ارابتار مەن ەۆرەيلەر نەگە وڭنان سولعا قاراي جازادى؟

ءسىز ومىرىڭىزدە ءبىر رەت بولسىن ارابتار مەن ەۆرەيلەردىڭ نەلىكتەن وڭنان سولعا قاراي جازاتىنى تۋرالى ويلانىپ كورگەن شىعارسىز. شىنىمەن، نەلىكتەن كەي جازبالاردا وسىنداي ايىرماشالىقتار بار جانە ولاردى بەلگىلى ءبىر ەرەجەلەر نەگىزىندە ءبىر قالىپقا كەلتىرۋ نەلىكتەن مۇمكىن بولمادى؟ وسى ساۋالدارعا جاۋاپ ىزدەپ كورسەك.

بۇل الەمدىك تىلدەر مەن جازبالاردىڭ قاتارىندا اسا كەڭ تارالماعانىمەن، كەي مادەنيتەتتەردە ءالى كۇنگە دەيىن قولدانىلىپ كەلە جاتقان جازۋ ءستيلى. قاراپ تۇرساق، اراب، يرۆيت  تىلدەرى سەميت  تىلدەرى توبىنا كىرەتىن الەمدەگى ەڭ كونە جازۋ  بولىپ تابىلادى.

بۇل جازۋ پايدا بولعاندا ادامزات بالاسى قاعازدى (2 مىڭ جىل بۇرىن ويلاپ تاپقانىن ەسكەرسەك),  ءتىپتى پاپيرۋستى دا پايدالانا باستاماعان كەزەڭ ەدى. دەمەك، اقپارات  تاسىمالدايتىن جالعىز دۇنيە – تاستار مەن ۇڭگىرلەردىڭ، جارتاستاردىڭ قابىرعالارى بولعان. بۇل فاكتىگە سۇيەنە وتىرىپ، ساۋالدىڭ جاۋابى تىم قاراپايىم، ءارى لوگيكالىق ەكەندىگىن ۇعامىز.

كونە داۋىرلەردە ءومىر سۇرگەن ادامزات بالاسى اقپاراتتى ساقتاپ، تاراتۋ ءۇشىن تاستاردى پايدالانعانى بەلگىلى. ال جەر بەتىندەگى ادامداردىڭ 85 پايىزى وڭقاي بولاتىنىن ەسكەرەر بولساق، سول كەزدەرى تاسقا جازۋ ءۇشىن بالعانى نەمەسە ۇراتىن زاتتى ادام وڭ قولىنا ۇستاپ، ال قاشاۋدى سايكەسىنشە سول قولىنا ۇستاعان. سودان، بۇل تاسىلمەن وڭنان سولعا قاراي جازۋ ءتيىمدى ەكەنى بەلگىلى.

سونىمەن قاتار، ەۆرەي الىپبيىنە زەر سالا قاراساڭىز، ارىپتەردىڭ قۇرىلىمى دا ءبىر قاتتى زاتقا جازىلعان تاڭبالارعا ۇقساس كەلەدى. ەگەر ولاردى قالاممەن نەمەسە قاۋىرسىنمەن جازاتىن بولسا، مۇلدە باسقا فورماعا ەنەر ەدى.

ال تاستاردى باسقا دا اقپارات تاسىمالدايتىن دۇنيەلەر الماستىرعاننان كەيىن، كونە زاماننان قالىپتاسقان جازۋ ءستيلى مەن ءالىپبي سول كۇيى ساقتالىپ قالعان.

“The Qazaq Times”