Britandıq belgili zañger Djeffri Nays Londonda täuelsiz sot qwrıp, Qıtay ükimetiniñ Şıñjañdağı äreketterin genocid nemese adamzatqa qarsı qılmıs ekenin teksermek. Bwl Qıtay ükimetin Şıñjañdağı türik azşılıqtarın basıp-janşu äreketterin ayıptaudıñ soñğı mümkindigine retinde bağalanadı.

Sot birneşe märte kuägerlerden tıñdaular ötkizip jaña ayğaq-dälelderdi wsınadı dep kütilude. Adam qwqıqtarın qorğauşı advokat Djeffri Nays bwğan deyin bwrınğı Serbiya prezidenti Miloşeviçti Balqan soğısı üşin ayıptau procesin basqarğan. Onıñ kezekti bastamasına Düniejüzilik Wyğır qwrıltayınıñ arnayı ötinişi sebep bolğan.

Arnayı qwrılğan täuelsiz sot Şıñjañda quğın-sürgin körgen köptegen wyğır jäne özgede az sandı wlt ökilderinen jauap alu, tekseru, anıqtau jwmıstarına kirise bastağan. Aldağı uaqıtta Şıñjañdağı sayasi lagerlerde (resmi Beyjiñ «Bilim beru ortalıqtarı» dep körsetedi) küzetşi bolğan birneşe kuäger sotqa qatısatını belgili boldı.

Jaqında Associated Press Şıñjañdağı mwsılman azşılıq ökilderiniñ sanın azaytu üşin Qıtay biligi auır ayaq äyelderge mindetti tüsik jasatu jäne jüktilikti boldırmaytın şaralardı mindettep jatqanın jazdı. Batıs elderi bwl sayasattı adamzatqa qarsı qılmıs retinde bağaladı. Londonda qwrılğan täuelsiz sotta bwl mäselelerde jiti qarastırılmaq.

2017 jıldan bastap Qıtay ükimeti terrorizmge qarsı küres jäne qoğamdıq tärtipti saqtau jeleuimen Şıñjañdağı türik azşılıqtarın bwrın-soñdı bolmağan quğın-sürginge wşırattı. Tramp äkimşiligi Qıtay ükimetiniñ qazaq, wyğır sekildi Şıñjañdağı az sandı wlttarğa jürgizgen sayasatın «Genocid» qatarına jatqızu mümkindikterin qarastırıp jatqanı turalı da aqparattar bar. Qazirşe, Şıñjañdağı basıp-janşu, erkindikti şekteu äreketterine qatıstı şeneunikterge arnayı sankciya engizilgen. Tipti, Tramptıñ Demokrat bäsekelesi Bayden de Beyjiñ biliginiñ Şıñjañdağı äreketterin «Genocid» retinde bağalağan.

Resmi Beyjiñ täuelsiz sot turalı äli tüsinikteme bergen joq. Şıñjañdağı az wlttarğa jasalğan äreketterdi «genocid» retinde ayıptaulardı teriske şığarıp, «oydan şığarılğan» degen mälimdemeler jasap kelgen. Ayta ketu kerek, Londondağı täuelsiz sottıñ soñğı şeşimi qalay bolsa da, sot şeşimi eşbir eldiñ biligi üşin mindetti bolmaydı.

“The Qazaq Times”