وداقتان قول ۇزگەن ۇلىبريتانيا زور مولشەردە قارىز ارقالاماق

ەۋروپالىق كوميسسيا ۇلىبريتانيادان ەو-دان «قول ءۇزۋ اقىسىنا» 600 ملرد ەۋرونى، 2023 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن تولەۋدى ءۇمىت ەتەدى. انىقتاي ايتقاندا، ۇلىبريتانيا 2019 جىلى ەۋروپالىق وداقتان قول ۇزگەننەن كەيىن، 4 جىل ىشىندە تولەۋى ءتيىس. ونىڭ وزىندە جوعارى ۋاعدالاستىق كەلىسسوزدەرىنە تولەنەتىن تولەمنەن كەيىن عانا ۇلىبريتانيانىڭ ەو-دان قول ءۇزۋىن ناقتىلاۋعا بولادى دەپ حابارلايدى بريتاندىق Daily Telegraph.

بۇل شەشىم ەۋروپالىق كوميسسيانىڭ جوعارى لاۋازىمدىلارى 21 اقپاندا وتكىزگەن تالقىسىندا بەلگىلى بولدى. شەشىم ۇلىبريتانيانىڭ ەو-دان قول ءۇزۋى ماسەلەسىنە جاۋاپتى كوميسسيا مۇشەسى ميشەل بارنيەر جانە وزگەدە جوعارى لاۋازىمدى كەڭەسشىلەر الدىندا بەكىتىلگەن. ولاردىڭ كورسەتكەن ەسەبى بويىنشا بريتانيانىڭ ەو دامۋىنا 2014 جىلدان 2020 دەيىن تولەۋگە ءتيىستى سوماسى 600 ملرد ەۋرونى قۇرعان.

ۇلىبريتانيا ەو-دان قول ۇزگەننەن كەيىن، ەۋروپانىڭ «تەسىك قالتاسىنان» اعىلاتىن، 100 ملرد ەۋرولىق جىلدىق شىعىن گەرمانيا، فرانتسيا سەكىلدى اۋقاتتى ەلدەردىڭ موينىنا ارتىلادى. پولشا، ماجارستان قاتارلى ەكونوميكاسى ءبىرشاما ءالسىز ەلدەرگە بۇل شىعىن كوپ سالماق سالمايدى. ال ۇلىبريتانيانىڭ «قول ءۇزۋ اقىسى» وسى قارجىلىق قىسىمدى جەڭىلدەتەدى دەپ وتىر ەۋروپالىق كوميسسيا مۇشەلەرى.

بۇل رەتكى كەزدەسۋ بارىسىندا، گەرمانيا مەن فرانتسيا نەعۇرلىم قاتاڭ كوزقاراس ۇستاندى جانە ەۋروپالىق ەلدەرمەن پىكىر ايىرماشىلىعىن ساقتادى. ونىڭ دا وزىندىك سەبەبى بار. ۇلىبريتانيا ەو-دان شىعىپ كەتكەننەن كەيىن «ورتاق وگىزدىڭ» بار اۋىرتپالىعى وسى ەلدەردە قالماق. گەرمانيا مەن فرانتسيا اعىلشىن كورولدىگىنىڭ وداقتان شىعۋىنا قارسى بولعانىمەن، «قول ءۇزۋ اقىسىن» تولەۋىنە ۇمىتكەر بولىپ وتىر. بۇل رەتكى تالقى، جالپى ۇلىبريتانيانىڭ ەو-داعى ۇلەسى ەسەپتەۋ، وداقتان شىققاننان كەيىنگى تولەم تولەۋ ىستەرى قارالدى. نەمىس پەن فرانتسۋز اعىلشىننىڭ ەو-دان قول ءۇزۋ كەلىسىمەنەن باس تارتۋىنان ۇمىتكەر. اقش جاڭا پرەزيدەنتىنىڭ ساياساتى ەو تۇتاستىعىنا ءتىپتى دە زور قاتەر الىپ كەلە جاتىر. قازىر، ەو-عا مۇشە ەلدەر وداقتىڭ  جالعاستى ىدىراۋىنان قاۋىپتەنەدى.

ەۋروپا وداعىنىڭ قاجەتسىز اۋىرتپالىعىنان قاجىپ، وداقتان قول ۇزگەن ۇلىبريتانيانىڭ موينىنا 600 ميلليارد ەۋرو قارىز ءىلىپ اتتاندىرعان ەو-نىڭ جالعاستى ىدىراۋى دا ابدەن مۇمكىن. شەت اۋىل كوشىپ، ورتاڭعى اۋىل شەت بولدى. ۇلىبريتانيا وداقتان كەتكەن سوڭ، بار سالماق فرانتسيا مەن گەرمانياعا كەلىپ تۇسەدى. وسىدان ءبىراز جىل بۇرىن  ىرگە كەڭەيتۋ، ەكونوميكالىق ءوسىم، جاھاندانۋ پروتسەسىندە كوش باستاعان وداقتىڭ ەندىگى كۇيى بۇگىنگىدەي. حالىقارالىق كەز كەلگەن ىنتىماقتاستىق، وداقتاردىڭ دا جەكەلەگەن ەلدەرگە ۇقساس دامۋ، وركەندەۋدەن كەيىن قۇلدىراۋ كەزەڭى بولاتىنى انىق. مۇددەمىزگە ساي كەلەتىن-كەلمەيتىن وداقتارعا، ىرىقتى-ىرىقسىز كىرىپ وتىرعان قازاقستانعا باتىستىڭ بارشىن تارتقان بىرلىگى ۇلكەن ساباق بولادى.

“The Qazaq Times”