Qazirgi Şınjañnıñ partiya komitetiniñ birinşi hatşısı. Foto: VOA7.

Qıtaydağı dini senim bostandığınıñ auır jağdayda qalğanına baylanıstı, AQŞ-tıñ dini bostandıq jönindegi ökili Sem Braunbak Tramp ükimetin Qıtay biligine qısım tüsiruge şaqırğan. Ol jäne Qıtay Kommunistik partiyası Sayasi byurosınıñ müşesi Şınjañ partiya komitetiniñ hatşısı Çın Çuangonı sankciya tizimine engizudi birinşi kezekte talap etken. Bwl turalı VOA News habarladı.

«Washington Post» basılımı salauatın körsetkisi kelmegen lauazımdı twlğanıñ mälimetine silteme jasay otırıp,  mausım ayınıñ soñında Braunbaktıñ Kongresstegi «Respublikaşıldar» partiyasınıñ ökiliderimen jabıq kezdesu ötkizgenin jazadı. Kezdesude Braunbak AQŞ-Qıtay arasında ötip jatqan sauda kelisimderi, Qıtaydağı adamdıq qwqıq pen din bostandığı mäselesin şeşudegi ülken oray ekenin ortağa salğan.

Braunbaktıñ wsınısına säykes, Tramp ükimeti Obama twsında qabıldanğan «Adam qwqıqtarı jönindegi Jahandıq Magnickiy zañın» paydalanuğa tırısuı mümkin. Aytalıq, Kongress pen Qarjı ministrligi dini senim qwqığın şektegeni üşin Qıtay Kommunistik partiyasınıñ lauazımdı twlğalarınıñ aktivterin bwğattauı tiis. Türmede qaza tapqan reseylik bugalterdiñ esimi berilgen bwl zañ, bastabında tek Reseyge ğana bağıttalğanımen, keyin adam qwqıqtarına qatıstı jahandıq zañğa aynaldı.

Eger prezident Tramp bekitse, onda AQŞ ükimeti dini bostandıqtı şektegeni üşin qıtaylıq şeneunikterge sankciya salatın boladı. Degenmen, bwl mäselege Aq üy tarabınıñ qanday şeşim jasaytını turalı «Uaşington Post» basılımınıñ swrauına äli jauap qaytarılmağan.

AQŞ Memlekettik departamentiniñ din isteri jönindegi elşisi Braunbak Kanzas ştatınıñ gubernatorı bolğan. Biıl qañtar ayında prezident Tramptıñ tağayındauımen Memlekettik departamentte qızmet atqaruda. Şın mänisinde ol osı lauazımdı qızmetti atqarğan alğaşqı katolik deuge boladı. Onıñ älemdegi dini senim bostandığın qorğaudağı jasağan jwmıstarı Qıtaydağı ükimettik emes wyımdardıñ ökilderinen de oñ bağasın alğanı aytıladı. Sonımen birge, atalğan mäsele jönindegi Braunbaktıñ wsınıstarı prezident Tramp pen memlekettik hatşı Pompeonıñ nazarına ilingen.

Çın Çuango 2016 jıldan bastap Şınjañnıñ partiya komitetiniñ hatşısı bolıp tağayındaldı. Ol bilikke kelismen öñirdi basqaru jüyesine özgeris engizip, Şınjañnıñ bwrınğı basşısı Jañ Çunşiyannıñ «Şınjañdı ikemdilikpen basqaru» wstanımın küşinen qaldırıp, Şınjañdı qatañ tärtippen wstauğa tırısqan. Şınjañnıñ ornıqtılığın saqtau maqsatında «Sayasi üyrenu lagerlerin» qamtığan birqatar şaralardı jolğa qoyğan. RFA-nıñ jariyalağan mälimetine sensek, Şınjañnıñ key audandarında twrğındardıñ onnan bir bölegi atalğan lagerlerge qamalğan. Öñirdegi dini senim qwqığı mäselesi turalı VOA: «Qazir, Şınjañdağı dini senim qwqığınıñ taptaluı eñ joğarı şekke jetken», – dep bağalaydı.

AQŞ Memlekettik departamentiniñ halqaralıq dini senim bostandığın bağalau turalı mälimetterinde, Qıtay soñğı 19 jıldan beri eñ naşar bağa alıp keledi. Departamenttiñ biılğı mälimdemesinde Qıtaydağı jağdaydıñ jalğasıtı naşarlay tüskenin, qandayda bir dini räsimder qoğam ornıqtılığı men QKP-ğa qauip töndiredi degen jeleumen şekteulerge wşırap otırğanı anıq aytılğan. Bayandamada Şınjañ jerinde jüz mıñdağan mwsılmandardıñ dini senimi üşin «Üyrenu lagerlerine» qamalıp jatqanı alğa tartılğan. Bwl mälimetter, aldağı uaqıtta, Tramp ükimetiniñ Qıtay lauazımdılarına sankciya jariyalauına qozğauşı bolatını anıq.

 “The Qazaq Times”