Qıtaydağı qazaq mäselesi öz aldına, otanına oralğan qandastardıñ azamattıq aluına ne kedergi?

Keşe, 15 tamız küni tüsten keyin, «Adırna» wlttıq-etnografiyalıq birlestiginiñ wyımdastıruımen Almatı qalası Alatau audandıq Halıqqa qızmet körsetu ortalığınıñ janında ata jwrtqa kelgenimen azamattıq aluda türli kedergiler men qiınşılıqtarğa tap bolğan qandastarmen kezdesu ötti.

Şarağa Almatı qalası İşki sayasat basqarmasınıñ tikeley qoldauımen qolğa alınğan «Otan ottan da ıstıq!» jobasınıñ sebepşi ekenin jäne oğan «Adırna» birlestigi men «KEŞ» qwqıq qorğau ortalığınıñ jarşı bolğanın ayta ketken jön.

Şın mänisinde, kezdesudi qwqıqtıq kurs negizinde ötkizu josparlanğan. YAğni, Köşi-qonğa jauaptı qwzırlı orındardıñ ökilderi kezdesude azamattıq ala almay sarsañğa tüsken qandastardıñ mäselelerin tıñdap, naqtı wsınıstar men keñester beru közde wstalğan. Alayda, resmi hat arqılı şaqırğan Almatı qalalıq Köşi-qon policiyasınıñ ökilderi bwl şarağa kelmey qaldı jäne onıñ sebebin de tüsindirgen joq.

Degenmen, şara nätijesiz qalmadı. «Adırna» birlestigi men «KEŞ» qwqıq qorğau ortalığınıñ ökilderi kezdesuge jinalğan qandastardan 30-ğa juıq adamnıñ naqtı mäselelerin tıñdap, jekelegen arız şağımın tapsırıp aldı. Bwdan arı birlestik bwl talap-arızdardı qatıstı mekemelerge, qwzıretti orındarğa jetkizudi öz moynınan alıp otır.

Qwqıqtıq keñester berilip, talap-arız qabıldandı. Foto: QT.

Şaranı wyımdastıruşılardıñ aytuınşa, bwğan deyin de iske qosulı bolğan qwqıqtıq qızmet körsetu jedel jelisi arqılı (+77788087708 jäne +727 983 51 33 nomerleri arqılı) qabıldanğan mäselelerdiñ deni mınaday:

·        Oralman kuäliginiñ uaqıtı ötip ketu sebebinen azamattıq ala almau;

·        QR azamattığın aluğa (arı qaray azamattıq alu nemese azamattıqqa tapsıru) qwjattar tapsırğanımen 1 jıl nemese odan da wzaq uaqıt işinde ala almau, al, Köşi-qon bölimşelerinen «Biz bilmeymiz» deytin jauap alu;

·        Iqtiyar hatı dayın bolmauı, Iqtiyar hatın alu üşin de jılğa juıq nemese jıldan asa uaqıt kütu:

·        Pasporttıñ jaramdılıq merziminiñ ötip ketui;

·        Viza uaqıtınıñ ötip ketui;

·        Deldaldar arqılı tapsırılğan qwjattarınıñ uaqıtılı şıqpauı;

·        Tuıstarınıñ Qıtay tarabınan wstalıp ketui;

·        Qıtaydağı tuıstarın qalay şaqırtu kerek jäne tağı basqa  mäseleler.

Osı swraqtar arasında elimiz territoriyasında şeşilui mümkin mäseleleri, QR azamattığın aluğa eñ bir kedergi bolıp twrğan twstardı qarastıru, zertteu, qatıstı orındarğa swrau salu isteri atalğan wyımdastıruşı birlestikter borış etip otır.

Şağım arızdarın jazu. Foto: QT.

Azamattıq aluğa köbirek kedergi boldı delingen «Oralman kuäliginiñ» merzimi ötip ketu mäselesi turalı birlestik mınaday sebepterdi körsetedi:

Eñ äueli, azamattardıñ salğırttığı bastı sebep bolıp otır. Aytalıq, qwjattıñ mañızdılığın, onıñ şeteldikterden qandastardı bölip twrğan birden bir qwjat ekenine män bermey jäne qwjat betinde körsetilgen jaramdılıq merzimine nazar audarmauı bastı mäsele ekenin aytadı. Ekinşiden, jergilikti köşi-qon organdarınıñ qızmet sapasınıñ tömendigi. Qızmetkerlerdiñ jauapkersizdigi. Bwnıñ bäri deldaldardıñ bwl mäselelerge aralasuına mümkindik berip otırğan bastı faktorlar ekeni mälim.

Atalğan şaranıñ da bastı maqsatı – osı qordalanğan mäselelerdiñ şeşu joldarın qarastıru; qwzıretti organdarğa qwlaqqağıs etu; biliktiñ nazarın audaru bolğan.

«Adırna» birlestigi ökilderiniñ aytuınşa, keybir audandarda köşi-qon mekemeleriniñ mülde jwmıs istemeytinin, al keybir jerde qızmet sapasınıñ köñil könşitpeytini osı jobanı jüzege asıru barısında anıq bolğan. Tipti, osı mäsele boyınşa jemqorlıq faktileri de tirkelgen. Bwl turalı naqtı däleli bar azamattardıñ da habarlasıp otırğanın aytadı. Mäseleniñ anıq-qanığına köz jetkizu üşin Eñbekşi-qazaq audanına qarastı Şelek auıldıq okurgine barğan birlestik müşeleri, ondağı köşi-qon qızmetinde şınımen aşıqtıq joq ekenin bayqağan.

Foto: QT.

Atalğan mäselelerdi qolğa alğan birlestik aldağı uaqıtta Esik, İle audanı, Wzınağaş sındı ortalıqtarğa barudı közdep otır. Osı jwmıstardıñ qorıtındısınan keyin, tek deldaldarğa ğana payda tüsiretin, qatıstı organdar men qwjat tapsıruşılardı äure-sarsañğa salatın keybir qajetsiz qwjattardı alıp tastau men türli kedergilerdiñ joyıluın da talap etuge bolatının aytadı.

Kezdesuge jinalğan qandastardıñ pikirlerine qwlaq türgenimizde, jergilikti köşi-qon mekemeleriniñ mäselege atüsti qaraytının köbirek ayttı. Eki aynalıp swrağan mäselege qabaq şıtıp, dauıs köteretin memlekettik qızmetkerlerden äbden şarşap, atamekenge degen ınta-peyiliniñ päs bolıp qalatının da jasırmaydı. Bwdan özgede birqatar problemalardı arnayı taqırıptı, kölemdi saraptamalıq materialdı qajet etpek.

Qıtaydağı qazaq mäselesin şeşu öz aldına, otanğa oralğan qandastardı sabıltqan sarsañ jüris, qasañ qağida, qabat-qabat qattama qwjattardıñ äuresin şeşu Qazaq biliginiñ, Qazaqstan Respublikasınıñ öz qolında emes pe. Şekara sırtındağı qazaq tağdırın köre otırıp, özim degenge bwl bilik qaşan bauırın jılıtadı?!

“The Qazaq Times”