Foto: auezov-theatre.kz

M.Äuezov atındağı Qazaq Memlekettik akademiyalıq drama teatrında Qolğanat Mwrattıñ «Baqıt kilti» attı dramalıq qoyılımınıñ twsauı kesildi.  Esmwhan Obaev qoyğan bwl tuındı – bügingi künniñ bastı taqırıbın  qozğağan jäne jas dramaturg Q.Mwrattıñ  ülken sahnada qoyılğan alğaşqı tuındısı.

Jalpı, qoyılım jelisi bılay örbidi: Bauırjan esimdi jas käsipker  alğaşqı eñbek jolın twralap qalğan altın kenişin qayta jandandıru jwmıstarınan bastaydı. Atalmış jerden altın öndirip, halıqtıñ igiligine jwmıs jasamaq. O basta kenişti qıruar qarızdarımen satıp alğan käsipker jan-jaqtan qısımğa alınadı. Sebebi, birinşiden, jwmısşılardıñ eñbekaqısın töleu kerek. Ekinşiden bwl jerde köleñkeli  jolmen payda tauıp otırğan bwzaqı top bar, bölingen investiciyadan  öz ülesin aludı közdegen sıbaylas jemqorlar bar. Bauırjanğa oñaylıqpen jol berer emes,  tipti  onıñ jeke basına qauip töndiredi. Zwlımdıq pen izgilik. Jalğandıq pen aqiqat. Adaldıq pen satqındıq. Ekijüzdilik pen birbetkeylik. Osı qasietterdiñ barlığı bir qoyılımnıñ ön boyınan tabılğan. Teatrğa kelgen köp körermenniñ oyında, qoyılım jelisindegi baqıttıñ kilti mahabbat pen dostıqta, ne bolmasa ataq pen baylıqta boladı degen boljam boldı. Olay emes eken. Ras, ärkimniñ wğımındağı baqıt är qilı. «Bireuge mal qayğı, bireuge jan qayğı» dep qazaq beker aytpasa kerek. «Baqıt kilti» baqıttıñ kiltiniñ  adaldıqta (eliñe, otbasıña, jarıña, mamandığıña, öziñe) ekenin meñzeydi. Namısşıl da jañaşıl jas wrpaqtıñ jeñiske jetu jolın  körkem beyneleytin bwl  qoyılım  bügingi künniñ   şındıqtarın  alğa tartadı. Degenmen, kemşiliksiz emes. Osı orayda nazarlarıñızğa qoyılım jaylı pikir wsınamız:

Foto: auezov-theatre.kz

Mafiyanıñ mügedek balasınıñ röli ğana şınayı şıqtı

Äsel Sarqıt, jurnalist: «Alğaşında, qoyılımnıñ ne turalı ekenin bilsem de, atauına qarap lirikalıq epizodtar basım bolar dep edik. Alayda, qoyılım "baqıttıñ kilti şındıqta" degen oyğa qwrılğan eken. Mağan asa wnağan joq: epizodtar arası dwrıs baylanıspağan siyaqtı. Tüsiniksiz. Mäselen, Bauırjanğa "Men seni alıp ketuge keldim",  – dep kele beretin keyipkerdi mafiyanıñ atqosşısı dep oyladıq. Keyin qoyılım broşyurasınan ğana onıñ eles bolğanın bildik. Eger ol eles köretin bolsa, keyipkerdiñ psihologiyasında birdeñe dwrıs emes pe degen oy keldi. Sol kezde eşteñe körmey, jerde jatqan Bauırjan äyeli kelisimen birden «esin jinap», än aytqanı da senimsizdeu. Scenariy şikileu sekildi... Erkebwlan Dayırov biznesmen retinde sendire almadı. Azat Seytmetovtı da ılği jağımdı obrazda körgendikten bolar, öz basım jağımsız keyipker retinde qabılday almadım. Mafiyanıñ mügedek balasınıñ ğana röli şınayı şıqtı. Balañ köñil äkesiniñ «quırşaq» ekenin sezgen, «Äke, sen jaqsı adamsıñ ba?» degen swrağı jüregimizdi eljiretip jiberdi,  tazalıqtıñ belgisindey körindi. Dekoraciya wnadı. Al  qoyılım basındağı qaralı habar körinisi men ot ortasınan Bauırjandı äyeli tauıp alıp, jwldızğa qaraytın sätinen jasalatın lirikalıq şeginisi sätsizdeu. Körermenniñ köpşiligi osı twsın tüsinbegenin aytıp bara jattı...»

Foto: auezov-theatre.kz

Bauırjan Asaubaevtı zerttep şığu isin sıylağan teatr eñbegine alğıs

Jamal Jaqsıtay. Instagramm paraqşasınan: «Qoyılım eldegi eñ bay 20 adamnıñ tiziminde bolğan, Qazaqstandağı asa iri altın öndiruşi kompaniya "Altyn Group Kazakhstan" käsipornınıñ qojayını Bauırjan Asaubaevtıñ jol kölik apatınan köz jwmğanı jönindegi radionıñ xabarlamasımen bastaladı. Keyinirek, käsiporın direktorınıñ ölim qwşqanğa deyingi basınan ötkizgen näubetterimen örbidi. Qazaq biznesiniñ bet-beynesi, "ağa-köke" degen tüsinikke iile qoymağan adal käsipkerdiñ ajalmen söylesken işki küyzelisi, qasaqana wyımdastırılğan "Ken orın apatı", bilimdi geologtıñ arqasında jwmısı jürgen Asubaevtar äuletiniñ eki minutqa jetpegen jeñisti säti, säbi küninde banditter közinşe anası men bauırın bauızdap, bölşektep ketkennen keyingi kemtarlıq pen psixologiyalıq auıtquğa duşar bolğan mügedek balanıñ äkesiniñ biznestegi tirlikterine bala köñilmen jiirkengen twstarı jürekti qozğamay qoymaydı. Tüsinbeymin nege bäri tek "säulem-au" nemese maxabbat poeziyasımen süyemeldengen yaki filosofiyalıq jan tebirenisterine tüsiretin qoyılımdarğa "keramat" dep şığamız? Al bwl qoyılım jaylı recenziya tipti az. Qiyal aspanınan tüsip, şınayı ömirde bolıp jatqan äleumettik, qoğamdıq, memlekettik mäselelermen auıratın "jıp-jiırma bes" jastağı sanalı memleketpiz ğoy... Al mağan Bauırjan Asaubaev turalı internettegi barlıq maqalalar men jariyalınımdardı zerttep şığu isin sıylağan atalmış teatrdıñ eñbegine alğıs. Men jay ğana "Gakku jwldızdarınıñ" emes biznes jwldızdarınıñ fanatı köp bolğanın qalaymın. Al Erkebwlan Dayırov önerdegi tağı bir kezekti "Bauırjan" rölin sätti somdap şıqtı».

Foto: auezov-theatre.kz

Eñ ozıq tehnologiyalar paydalanılatın bwl qoyılımnıñ sözben aytıp jetkizuge kelmeytin dünielerin sol tehnikalar arqılı tüsingendey boldıq. Sahna joğarı deñgeyde bezendirilgen...

Jas käsipkerdiñ tağdırlı ğwmırın körsetken bwl qoyılım körermen nazarına wsınılğanına köp bolğan joq.  Qoyılım soñında bastı keyipkerdiñ «men şındıqpın, men aqiqatpın» dep jar salğanı köñilge qonbadı.  Körermenniñ kökeyinde qalğan swraq köp, alayda... Bwnı rejisserlik şeşim bolar dep topşıladıq ta qoydıq.    «Şirki-i-in, armanıñdı orındaytın altın qanattı qwlın bolsa ğoy», – deytin Bauırjannıñ armanı kökeyimizde qalıp qoyıptı. Onday qwlın bar ğoy, rasımen. Tek essiz sene bilu kerek. «Qazaq jalqau emes! Qazaqtıñ da  qolınan biznes jasau keletindigin däleldeymin!» Bwl – Bauırjannıñ wranı. Bir jağı, bügingi tañda jastar arasınan dramaturg joq deytin sınğa aytılğan Qolğanat Mwrattıñ wranı siyaqtı körindi. Körermenge oy tastay bilgen dramaturg – jaqsı dramaturg.  Iä, "Qazaqtıñ qolınan bäri keledi". Är qazaq osınday wranmen eñbek etse, bizden baqıttı halıq bolmas edi.

Joğarıda prem'eradan şıqqan eki qaraközdiñ pikirin oqıdıñızdar. Äsel men Jamal  barın bar, joğın joq dep bağaladı. Al twtastay şığarmağa jaqsı ne jaman dep şort kesip, bağa beruge bolmas. Sebebi, eñbek bar. M.Gor'kiy:  «Erlik ataulınıñ işindegi eñ keremeti – eñbek erligi» deydi. Sahnada aq ter, kök ter bolıp, körermenge jetkizu üşin barın salğan 40 şaqtı (tek bir qoyılımda), sahna sırtında olardı dayındağan, sahna törindegi tehnikalardı basqarıp otırğandar, rejisser, dramaturg, qanşama mamandar küş jwmsadı. Erledi. Prem'era qwttı bolsın!   Teatrda jolığayıq, körermen!

«The Qazaq Times»