جۇزدەگەن قۇرباندار مەن مىڭداعان اۋرۋ جاعدايى (بيىلعى «ماۋسىم-شىلدە قىرعىنى» – QT) ەسەپكە ەنبەي قالعان قازاقستاندا 20 قىركۇيەكتە 45 ادامنان كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسى جانە 62 قازاقستاندىقتان كوۆيد پنەۆمونياسى انىقتالدى. قازاقستان ناۋقاستار سانى بويىنشا 27-ورىندا تۇر.
وتكەن جەكسەنبى كۇنى كوروناۆيرۋس اۋرۋى ەڭ كوپ تىركەلگەن جەرلەر – شقو (18), استانا (6). ال الماتى، جامبىل، قىزىلوردا، ماڭعىستاۋ وبلىستارى مەن شىمكەنت قالاسىندا بىردە-ءبىر كەيس انىقتالماعان.
رەسمي دەرەككە قاراعاندا، قازىرگى تاڭدا 3667 ادام كوروناۆيرۋستان ەمدەلىپ جاتىر (اۋرۋحانادا – 1873, امبۋلاتورلىق جاعدايدا – 1794), ونىڭ 36-سى – ءجاسوسپىرىم-بالا. جاعدايى اۋىر 97 ادامنىڭ اراسىنداعى 13 ناۋقاستىڭ احۋالى اسا قيىن ەكەن. سونداي-اق، 17 پاتسيەنت جاساندى تىنىس الۋ اپپاراتىمەن تىنىستاپ جاتىر.
ءار جەكسەنبى جانە دۇيسەنبى كۇنگى دەرەكتەرگە ءجىتى نازار اۋدارساق، كورسەتكىش كۇرت تومەندەيدى، اسىرەسە كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنىڭ ەسەبى. مينيسترلىك مۇنىڭ سەبەبىن دەمالىس كۇندەرى مەملەكەتتىك مەديتسينا مەكەمەلەرىنىڭ جۇمىس ىستەمەيتىنىمەن تۇسىندىرەدى. دەسە دە دۇيسەنبى كۇنگى جاعداي تۋرالى مالىمەت سەيسەنبى جاريالاناتىنىن ەسكەرسەك، اپتانىڭ العاشقى كۇنىندەگى دەرەك نەگە كەميتىنى بەلگىسىز.
قازاقستان كوۆيد/كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسى ءارى كۆي- دەپ اتالىپ جۇرگەن اقوكپە اۋرۋىنىڭ ايماقتىق ءبولىنىسىن كۇندەلىكتى جاريالامايدى. دەنمين سايتىندا تەك ءبىر مارتە عانا جارىق كوردى. كوروناۆيرۋس پەن ونىڭ پنەۆمونياسى ددسۇ-نىڭ ۇيعارىمى نەگىزىندە بىرگە ەسەپتەلگەنىمەن، – «ەستۋشى مەملەكەت» جولىن تاڭداعان بيلىك ەكەۋىن ەكى ءبولىپ جاريالاپ قانا قويماي، اقپارات كورسەتكىشتەرىن ءارتۇرلى ينديكاتورمەن بەكىتكەن. ماسەلەن، كوروناۆيرۋس اۋرۋى تۋرالى اقپاراتتا ناۋقاستاردىڭ سانى، احۋالى، ءوججا قۇرىلعىسىنىڭ كومەگىمەن دەم الىپ جاتقاندارى، ايماقتارداعى كورسەتكىشى تولىقتاي ءارى تۇراقتى بەرىلەدى. ال ددسۇ مەن مينيسترلىك كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنىڭ كوۆيدتىڭ اسقىنۋىنان بولاتىنىن مويىنداسا دا، ۇكىمەت پنەۆمونيا جونىندە جوعارىداعىداي مالىمەتتەردىڭ بىردە-ءبىرىن ۇسىنبايدى. 50 كۇننەن بەرى كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسى تۋرالى رەسمي دەرەكتە تەك اۋىرعاندار مەن ايىققاندار، قايتقانداردىڭ سانى ايتىلادى. باسقا ەشتەڭە ەمەس.
كوروناۆيرۋس پەن پنەۆمونيانىڭ ءبىر عانا ايىرماشىلىعى – پتر تەستى ۆيرۋس شتامىن كورسەتپەۋىندە. ايتپەسە، كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسى اۋرۋلاردىڭ حالىقارالىق جىكتەۋىندە U07.2 كودىمەن بەلگىلەنگەن. ماماندار مەن ددسۇ ساراپشىلارى مۇنى كوروناۆيرۋستىڭ تىنىس جولدارى ارقىلى وكپەگە شاپقان، اسقىنعان ءتۇرى دەپ سانايدى. تاۋەلسىز زەرتتەۋشىلەردىڭ ايتۋىنشا، مەديتسينالىق ماقساتتا عانا بولماسا، ستاتيستيكانى ەسەپتەۋ كەزىندە ەكەۋىن ءبولىپ قاراۋدىڭ قاجەتى جوق. مۇنداي قادامعا تەك «شىندىقتان جاسقاناتىن، اۆتوريتار رەجيمدەر» بارادى.
قازاقستان ۇكىمەتى دە وسى جولدى تاڭدادى. U07.1 (كوروناۆيرۋس) جانە U07.2 (كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسى) دياگنوزدارىنىڭ كلينيكاسى بىردەي بولعانىنا قاراماستان، بىرىگىپ ەسەپتەۋگە اسىعار ەمەس. بىرىككەن ەسەپتى سۇراعان تىلشىلەرگە دەنمين وكىلى «كالكۋلياتورمەن قوسىپ شىعارۋعا» كەڭەس بەرەدى.
ۇكىمەت جيىندارىندا، بريفينگتەردە جاۋاپتى مينيسترلىك تەستىلەۋدى ارتتىرىپ، تاۋلىكتىك كورسەتكىشىن 30 مىڭعا دەيىن جەتكىزەمىز دەپ كوپ ۋادە بەرگەن. الايدا ۇلتتىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ورتالىعىنىڭ مالىمەتىنشە، وسى كۇندەرى پتر تەستى تاۋلىگىنە شامامەن 9-18 مىڭ ارالىعىندا جۇرگىزىلىپ جاتىر. ىندەت ورشىگەن «ماۋسىم-شىلدە قىرعىنىندا» پتر تۇگىلى ەكسپرەسس-تەست بىرنەشە كۇندەپ توقتاپ قالعان ەدى. حالىقارالىق Worldometers دەرەكقورىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، دامىعان ەلۋ ەلدىڭ قاتارىنا كىرۋدى ارماندايتىن قازاقستان ءار ميلليون تۇرعىنعا قولدانىلعان تەست سانىنا سايكەس ەلۋلىككە ىلىگە الماعان. 1 ملن قازاقستاندىققا 145 198 تەست قولدانىلعان (ەسكەرتۋ: بۇل وسىنشاما ادام تەستىلەنەدى دەگەن ماعىنانى بىلدىرمەيدى. سەبەبى ءبىر ادام بىرنەشە رەت تەست تاپسىرۋى مۇمكىن – QT). جيىنتىق ەسەبى 18,8 ملن ادامعا نەبارى 2,7 ملن تەست سىناماسى جۇمسالعان. مۇنىڭ ىشىندە تەستتىڭ بارلىق ءتۇرى قامتىلعان.
دەنميننىڭ رەداكتسياعا بەرگەن دەرەگىنە سۇيەنسەك، بىلتىر ماۋسىم-شىلدە ايلارىندا 16 مىڭنان ءسال اساتىن پنەۆمونيا تىركەلسە، بيىل وسى ەكى ايدا 189,5 مىڭ ادام اۋىرعان. ەكى جىلدىڭ وسى ارالىعىنداعى ايىرماشىلىعى 11,6 ەسەگە تەڭ. 1 قاڭتار-3 تامىز ارالىعىنداعى جالپى ستاتيستيكاعا ەنبەي قالعان 256 مىڭ پنەۆمونيانى (2019 جىلعا قاراعاندا 3,3 ەسەگە كوپ – QT) مينيسترلىك قايتا قاراستىرمايتىنىن كەسىپ ايتقان.
13 ناۋرىزدان بەرى جۇرگىزىلىپ جاتقان كۆي+ ساناعىنا سەنسەك، اۋرۋلار سانى 107 307-گە جەتكەن. ونىڭ 101 941-ءى ايىققان، 1699-ى قايتقان. ەتيولوگيا-كلينيكاسى وسى اۋرۋمەن تۋىستاس كۆي- دەرەگى «ماۋسىم-شىلدە قىرعىنى» باسىلعان سوڭ، 1 تامىزدان باستاپ ەسەپتەلىپ كەلەدى. كوروناۆيرۋس پنەۆموننياسىنا شالدىققاندار ەلۋ كۇندە 31 148-گە ارتقان. اۋىرعان 26,6 مىڭ ادام ەمدەلىپ شىقسا، 344-ءى ومىردەن وتكەن.
دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىمەن تىكەلەي جۇمىس ىستەيتىن ددسۇ-نىڭ بازاسىندا ەلدە 138 مىڭنان (كۆي+ / U07.1 – 107 مىڭداي، كۆي- / U07.2 – 30 مىڭ) استام ادام ۆيرۋسقا شالدىققانى ناقتى كورسەتىلگەن. الەمدە 27-ورىندا تۇر. كەمىندە 2 مىڭداي ادام قايتىس بولعان. دەگەنمەن ۇكىمەت كوروناۆيرۋس پەن ونىڭ پنەۆمونياسىن ەكى بولەك ەسەپتەپ كەلەدى.
پاندەميا باستالعالى جالپى جيىنى ۆيرۋس جۇققانداردىڭ 2 619-ى (كۆي+ / U07.1 – 1 699 كۆي- / U07.2 – 345, ىلەسپە اۋرۋلاردان – 576) قايتىس بولعان. الايدا قازاقستان بيلىگى بويىنان كوروناۆيرۋس تابىلسا دا، باسقا اۋرۋلاردىڭ سەبەبىنەن قايتىس بولدى دەلىنگەن 576 ادامدى جالپى ستاتيستيكاعا قوسىپ ەسەپتەمەيدى. ساراپشىلار بۇعان قارسى. ولاردىڭ ايتۋىنشا، كوروناۆيرۋستىڭ جاناما اسەرىنەن قايتقانداردىڭ جارتىسىنان استامىنىڭ سەبەبى قان اينالىمى جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى بولعاندىقتان، وعان ينفەكتسيا دەرت قوزدىرۋشى فاكتور رەتىندە ولىمگە اكەپ سوقتىرعان. كوروناۆيرۋس ستاتيستيكاسى قوعامدا ۇلكەن داۋ تۋدىرعان. وعان سەنبەيتىن، كۇمانمەن قارايتىن ازاماتتار مەن ساراپشىلار كوپ.