بيىل الەم اقپارات كەڭىستىگى گونكونگتاعى بىرنەشە ايعا سوزىلعان نارازىلىق شەرۋلەرىنە باسا نازار اۋداردى. «جەل شىقپاسا ءشوپتىڭ باسى قيمىلدامايدى» دەگەندەي، قايشىلىق قايدان پايدا بولدى دەگەن سۇراق كوپتىڭ كوكەيىندە تۇرعانى انىق. تومەندە وسى تاقىرىپ تۋراسىندا ساراپتاپ كورەلىك.

شىعىستاعى فينانس ورتالىعى

گونكونگ الەمدەگى نيۋ-يورك، لوندوننان كەيىنگى ءۇشىنشى ءىرى قارجى ورتالىعى. «شىعىستاعى مەرۋەرت» اتىمەن ايگىلى، حالىق سانى 7 ملن 480 مىڭنان اسادى. ونىڭ 93.6 پايىزى قىتايلار. قالا ەكونوميكاسىندا 19 پايىزى فينانستىق قىزمەت وتەۋگە، 21.5 پايىزى كەدەن تاسىمالىنا،12.2 پايىزى ساۋدالىق قىزمەت وتەۋگە، 4.5 پايىزى تۋريزم سالاسىنان كەلەدى. قالاداعى ءىرىلى-ۇساقتى بانكتەردىڭ سانى 800-دەن اسادى. پورتتان كۇنىنە 22 ملن توننا تاۋار جونەلتىلەدى. قىتايدان ەكسپورت ەتىلگەن تاۋارلاردىڭ دا كوبى گونكونگ پورتتارىندا كەمەلەرگە تيەلىپ، الىس قۇرلىقتارعا اتتانادى. گونكونگ – الەمدەگى ەڭ قاربالاس پورت قالالاردىڭ ءبىرى. حالىقتىڭ ورتاشا كىرىسى 61600 اقش دوللارىنان اسىپ الەمدەگى كىرىسى ەڭ جوعارى ەلدەردىڭ قاتارىنا كىرەدى. ءجىو-ءنىڭ 42.9 پايىزى قىزمەت وتەۋ سالاسىنا تاۋەلدى. باستى وندىرىستەرىنەن كيىم-كەشەك، ويىنشىق، ساعات، ەلەكتروندى تۇتىنۋ بۇيىمدارى مەن پلاستيك ونىمدەر قۇرايدى.

تاريحي تۇرعىدان العاندا

ەرامىزدىڭ 1840 جىلدارىنا دەيىن گونكونگ شاعىن عانا بالىقشىلىق ارالى بولاتىن. بۇل تۇستا مانچجۋرلاردىڭ چيڭ (تسين) پاتشالىعىنىڭ قىتايدى بيلەگەنىنە ەكى عاسىردان اسقان ەدى. تسين يمپەرياسى سول زاماننىڭ ەڭ باي مەملەكەتى ەدى. حالىق سانى 400 ملن شاماسىندا جانە الەم ەكونوميكاسىنىڭ 30 پايىزىن يەلەيتىن ءىرى ەكونوميكاعا يە ەدى. 1840 جىلعى «اپين سوعىسىندا» اعىلشىنداردان جەڭىلگەن تسين يمپەرياسى نانكيندە تەڭسىز شارتقا قول قويىپ، گونكونگ ارالىن انگلياعا ءبولىپ بەردى. بۇعان قوسا 21 ملن كۇمىس تولەم تولەدى. ءارى، گۋانچجوۋ، فۋچجوۋ، سياامەن، نينبو، شانحاي قالانى ساۋدا جانە ساۋدا پورتتارى ەتىپ اشتى. سودان باستاپ گونكونگ قىتايدان مۇلدە بولەكتەنگەن ايماققا اينالدى.

تەڭسىز شارتقا قول قويۋ. فوتو: اشىق دەرەككوزدەردەن.

1980 جىلدارى دىڭ شياۋپين قىتاي بيلىگىن قولىنا العاننان كەيىن رەفورما جاساپ باتىس ەلدەرىنە ەل ەسىگىن اشتى. بىرىككەن كورولدىك پەن اراداعى ءساتتى كەلىسسوزدەردەن كەيىن، 1997 جىلى شىلدەدە گونكونگتى قىتايعا قايتارىپ الدى. الايدا، گونكونگتى كاپيتاليستىك ءتۇزىم ساقتالا بەرەتىن، قىتاي اسكەرى تۇرمايتىن، ءوز بيلىگى وزىندە بولاتىن قىتايعا قاراستى ەرەكشە اكىمشىلىك رەگيون ەتۋ شارتىمەن قايتارىپ الدى. 154 جىل ۇقساماعان قوعامدىق تۇزىلىستە ءومىر سۇرگەن گونكونگ تۇرعىندارىنا قىتايدىڭ ۇستەمدىگى مۇلدە ۇنامادى. بۇل قايشىلىق ۋاقىت وتكەن سايىن اشىققا شىعا بەردى.

ساياسي قاقتىعىستار

1997 جىلدىڭ وزىندە قىتاي كوممۋنيستەرى گونكونگتا «قايتا قۇرۋ توبى» دەگەن ساياسي ۇيىمدى استىرتىن قۇرىپ، ولاردى بيلىككە شىعارىپ، سول ارقىلى ءوز ۇستەمدىگىن ورنىقتىرماق بولدى. الايدا، گونكونگ تۇرعىندارىنىڭ، ساياسي پارتيالارىنىڭ كۇشتى قارسىلىعىنان كەيىن، كوممۋنيستىك بيلىك تىزگىنىن تارتىپ الدى جانە ورايدىڭ كەلمەگەنىن ءتۇسىندى.

2012 جىلى ليان ءجىنفىن اتتى قىتاي شەنەۋلىگى «گونكونگ پەن شىنجىن ايماقتارىن توعىسۋى» اتتى ستراتەگيالىق جوبانى سىناپ كورمەك بولدى. بۇل دا كۇشتى قارسىلىققا تاپ بولدى.

2014 جىلى ايگىلى «قولشاتىر رەۆوليۋتسياسى» تۋىلدى. العاشىندا ون مىڭداعان ادام شەرۋگە شىقسا، 26 قىركۇيەككە كەلگەندە شەرۋشىلەر 1.2 ملن ادامعا دەيىن جەتتى. شەرۋ ەكى جارىم ايدان اسا ۋاقىت جالعاستى. سول كەزدەگى گونكونگ تۇرعىندارىنىڭ تالابى مىناۋ ەدى: «قىتاي مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ 2017 جىلعا دەيىن گونكونگ اكىمشىلىك لاۋازىمدىلارىن تاعايىنداۋىن توقتاتۋ; 2016 جىلى جاڭا زاڭ قابىلداپ گونكونگ ۇكىمەتىندەگى لاۋازىمدىلارىن حالىق ءوزى سايلاۋ; گونكونگ باسشىلارىن قىتاي ۇكىمەتىنىڭ تاعايىنداۋىن توقتاتۋ.

سول تۇستا دەربەستىك ۇرانىن كوتەرگەن گونكونگ جاستارى دا بوي كورسەتكەن ەدى.

مەنتاليتەتتىك قاقتىعىس

150 جىلدان استام ۋاقىت ماتەريكتەگى قىتايدان بولەك، ۇقساماعان قوعامدىق قۇندىلىقتا جاساعان، سونىمەن قاتار باتىستىڭ دەموكراتيا، ادام قۇقىعى، قۇقىقتىق ءتۇزىم سىندى نەگىزگى قۇندىلىقتارىن ۇستانعان گونكونگتىكتەر مەن ىشكى قىتايلىقتاردىڭ مەنتاليتەتتىك ايىرماشىلىعى زور ەدى. ءتىپتى، مەنتاليتەتتىك بولىنىستەر انىق بايقالىپ تۇردى.

2012 جىلى قىتايلىق كۇڭ چيڭدۇڭ اتتى جەلى قولدانۋشى گونكونگ تۇرعىندارىن اۋىر سوزدەرمەن بالاعاتتاپ، ەكى تاراپتىڭ ونسىز دا اسقىنىپ تۇرعان پىكىر قايشىلىعىن ۇدەتتى. 2017 جىلعى گونكونگ اۋەجايىنداعى قىتايلىقتاردىڭ «بوتقا وقيعاسى» سەكىلدى قىتايلىق تۋريستەردىڭ الەۋمەتتىك ورتانىڭ تازالىعىنا ءمان بەرمەيتىنى، ايعايلاپ سويلەپ، قوقسىقتاردى بەتالدى تاستاۋى، تۇكىرۋى، بەتالدى دارەت سىندىرۋى سەكىلدى تولىپ جاتقان جاعىمسىز ارەكەتتەرى گونكونگ ازاماتتارىنىڭ اشۋ-ىزاسىن قوزدىرا ءتۇستى.

شىن مانىسىندە، بۇل جاعدايدى وركەنيەتتەر اراسىنداعى قاقتىعىس دەۋگە بولادى. بۇل شىنىن قۋعاندا وركەنيەتتەر ارا قاقتىعىس ەدى. گونكونگ قايشىلىعى تۋراسىندا گونكونگتىك تانىمال زيالى قاۋىم وكىلى ءچىن يۇنگىن: «قىتاي-گونكونگ قايشىلىعىنىڭ قاينارى مىناۋ – قىتاي ۇكىمەتى كوپتەگەن ساياسي قادامدار ارقىلى بريتان ۇستەمدىگى كەزىندە ورناتىلعان قۇندىلىقتاردى جويۋدى كوزدەيدى. ال، بۇنى گونكونگ تۇرعىندارى «ءبىر ەلدە ەكى ءتۇزىم» ۇستانىمىن، ياعني، 1997 جىلى جاسالعان كەلىسىمدى بۇزۋ دەپ سانايدى. ولار جانە گونكونگتىڭ ادامدىق قۇقىق، زاڭ، سوت جۇيەسى، اقپاراتتىق دەربەستىك پەن بوستاندىعىنا قول سۇعۋدا. بۇل قۇندىلاقتاردى بريتان ورتاشىلدىعىنىڭ جەمىسى رەتىندە باعالاۋىنداۇ ولار گونگكونگقا ءسوتسياليزمدى زورلىقپەن تاڭباقشى»، – دەگەن پىكىرىن بىلدىرگەن.

دەمەك، بەيجىڭ بيلىگىنىڭ گونكونگتى ىشكى قىتاي پروۆينتسيالارىمەن بىردەيلىككە كەلتىرۋگە ۇمتىلۋى، دەموكراتيا مەن ادامدىق قۇقىققا قول سۇعۋ ارەكەتتەرى ارەكەتتەرى گونكونگ داعدارىسىنىڭ نەگىزگى سەبەبى دەۋگە بولادى.

يميگرانت ماسەلەسى

1949 جىلى قىتايدا كوممۋنيستىك بيلىك ورناعاننان باستاپ قۋعىن-سۇرگىن مەن اشارشىلىق قاتارلى ءتۇرلى سەبەپتەرمەن ميلليوننان استام قىتايلىق گونكونگتى پانالاعان. ولار قىتايدىڭ كوممۋنيستىك رەجيمىنە ءتىس-تىرناعىمەن قارسى دەۋگە بولادى. 2001 جىلى گونكونگتىڭ سوڭعى اپەللياتسيالىق سوتى نەگىزگى زاڭنىڭ 24-ءشى بابى بويىنشا شىعارعان چجۋان فەنگيۋاننىڭ ءىسى گونكونگتا تۇرۋ قۇقىعى جوق گونكونگ تۇرعىندارىنان تۋعان بالالار گونكونگ ازاماتى قاتارىندا سانالاتىن ءبىلدىردى. 2003 جىلدان باستاپ «ەركىن ساياحاتتى» باعدارلامالارى ارقىلى قىتايدان كوپتەگەن جۇكتى ايەلدەر بوسانۋ ءۇشىن گونكونگقا باردى، سونىمەن قاتار، بوسانۋ ءۇشىن جەدەل جاردەمگە دە يە بولاتىن بولدى. 2010 جىلى گونكونگتىڭ تۇراقتى تۇرعىنى بولىپ تابىلمايتىن قىتايداعى جۇكتى ايەلدەر، گونكونگتا 32 مىڭ 653 نارەستەنى دۇنيەگە اكەلدى. بۇل 2001 جىلعى كورسەتكىشتەن (620) قاراعاندا 50 ەسە كوپ.

2001 جىلدان باستاپ 2011 جىلعا دەيىن گونكونگتا تۇرۋ قۇقىعىن العان 170 000-نان استام «قوسارلانعان سابيلەر» گونكونگ قوعامىندا نارازىلىق تۋدىردى. سەبەبى، ولار پەرزەنتحانالارداعى ورىنداردىڭ جەتىسپەۋى سەكىلدى ءتۇرلى يگىلىكتەردى ءبولىسۋ ماسەلەسىندە قايشىلىقتار جاراتتى. گونكونگ ازاماتتارى بۇعان بىرنەشە رەت نارازىلىق ءبىلدىردى. ليان چجەنينگ 2012 جىلى باس اتقارۋشى قىزمەتكە تاعايىندالعاننان كەيىن، ول اكىمشىلىك شارالار ارقىلى اتالعان ماسەلەنى ازايتتى، بىراق بۇل شارانى بۇزۋ ءۇشىن جالعان نەكە قولدانعاندار دا بولدى. 1997 جىلدان باستاپ ىشكى قىتايلىقتاردىڭ گونكونگقا كوپتەپ قونىستانۋى دا قايشىلىقتى اسقىندىردى.

دەربەستىك ماسەلەسى

2007 جىلعى حكۋ-دىڭ ساۋالناما ناتيجەسى كورسەتكەندەي، ساۋالناماعا قاتىسۋشىلاردىڭ 25 پايىزى تاۋەلسىز تەندەنتسيالارعا يە بولدى. ال، دەربەستىككە كەلىسپەيتىندەر 64,7 پايىزدى قۇرادى. گونكونگ ازاماتتارىنىڭ 33 پايىزى «ەگەر قىتاي كوممۋنيستىك پارتياسى قىتايدا باسقارۋدى جالعاستىرسا، بۇل گونكونگتىڭ دەربەستىككە ۇمتىلىسىن ارتتىرادى» دەپ قارايدى.

ساۋدا قاقتىعىستار

گونكونگ ەكسپورتىنىڭ 54,1 پايىزىن قىتاي، 7.7 پايىزىن اقش، 4.2 پايىزى جاپونيا يەلەيدى. ال، يمپورتىنىڭ 44.6 پايىزى قىتايدان، 6.4 پايىزى سينگاپۋردان، 5.5 جاپونيادان، 5.2 پايىزى اقش-تان كىرەدى. سوڭعى جىلدارى باستى ساۋدا سەرىكتەسى بولعان قىتايمەن ساۋدا قايشىلىعى جيىلەدى. بۇنىڭ ەڭ نەگىزگى سەبەبى – قىتاي تاۋارلارىنىڭ ساپاسى ەدى.

گونكونگ كاسىپكەرلەرى باتىستىق ساۋدا مادەنيەتىن ۇستانادى. ال، قىتايدىڭ 1978 جىلدان كەيىن عانا ىركى ساۋداعا ارالاسقان كاسىپكەرلەرى نەمەسە لاۋازىمدىلاردىڭ تۋىس-تۋعانى سەكىلدى قالتالىلارى ساۋدا مادەنيەتى تومەن بولدى. بۇعان قوسا ساپاسىز تاۋار ءوندىرىپ ساتاتىن، زاڭسىز ساۋدا جۇرگىزىپ، قۇقىقتىق جاۋاپكەرشىلىكتەن پارا ارقىلى جالتارعىسى كەلەتىن الاياق ساۋداگەرلەرىنىڭ ارەكەتى قۇقىقتىق ءتۇزىمى كەمەلدى گونكونگ بازارىندا ۇنامسىز ارەكەتتەرىمەن كوزگە ءتۇستى. بۇل داعى ەكى تاراپتىڭ ساۋدا قايشىلىعىن ارتتىردى.

ايتالىق، 2008 جىلى قىتايداعى بەلگىلى ءبىر ءسۇت ءوندىرۋشى كومپانيا ادام اعزاسىنا اسا زياندى ءسۇت ءونىمىن شىعاردى. «ۋلى ءسۇت» گونكونگ بازارىنا قىتايدان كىرگەندىكتەن گونكونگ قىتايدان ءسۇت ءونىمىن الۋدى توقتاتتى. بۇعان قاراماستان قىتاي لاۋازىمدىلارى: «قىتايدىڭ قولداۋىنسىز گونكونگ ءولى قالاعا اينالادى، گونكونگ تۇرعىندارى كۇن سايىن ىشەتىن سۋ ءۇشىن بىزگە العىس ايتۋى ويلاۋى كەرەك!»، – دەگەن سەكىلدى نارازىلىقتى ورشىتەتىن مالىمدەمەلەر جاسادى.

ەگەر گونكونگ بولماسا...

1980 جىلدارى كەدەي ءارى مەشەۋ، اۋىلشارۋاشىلىعىن نەگىز ەتىپ كەلگەن قىتايدى باتىس ەلدەرىنە ەسىگىن اشتى. دامىعان ەلدەر قىتايدىڭ كۇي تالعامايتىن، جۇمىسقا شوگەل ءارى ارزان دا مول ەڭبەك كۇشىنە جانە شيكىزات بايلىعىنىڭ كوپتىگىنە قىزىعىپ، قىتايعا زاۋىتتار مەن كومپانيالارىن كىرگىزە باستادى. ال، 30 جىل ىشىندە قىتايعا كىرگەن 660 مىڭ شەتەلدىك كاسىپورىننىڭ 70 پايىزى گونكونگ ارقىلى كىرىپ وتىردى. سول ارقىلى 150 ملن شاماسىنداعى حالىقتى جۇمىسپەن قامتىدى. بۇل دا قىتاي ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنداعى باستى فاكتورلاردىڭ ءبىرى. قىتاي باسشىسى 2018 جىلعى مالىمدەمەسىندە گونكونگتىڭ قىتاي دامۋىنداعى ۇلەسىن جوعارى باعالادى.

رەفورما ەندى باستالعان تۇستا العاش رەت قىتايدا كاسىپورىن قۇرۋشى دا گونكونگ بولدى. ستاتيستيكالىق مالىمەتتەرگە سۇيەنەتىن بولساق، 2017 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن 417 مىڭ 32 شەتەلدىك كومپانيا گونكونگ ارقىلى قىتايعا كىرگەن. جالپى ينۆەستيتسيا 1 تريلليون 9 ميلليارد 300 ملن دوللاردان اسقان. بۇل شەت ەلدەردەن كىرگەن قارجىنىڭ 53.1 پايىزىن ۇستايدى. وسىعان قاراي وتىرىپ، دامىعان ەلدەر جانە دامىعان ەلدەر مەن قىتاي اراسىندا كوپىر بولعان گونكونگ بولماسا قىتايدىڭ بۇگىنگى ەكونوميكالىق دامۋىن ەلەستەتۋ قيىن دەۋگە بولادى.

گونكونگتىڭ قىتاي ەكونوميكاسىنا بولعان ىقپالىن بۇگىندە الەمگە ايگىلى بولعان شىنجىن قالاسىنىڭ دامۋىنان دا كورۋگە بولادى. شاعىن عانا بالىقشىلىق قىستاعى شىنجىن گونكونگتىڭ ەكونوميكالىق ىقپالىندا 20 جىل ىشىندە 10 ملن حالقى بار وسىزاماندانعان قالاعا اينالىپ ، ەلەكروندى بۇيىمداردىڭ ءوندىرىس ورتالىعىنا اينالدى. بۇدان تىس قىتايداعى مىڭنان استام ءىرى كومپانيالاردىڭ يەسى گونكونگ ازاماتتارى بولىپ، جالپى ينۆەستيتسيا 5,8 ترلن گونكونگ دوللارىنا تەڭ.

ەكستاديتسيالاۋ نەمەسە قاشقىنداردى قىتاي ۇكىمەتىە ۇستاپ بەرۋ تۋرالى زاڭ جوباسى جانە نارازىلىق شەرۋلەر

Global Financial Integrity تاراتقان مالىمەتكە قاراعاندا، گونكونگ قىتاي ۇكىمەت قىزمەتكەرلەرىنىڭ شەتەلگە اقشا تاسىمالدايتىن جەلىسىنە اينالعان. 2000-2011 جىلدارى جىلىنا شامامەن 200 ميلليارد گونكونگ دوللارى (160 ميلليارد قىتاي يۋانىنا تەڭ) كولەمىندەگى جىلىستاتىلعان اقشالار گونكونگقا كەلىپ «جۋىلىپ» وتىرعان. ءتىپتى بۇل كىرىس گونكونگ جالپى ىشكى ءونىمىنىڭ 10 پايىزىن يەلەگەن. قىتايدان جىلىنا ميللياردتاعان اقشا وسىلاي گونكونگ ارقىلى سىرتقا اعىلىپ وتىرعان. بۇكىل الەمدەگى وسىنداي زاڭسىز جولمەن جىلىستاتىلعان قارجىنىڭ كولەمى 1,5-3 ترلن دوللاردى قۇرايدى. بۇل الەمدىك ءجىو-نىڭ 2-5 پايىزىنا تەڭ، اسا قوماقتى قارجى. بۇنداي زاڭسىز جولمەن اقشا جىلىستاتۋدا الەمنىڭ كوشىن قىتاي باستاپ تۇرسا، ەكىنشى ورىندا رەسەي كەلەدى. ءار جىلى قىتايدان جىلىستاتىلعان 160 ملدر يۋان كولەمىندەگى اقشا گونكونگتا «جۋىلىپ» شەتەل اسىپ وتىرعان.

2015 جىلدان باستاپ قىتايدان شەتەلدىك كومپانيالار كەتە باستادى. گونكونگتىڭ «التىن كومىر» ءرولى دە تومەندەي ءتۇستى. ال، 2012 جىلى بيلىككە كەلگەن قىتاي باسشىسى شي جينپيڭ، وزىنە قارسى بيلىك كلاندارىن تازالاۋ، ۇكىمەتتەن ۇرلاعان قارجىلاردى قايتارۋ ناۋقانىن جۇرگىزدى. بۇدان كەيىن گونكونگ ارقىلى شەتەلگە قاشاتىن بايلاردىڭ سانى دا وسە ءتۇستى. شەتەلدىك كەيبىر باق ولاردىڭ سانىن 90 مىڭ ادام دەپ كورسەتەدى. بۇعان قوسا بەيجىڭ بيلىگى جىلىستاتىلعان قارجىلاردىڭ گونكونگتا «جۋىلۋىن» ۇناتپادى. قىتاي اقشاسىن شەتەلگە جىلىستاتۋدى توقتاتۋعا تىرىستى.

بۇل تۇستا قىتاي ەكونوميكاسىنىڭ ءوسىم قارقىنى باياۋلاپ، بيۋدجەتتەر قىسقارا باستاعان بولاتىن. ۇكىمەت قازىناسىن تولتىرۋ ماقساتىندا گونكونگ ارقىلى شەتەلگە قاشقان بايلاردى ۇستاپ، ەلگە اكەلىپ سوتتاۋ جانە جىلىستاتىلعان قارجىنى مەملەكەتكە قايتارۋ ءۇشىن بەيجىڭ گونكونگ ۇكىمەتىنە جاڭا زاڭ قابىلداتتى. جاڭا زاڭ جوباسى بويىنشا قىلمىسى تۇراقتانعانداردى گونكونگتان قىتايعا اپارىپ سوتتاۋعا بولادى. بۇل ارقىلى بەيجىڭ ون مىڭداعان قاشقىن بايلاردى قۇرىقتاپ، ءجۇز ميللياردتاعان قارجىنى قايتارماق بولدى. بۇعان گونكونگ تۇرعىندارى جانە ولاردى قولداپ وتىرعان قالتالى بايلار قارسى بولدى.

گونكونگ ازاماتتارى ءۇشىن بۇل جاڭا زاڭ جوباسى گونكونگتىڭ قۇقىقتىق قۇندىلعىن قۇلاتۋمەن بىردەي باعالاناتىنى راس. بۇعان ونداعان جىل ىشىندەگى گونكونگ پەن قىتاي اراسىنداعى قوردالانىپ، ابدەن شيرىققان قايشىلىقتاردى قوسىڭىز. 30 جىلعا جۋىق سىزداعان جارا اقىرى جارىلدى. ناتيجەسىندە بيىلعى جىلدىڭ 12 ماۋسىمىندا گونكونگ كوشەسىندەگى شەرۋشىلەر سانى ملن ادامنان اسىپ، جەرگىلىكتى ۇكىمەت زاڭدى ۋاقىتشا توقتاتۋعا ءماجبۇر بولدى. ۋاقىتشا توقتاتۋ دەگەن شەشىمگە كونبەگەن نارازىلار سانى ءتىپتى كوبەيىپ، شەرۋشىلەر سانى ەسەلەنە ءتۇستى. قاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرلەرى مەن نارازىلىق بىلدىرۋشىلەر اراسىندا قاقتىعىستار گونكونگ وقيعاسىن ءتىپتى دە زورايتىپ كورسەتتى.

كوپتەگەن حالىقارالىق باسىلىمدار قىتاي اسكەري كۇشتەرىنىڭ شىنجىنعا توپتالا باستاعانىن جازدى. ءتىپتى، بەيجىڭ گونكونگتىڭ نارازىلىق شەرۋلەرى ارتىندا امەريكا قۇراما شتاتتارى تۇرعانىن دا ايتتى. ارينە، بەلگىلى دەڭگەيدە اقش گونكونگتى قولدايتىنى انىق. الايدا، گونكونگ داعدارىسىنىڭ بىردەن ءبىر سەبەبى بولا المايدى. قۇراما شتاتتىڭ رەسمي تۇلعالارى گونكونگ تۇرعىندارىنىڭ نارازىلىق تالاپتارىن قولدايتىنىن بىلدىرگەن مالىمدەمەلەرى بەيجىڭدى ءتىپتى دە اشۋلاندىردى. قىتاي بۇل ارادا جۇرت نازارىن سىرتقا اۋدارىپ، «جالعان دەمونستراتسياسىن» ۇيىمداستىرۋدى كوزدەگەنى دە انىق.

سوڭىندا، ياعني، 4 قىركۇيەك كۇنى گونكونگ گۋبەرناتورى لين جەنگيۋ اتالعان زاڭ جوباسىن تۇبەگەيلى الىپ تاستانىن مالىمدەدى. گونكونگ ۋاقىتشا جەڭىسكە جەتتى.

“The Qazaq Times”