، كەز كەلگەن قيىندىقتا پانا بولار قامال بولىپ كورىنەرى حاق. سوندىقتان بولار، سەنىڭ اكەڭ قاتە جولدا كەتكەن دەپ ايتىپ بالانىڭ جۇرەگىن جارالاعىم كەلمەدى.

ساناسىنا سيرياداعى ءومىر ءسىڭىپ قالعان بالانىڭ تاعدىرى ءبىر جاعىنان ايانىشتى، ءبىر جاعىنان ءومىر بويى باقىلاۋدى تالاپ ەتەتىن ماسەلە. اشتىقتى كورگەن، جاۋعان وقتىڭ استىنان ەڭبەكتەپ ءوتىپ كەتكەن، جاسى ءالى 10-عا تولماعان بالالاردى ءوزىمىزدىڭ كۇندەلىكتى قوعامعا بەيىمدەۋ ءبىراز شارۋا ەكەندىگى تۇسىنىكتى. بۇل بالالار قۇران اياتتارىن جاتتاپ، قاتە بولسا دا ءدىني ۇكىمدەردى ۇيرەنگەن. سوندىقتان، ولارمەن پسيحولوگتارمەن قاتار، ءدىن قىزمەتكەرلەرى (يمامدار مەن تەولوگتار) دا ۇزبەي جۇمىس جۇرگىزىپ وتىرۋلارى قاجەت.

“The Qazaq Times”