Körneki suret. Foto: www.eff.org

Äleumettik jelini süzgileu turalı talqı juırda bastalğanına qaramastan, Qazaqstan biligi Facebook jelisiniñ işki jüyesine kirip, özi «ziyandı» dep sanaytın kontentti joyuğa qol jetkizip ülgerdi. Qaraşa ayınıñ alğaşqı küni astana men Facebook jelisi (Meta kompaniyası) birlesken kelisimin mälim etti.

Qırküyek ayınıñ ortasında «Nwr Otan» partiyasınan saylanğan deputat Aydos Sarım «Balalar qwqığın qorğau mäseleleri boyınşa keybir zañnamalıq aktilerge özgerister men tolıqtırular engizu turalı» zañ jobasın wsınğan. Jwrttı tiksintken zañ jobası boyınşa, şeteldik äleumettik jeliler men messenjerler Qazaqstanda jwmıs isteui üşin zañdı twlğa retinde tirkelip, ökildigin aşuı tiis. Talapqa moyınswnbağan äleumettik jeliler bwğattaladı. Mäjilis bwl wsınıstı birinşi oqılımda maqwldağan.

Facebook jäne Qazaqstan biliginiñ resmi kelisimi osı zañ qoğamda qızu talqılanıp jatqan twsta jasaldı.

«Qazaqstan ükimetine aqparattıq keñistiktiñ qauipsizdigin arttıru mäselesin şeşuge kömek körsetu üşin Facebook Qazaqstanğa işki «Kontentti habarlau jüyesine» («Content Reporting System» – CRS) tikeley eksklyuzivti qoljetimdilik berdi» dep jazılğan eki taraptıñ birikken mälimdemesinde.

Aqparat jäne qoğamdıq damu ministrligi habarlamasında «CRS ministrlikke Facebook jahandıq kontenttik sayasatın, Qazaqstannıñ wlttıq zañnamasın bwzatın kontent turalı jedel habarlauğa mümkindik beredi» dedi.

Mäjiliste qaralıp jatqan zañ jobası qoğam sınına wşıradı. Azamattıq qoğam men köpşilik älemdik reytingte öte tömengi qatarda twratın söz bostandığın odan arı şektep, cenzuranı küşeytedi dep alañdaydı. Osığan deyin aşıqtıq pen pikir erkindigin jii söz etip kelgen  avtorlar bwl jolı «bwl kiberbulling pen qauipti kontentterdiñ tarauın toqtatadı» degendi alğa tartadı.

Resmi mälimet boyınşa, elde kemi 3,2 million adam Facebook jelisin qoldanadı dep mälimdedi. Al Meta kompaniyasınıñ Instagram jäne WhatsApp jelileriniñ de Qazaqstandağı qoldanuşıları köp.

Ministrlik aqparatına qarağanda, 28 qazanda Facebook komandası vedomstvo mamandarına «Kontentti habarlau jüyesin», sonday-aq Facebook kontenttik sayasatı jäne qoğamdastıq standarttarı boyınşa trening ötkizdi. Qaraşa ayında ministrlik jüyemen jwmıs istey bastadı. Aida Balaeva basqaratın vedomstvo Qazaqstan narığında jwmıs isteytin internet-kompaniyalarğa qarata «sındarlı dialog qwruğa jäne ıntımaqtastıq ornatuğa dayın ekenin» atap ötti. Dese de täuelsiz qwqıq qorğauşılar adamdardıñ äleumettik jelidegi azamattıq ötkir pikiri üşin jii isti bolatın elde atalğan kelisimniñ belsendilerge qarsı tetikke aynaluınan qauiptenedi.

The Qazaq Times