Foto: ofigenno.com

Siz ömiriñizde bir ret bolsın arabtar men evreylerdiñ nelikten oñnan solğa qaray jazatını turalı oylanıp körgen şığarsız. Şınımen, nelikten key jazbalarda osınday ayırmaşalıqtar bar jäne olardı belgili bir erejeler negizinde bir qalıpqa keltiru nelikten mümkin bolmadı? Osı saualdarğa jauap izdep körsek.

Bwl älemdik tilder men jazbalardıñ qatarında asa keñ taralmağanımen, key mädenitetterde äli künge deyin qoldanılıp kele jatqan jazu stili. Qarap twrsaq, arab, irvit  tilderi semit  tilderi tobına kiretin älemdegi eñ köne jazu  bolıp tabıladı.

Bwl jazu payda bolğanda adamzat balası qağazdı (2 mıñ jıl bwrın oylap tapqanın eskersek),  tipti papirustı da paydalana bastamağan kezeñ edi. Demek, aqparat  tasımaldaytın jalğız dünie – tastar men üñgirlerdiñ, jartastardıñ qabırğaları bolğan. Bwl faktige süyene otırıp, saualdıñ jauabı tım qarapayım, äri logikalıq ekendigin wğamız.

Köne däuirlerde ömir sürgen adamzat balası aqparattı saqtap, taratu üşin tastardı paydalanğanı belgili. Al jer betindegi adamdardıñ 85 payızı oñqay bolatının eskerer bolsaq, sol kezderi tasqa jazu üşin balğanı nemese wratın zattı adam oñ qolına wstap, al qaşaudı säykesinşe sol qolına wstağan. Sodan, bwl täsilmen oñnan solğa qaray jazu tiimdi ekeni belgili.

Sonımen qatar, evrey älipbiine zer sala qarasañız, äripterdiñ qwrılımı da bir qattı zatqa jazılğan tañbalarğa wqsas keledi. Eger olardı qalammen nemese qauırsınmen jazatın bolsa, mülde basqa formağa ener edi.

Al tastardı basqa da aqparat tasımaldaytın dünieler almastırğannan keyin, köne zamannan qalıptasqan jazu stili men älipbi sol küyi saqtalıp qalğan.

“The Qazaq Times”