ءسۇريانى سوعىستان كەيىن نە كۇتىپ تۇر؟

ءسۇريا «يسلام مەملەكەتى» لاڭكەستىك ۇيىمىنان ازات ەتىلگەننەن كەيىن رەسمي داماسكىنى نە كۇتىپ تۇر؟

جاقىندا رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ قورعانىس ءمينيسترى سەرگەي شويگۋ ءسۇريادا ازاماتتىق سوعىس اياقتالدى دەپ مالىمدەدى. شويگۋ مىرزانىڭ بۇنداي مالىمدەمە جاساۋى بەكەر ەمەس ەكەنى بەلگىلى. بىراق سۇرياداعى ازامات سوعىسى تەك «يسلام مەملەكەتى» تەررورلىق ۇيىمىنىڭ جەڭىلىس تابۋىمەن اياقتالدى دەپ ايتۋعا بولا ما؟ ارينە جوق. ويتكەنى قازىرگى تاڭدا ەل اۋماعىندا «يسلام مەملەكەتى» ۇيىمىنىڭ سودىرلارىنان بولەك تۇركيا، كۇردستان، اقش اسكەرلەرى بار. «ولار اسكەري بازالارى ورنالاسقان اۋماقتاردى داماسكىگە قارسىلىقسىز بەرە سالادى» دەگەنگە سەنۋ قيىن. ونىڭ ۇستىنە ءسۇريا اۋماعىنداعى ءال-كايدا ۇيىمىنىڭ فيليالى «دجاپحات ان-نۋسرا» اسكەري توبى قازىردىڭ وزىندە ءسۇريا اۋماعىنداعى ءىرىلى-ۇساقتى قارۋلى توپتاردىڭ باسىن بىرىكتىرىپ «حايات تاحرير اش-شام» اسكەري ۇيىمىن قۇرعان. بۇدان بولەك ەلدە «احرار اش-شام»، «دشەيش ءال-يسلام» سىندى تاۋەلسىز ءسۇريا اسكەرى اتالاتىن توپتاردىڭ ساناتىنا جاتاتىن قارۋلى ۇيىمدار بار. ءدال وسى ەكى ۇيىمنىڭ وكىلدەرى استانا كەلىسىمىنە ءسۇريا وپپوزيتسيالىق كۇشتەرى رەتىندە قاتىسقان بولاتىن.

فوتو: livejournal.com

ەستەرىڭىزدە بولسا استانا كەلىسىمىندە رەسەي، تۇركيا، يران جانە ءسۇريا اۋماعىندا بەلگىلى ءبىر دارەجەدەگى كۇشكە يە تاراپتار ەلدە ءتورت بىردەي دەەسكالاتسيالىق اۋدان قۇرۋعا ۋاعدالاسقان ەدى. بۇل اۋداندار - ەل استاناسى داماسك قالاسى ورنالاسقان شىعىس گۋت ايماعى، حومس پروۆينتسياسىنىڭ ەر-راستان جانە تەل-بيسا قالالارىنىڭ ماڭى، يوردانيامەن شەكتەسەتىن دەراا مەن كۋنەيترا پروۆينتسيالارى اۋماعى جانە يدليب پروۆينتسياسىنىڭ سولتۇستىك-باتىس ايماقتارى. استانا كەلىسىمىندە قول جەتكىزگەن بۇل دەەسكالاتسيالىق اۋداندارىنىڭ قۇرىلۋى رەسمي داماسكىگە كوپ كومەك بولعانى انىق. بىراق بۇل اۋدانداردىڭ جەر كولەمى اسا ۇلكەن ەمەس. سونىڭ وزىندە دە بۇل ايماقتارعا دەەسكالاتسيالىق اۋدان قۇرۋ وڭاي بولعان جوق. ال ەرتەڭ «يسلام مەملەكەتى» لاڭكەستىك ۇيىمى جەڭىلىس تاۋىپ، ەلدە ودان باسقا جاۋ قالماعاندا باشار اساد بيلىگى جوعارىدا اتالعان قارۋلى توپتار مەن ءۇشىنشى ءبىر مەملەكەتتەردىڭ اسكەرلەرىنە تاپ بولاتىنى حاق.

ول كەزدە بۇگىن رەسەي مەن اساد بيلىگىن قولداپ دەەسكالاتسيالىق اۋدان قۇرۋعا كەلىسىپ وتىرعان يران مەن تۇركيادا ءوڭىن وزگەرتەتىنى انىق. بۇلاي دەيتىن سەبەبىمىز قازىردىڭ وزىندە تۇركيا بيلىگى الەپپو پروۆينيتسياسىن «يسلام مەملەكەتى» سودىرلارىنان تازارتسا دا، ايماقتى ازات ەتۋ ءۇشىن كىرگىزگەن اسكەرىن سۇريا اۋماعىنان شىعارماي وتىر. ال ءسۇريا كۇردستان قارۋلى قوزعالىسى ەلدىڭ سولتۇستىگىندە سولتۇستىك ءسۇريا فەدەراتسياسى باسقارۋ جۇيەسىن قۇراتىندىقتارىن مالىمدەدى. ءتىپتى وسى ماقساتتا ولار راككا قالاسىندا باسىم كوپشىلىگىن ارابتار قۇرايتىن كەڭەستە قۇرىلعان.

قورىتا كەلگەندە رەسمي داماسكىگە ەل اۋماعىنان «يسلام مەملەكەتى» لاڭكەستىك ۇيىمىن شىعارعانىمەن تولىققاندى ورتالىقتاندىرىلعان بيلىك قۇرۋدىڭ اۋىلى الىس. ۇزاق جىلدارعا سوزىلعان سوعىستان كەيىن باشار اسادتى پرەزيدەنتىم دەپ تانيتىن حالىقتىڭ قاراسى بۇرىنعىدان قاراعاندا سيرەگەن. باتىس مەمەلەكتتەرى مەن اقش، قالا بەردى لاڭكەستىك ۇيىمدار جابىلىپ قۇلاتا الماعان اساد بيلىگىنە تونگەن قاۋىپتىڭ قارا بۇلتى سەيىلگەنمەن الداعى ۋاقىتتا ءسۇريانىڭ تۇتاستىعىن ساقاتاپ قالۋ ۇلەكەن ماسەلە. سوعىستا جەڭىمپازدار بولمايدى، جەڭىلگەندەر عانا دەگەن وسى شىعار.

“The Qazaq Times”