رەسەيلىك باق: پۋتين قورلاۋدان قورعانعىسى كەلەدى

• رف پرەزيدەنتىنىڭ ار-نامىسى مەن  ابىرويىن قورعاۋ تۋرالى زاڭ.
• پۋتين زامانى-رەسەيدەگى سوڭعى 100 جىل ىشىندەگى ءومىر سۇرۋگە  ەڭ جاقسى ۋاقىت
• ۋكراينا رەسەي كوگىلدىر وتىنىنان باس تارتىپ وتىر
• رەسەيلىكتەرگە تۇندە شاممەن بالىق اۋلاۋعا تىيىم سالادى

بي-بي-سي ورىس قىزمەتىنىڭ رەسەيلىك باق-قا شولۋى.

"كوممەرسانت": "پرەزيدەنتتىڭ ابىرويىنا ايتىلادى"

«كوممەرسانتتىڭ» ءبىرىنشى جولىنداعى ماتەريال پرەزيدەنتتى قورلاۋدان قورعايتىن زاڭ اياسىنداعى پىكىرتالاسقا ارنالعان. گازەتتىڭ ايتۋىنشا، تاتارستانداعى ءىت-قالانىڭ جۇمىسشىلارىنىڭ ءبىرى سول جەردە ىسساپارمەن بولعان  مەملەكەتتىك  دۋما  توراعاسى ۆياچەسلاۆ ۆولودينگە وسىنداي زاڭ قابىلداۋدى ۇسىنىپتى. سەبەبى ۆلاديمير پۋتينگە «اقپاراتتىق استار» كەلە جاتقانى سەزىلەدى.

جانە ۆولودين بۇل پىكىردى قولدادى. ول باسقا مەملەكەتتەردە مۇنداي زاڭ بار ەكەنىن، مىسالى، «2015 جىلى باراك وباماعا ايتىلعان پىكىر ءۇشىن 4 ادامعا قاتال جازالاۋ مەرزىمى بەرىلدى» دەپ مالىمدەدى. مەملەكەتتىك دۋما توراعاسى رەسەي مۇنداي جاعدايدا «اسا اشىق، دەموكراتيالى»: «نە جازعىسى كەلسە، سونى جازادى، نە ايتقىسى كەلسە، سونى ايتادى. بۇل ءبىزدىڭ مادەنيەتىمىزدىڭ اجىراماس بولىگى» دەپ سانايدى.

ساياساتكەر ۆالەري سولوۆەي  «مۇنىڭ بارلىعى 2018 جىلعى پرەزيدەنتتىك كومپانيانى قولدانۋعا دايىندالىپ جاتىر»: «بيلىك قازىرگە پرەزيدەنتكە ارنالعان سىندار وتە قاتتى، ءتىپتى قورلاۋ تۇرىندە بولاتىنىن سەزەدى». وسى جاعدايدا ءار سىننان قورعانۋ كەرەك» دەپ بولجايدى.

ونىڭ سوزىنشە، پرەزيدەنتتى قورلاۋ دەپ «ءار نارسەنى ايتۋعا بولادى». «ول ءتىپتى ۆلاديمير پۋتين 2012 جىلى انانى-مىنانى ايتتى، بىراق بۇل ايتقاندارى ورىندالمادى دەگەن ارىز بولۋى دا مۇمكىن. وسىنى ايتقان ادامدى وڭايلىقپەن سوتتاۋعا بولادى.  وعان شارتتى مەرزىم، ايىپپۇل نەمەسە باسقا ايىپ ءتۇرى تاعىلۋى مۇمكىن.  وسىعان قوسا ول «ءار جوعارى شەندى شەنەۋنىك پرەزيدەنتكە جاعۋدى كوزدەيدى» دەپ اتاپ ءوتتى».

دەگەنمەن، كسرو جوعارعى كەڭەسىنىڭ بۇرىنعى دەپۋتاتى، اناتولي سوبچاك قورىنىڭ ساراپشىسى سەرگەي ستانكەۆيچ «ەلباسىن جابىرلەۋشى بۇقارالىق شابۋىلدان قورعاۋ نەگىزىندە بۇل زاڭ قابىلدانۋى دا مۇمكىن» دەيدى.

"ۆەدوموستي": "پۋتين  برەجنەۆتەن اسىپ ءتۇستى"

رەسەيلىك الەۋمەتتانۋشىلاردىڭ انىقتاۋى بويىنشا، لەونيد يليچ برەجنەۆ پەن  ۆلاديميرا پۋتين باسقارعان ۋاقىت  رەسەيلىكتەردىڭ  ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن وتە جاقسى كەزەڭ بولىپ سانالادى ەكەن. ەلدىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگى، ياعني 32 %-ى پۋتين كەزىندەگى ءومىر سوڭعى 100 جىل ىشىندەگى ەڭ جاقسىسى دەپ سانايدى. برەجنەۆكە 29% ادام داۋىس بەرگەن. بۇل اقپاراتتى اقپان رەۆوليۋتسياسىنىڭ 100 جىلدىعىنا ارنالعان شارا اياسىندا وتكىزىلگەن ساۋالناما نەگىزىندە «لەۆادا-ورتالىق» انىقتادى.

سوڭعى 5 جىلدا مونارحيانىڭ قۇلدىراۋى رەسەيدە ۇلتتىق جانە مەملەكەتتىك ايبىندىلىقتىڭ جوعالۋىنا اكەلىپ سوقتى دەپ سانايتىندار سانى 25% -دان 21%-عا ازايدى جانە مونارحيانىڭ سوڭى ەلدىڭ دامۋىنداعى سەرپىندى قادام دەپ باعالايتىندار سانى 9-دان 13%-عا ارتتى. 19%-ى ءبىر عاسىر بۇرىنعى جاعداي رەسەيدى السىرەتتى جانە قازان توڭكەرىسى مەن ەلدىڭ قۇلدىراۋىنا اكەلىپ سوقتى دەيدى.

"كوممەرسانت" جانە rbc.ru: كومىردى كۇشەيتە ءتۇسۋ

«كوممەرسانتتاعى» ماتەريال ۋكرايناداعى ەنەرگەتيكالىق جاعدايعا ارنالىپ وتىر. ول 2 جىل ىشىندە العاش رەت ەلەكتر قۋاتىن تارامدى ءوشىرۋدىڭ ناقتى كەلەشەگىن العا قويدى. سونىمەن قاتار كيەۆتىڭ رەسەيدەن گاز دا، ەلەكتر قۋاتىن دا ساتىپ الۋ نيەتى جوق.

مۇنداي جاعداي ەلدىڭ كومىر جەس-داعى انتراتسيت قورىنىڭ بىردەن ازايعانىنا بايلانىستى دەپ تۇسىندىرەدى «كوممەرسانت». بۇل ەرىكتى قۇرىلىمدار كومىردىڭ ۋكرايناعا كيەۆتە قاداعالانبايتىن دنر جانە لنر شەكارالارىنان كەلەتىن ەكى تەمىرجول باعىتىنىڭ جابىلۋىنا بايلانىستى.

Rbc.ru پورتالى قاداعالانبايتىن دونەتسك جانە لۋگان وبلىستارىنان  كەلەتىن انتراتسيت كومىرىن جەتكىزۋگە شەكتەۋ سەبەبىنەن تۋعان داعدارىس جاعدايىنا رەسەي ۇرىندىردى دەگەن كيەۆ ۇستانىمىن كەلتىرەدى. مۇنداي مالىمدەمەنى ۋكراينا ۆيتسە-پرەمەرى گەننادي زۋبكو باياندادى.

"رەسەي گازەتى": "قارماقتا"

اۋەسقوي بالىق شارۋاشىلىعى زاڭىنا ەنگىزىلگەن جاڭاشىلدىق تۋرالى «رەسەي گازەتى» ايتادى. اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ ەنگىزگەن تۇزەتۋلەرىندە  رەسەيلىكتەرگە تەگىن بالىق اۋلاۋ قۇقىعى بار ەكەندىگى، بىراق بالىق اۋلاۋدا تىيىم سالىنعان شارالار ءتىزىمىن كەڭەيتۋ نيەتى راستالعان. ال شەتەلدىكتەرگە رەسەيدە بالىق اۋلاۋ تەك تولەم نەگىزىندە رۇقسات ەتىلەدى. تاريفتەردى جەرگىلىكتى باسشىلىق بەكىتەدى.

جاڭا زاڭ جەكە تابىس نورماسى تۇسىنىگىن ەنگىزىپ وتىر: ءبىر بالىقشىنىڭ 1 جىل نەمەسە از ۋاقىت ارالىعىندا ۇستاي الاتىن نورماسى. سونىمەن قاتار تۇندە شامنىڭ نەمەسە باسقا جارىقتاندىرعىش قۇرالدىڭ كومەگىمەن اۋلاۋعا بولمايدى. سۋ استىنداعى، اكۆالانگپەن اۋلاۋ دا قۇقىقتىق الاڭنان شىعىپ قالدى. وعان قوسا سۋ استى اڭشىلىعى ءۇشىن قارۋ نەمەسە تاپانشانى سۋ استىندا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار سۋ بەتىندە دە قولدانۋعا تىيىم سالىنعان.

«اۋەسقوي بالىقشىلار سۋ استى اڭشىلارىن ۇناتا قويمايدى، بىراق ولار تابيعاتقا ايتارلىقتاي زيان كەلتىرەدى دەگەن دە وبەكتيۆتى مالىمەت جوق. ال شاممەن بالىق اۋلاۋعا قويىلعان شەكتەۋگە كەلەتىن بولساق، مەن ءالى سانالى تۇسىنىك تابا الماي وتىرمىن، نە ءۇشىن ونى زاڭنان تىس قويادى»،-دەپ ايتتى بالىقشىلار وداعىنىڭ «رگ» توراعاسى الەكسەي تسەسسارسكي.

فاريزا مۇقانوۆا

«The Qazaq Times»