Foto: VVS

Düniejüzilik densaulıq saqtau wyımınıñ sarapşılar tobı «koronavirus Uhan' jwqpalı zertteuler institutınıñ zerthanasınan şıqtı» degen nwsqanı is jüzinde joqqa şığardı. Sarapşılar SARS-CoV-2 Qıtayda tirkelip, adamdarğa januarlar arqılı jwqqan boluı mümkin degen qorıtındığa keldi. Şeteldik sarapşılar «virustıñ naqtı qaydan şıqqanın anıqtau qiın, sebebi Beyjiñ tarapınan qatañ baqılau men qwpiya köp», deydi.

Halıqaralıq ğalımdar tobı bükil älemge ornı tolmas ziyan keltirgen pandemiyanıñ payda boluı men taraluınıñ közin anıqtau üşin Uhan'ğa barğan bolatın. Olar qaladağı negizgi nısandardı aralap, jergilikti ğalımdarmen, alğaşqı pacienttermen jäne olardıñ emdeuşi därigerlerimen äñgimelesken. Alayda, şeteldik basılımdar DDW zertteu tobı virustıñ naqtı qaydan şıqqanın anıqtay almadı deydi.

Tergeudiñ alğaşqı qorıtındılarına arnalğan arnayı baspasöz mäslihatında sarapşılar bwğan deyingi mälimetter 2019 jıldıñ jeltoqsanında koronavirustıñ taralu geografiyasınan äldeqayda keñ bolğanın ayttı. Ğalımdardıñ mälimetinşe, sol kezde SARS-CoV-2 Uhan'dağı azıq-tülik bazarınan tarağandıqtan, qazir pandemiyanıñ epicentrine aynalğan.

Qıtay biligi Densaulıq saqtau ministrliginiñ ökilderine jan-jaqtı qoldau körsetemiz dep sendirgenmen, kümän köp. Sebebi Beyjiñ 2,1 million adamnıñ ömirin qiğan virustıñ payda boluın zerttegisi kelgen halıqaralıq toptıñ wsınısın narazı küyde qabıldağan. Halıqaralıq ğalımdar tobına qoyğan talaptarı üşin jäne türli boljamdı alğa tartıp, ayıptan jaltaruğa tırısqanı üşin de Qıtay sınğa wşıradı.

Uhan' virusologiya institutı 2003 jılı Qıtaydan köptegen elderge taralğan SARS pandemiyasınan beri jarqanattar koronavirustarınıñ genetikalıq ülgileriniñ keñ mwrağatın saqtap otır. Al Uhann'iñ jaña böliginde ornalasqan Huanan' teñiz önimderi bazarında tiri qwstardan bastap balıq, bauırımen jorğalauşılar, tipten jabayı añdarğa deyin satılğan. Biraq 2019 jılı jeltoqsannıñ soñğı aptalarında virustıñ örşui turalı eskertuler küşeygen kezde därigerler aldımen jaña zañdılıqqa nazar audardı – pacientterdiñ köpşiligi Huanandağı teñiz önimderi bazarında jwmıs istegen. 31 jeltoqsanda Uhan' Densaulıq saqtau komissiyası Beyjiñge alğaşqı resmi esepti wsındı. Kelesi küni bazar karantinge jabıldı.

Bazardağı adamdardan da, tiri januarlardan da alınğan COVID-19 sınamaları oñ nätije bergenin eskeruimiz kerek. Alayda Uhan'dağı medicina mamandarınıñ aytuınşa, adamdar arasında koronavirustıñ eñ birinşi jağdayı indet tolıq taramay twrıp tört apta bwrın anıqtalğan. Qıtay ükimeti resmi mälimet retinde wsınğan alğaşqı derek 1 jeltoqsanda tirkelgen.

"The Qazaq Times"