Qazaqstandıq oppoziciya men bilik teketiresiniñ arasında qağaju körgen azamattıq qoğamnıñ üni men bolaşağı jaylı ardager wstaz, qoğam belsendisi Ömir Şınıbekwlı oy-pikirin bildirdi.
Soñğı kezderi Qazaqstan halqınıñ sayasatqa közqarası özgerip, öz dausı men qwqıqtarın qorğauda belsendilik tanıta bastağanı belgili. Ärine, bwğan el işine tamır jayğan, prem'er ministrinen bastap kömir tasuşığa deyin auızdanğan jemqorlıq dertiniñ dendeui men bilik jürgizip otırğan äleumettik sayasatqa köñil tolmauşılıq, qımbatşılıq pen jwmıssızdıq, baspanasız qañğırğan twrmısı naşar otbasılardıñ artuı t.b. faktorlar äser etkeni sözsiz. Aydıñ basında Almatı, Şımkent, Aqtöbe, Oral, Atırau, Semey jäne özge qalalar men el astanasında «Qazaqstanğa Qıtay jobaların saluğa qarsılıq bildirgen» jañaözendikterdiñ talabın qoldap, narazılıq estafetası jürgen bolatın. Memleket basşısı Toqaevtıñ «Qazaqstan halqına joldauında» aytqan beybit jiındar ötkizuge rwqsat beru mäselesinen keyin atalmış şaralarda policiya qızmetkerleri jappay wstau äreketterine barmağan edi. «Qıtay ekspansiyasına» qarsı ötken narazılıqtarda közge tüsken 20 şaqtı belsendi eki aptadan soñ, 16-18 qırküyek aralığında jappay wstalıp, köbi 15 täulikke deyin sottaldı. Osı procesterdi baqılap otırğan qoğam belsendisi, Bilim salasınıñ qwrmetti qızmetkeri, Jurnalister Odağınıñ müşesi Ömir Şınıbekwlın sözge tartıp körip edik.
– Ömir ağa, qoğamdağı sayasi-älumettik jañalıqtarığa ünemi ün qosıp, azamattıq pikiriñizdi aşıq bildirip otıratın belsendi azamat retinde öziñizden Qazaqstandağı nömiri birinşi mäsele turalı swrasaq. Emendey qattı quattı qazaqtıñ özegine tüsken qwrtjegi ne?
– Parlamentke ädil saylau ötkizip, elge şın janı aşitın deputattardı saylasañ, olar memlekettiñ müddesin közdeytin zañdar şığarıp, etek-jeñdi qıstap qoysa, Qıtay da, Resey de, tipti Batıstan kelip jetken qıztekelik pen Tayau Şığıstan sınalap kirip jatqan äsiredinşilder de qauipsiz bolar edi...
Äzirge eñ qauipti dwşpan öz jemqorlarımız bolıp otır..
İri kölemdegi aqşa aralasqan jemqorlıqtı «Memleketke satqındıq» dep zañmen bekitip, tiisti jazanı belgileu kerek.
Jep körsin, sosın..
Bar bolğanı sol..
– Qazaqstan biligi öz qwqığın talap etip bas kötergen jwrttı basuğa tırıstı, tipti tört mıñğa juıq azamattı wstağan kezderi de boldı. 16 qırküyekten beri respublikanıñ tükpir-tükpirinde "Qıtay jobalarına qarsı" akciya ötkizgen 15 belsendi wstalıp, köbi 10 künge qamalıp, keybiri äkimşilik jazağa tartıla bastadı. Mwnıñ sırı nede? Qırküyektiñ 21-ine beybit şeruge şaqırğan sırttay sottalğan M.Äblyazovtıñ mitingisinen aldıñğı biliktiñ "astarlı eskertui" dep bağalauğa bola ma? Biliktiñ QDT jaqtastarı men azamattıq qoğam ökilderiniñ arajigin ajıratpay twrıp jappay jauapqa tartu qanşalıqtı "önimdi profilaktika"?
– Jalpı, şeruden qorqudıñ qajeti joq. Eñ bay-baquat degen elderdiñ özinde kün sayın türli sebeppen jüzdegen şeru ötip jatadı.
Tek Qazaqstanda ğana «Oppoziciya degen dwşpan» degen tüsinik qalıptasqan.
Oppoziciya degendi qazaqtıñ jalpaq tilimen, qazaqı wğımğa barınşa jaqındatıp tüsindiruge tırısıp körelik. ...Mäselen, siz Otağası nemese Otanası retinde üy saludı josparladıñız delik! Üydegi üyelmenderiñizdiñ barlığı öreleri jetkeninşe öz pikirleri men közqarastarın aytıp jatır. Bäriniñ közdegeni bir maqsat – ol bolaşaq üydiñ irgetası berik, sırtı körki köz tartarlıq äsem, işi janğa jaylı boluı!
Äyeliñizdiñ (eriñizdiñ) nemese keybir wl-qızdarıñızdıñ pikiri sizdiñ, yağni Otağasınıñ pikirimen üylespeui mümkin! Arasında tipti aqılğa sıymaytın pikir de aytılıp qaluı mümkin... Mine, sonı oppoziciya deydi.
Sonda ol otağasına (otanasına) jau ma? Sottaymız ba? Qarsı pikir bildirgenniñ bärin sottay bersek kim qaladı?
– Sottalıp jatır ğoy…
– Mäşhür ğalım Isaak N'yutonnıñ «Kez-kelgen küş qarsı küş tudıradı» degen teoriyası fizikanıñ irgeli zañına aynalğan. Biliktiñ oppoziciyanı dwşpan etip körsetuine jauap retinde «Nwr Otan» partiyasınıñ müşelerin jau dep biletinder şığa bastadı. Bwl kimge paydalı?
«Nwr Otannıñ» müşeleri de özimizdiñ bauırlarımız. Qanday müddeni közdegenine qaramastan alañğa şığıp jürgen azamattar da özimizdiñ bauırlarımız.
Öz basım eşbir partiyada joqpın. Biraq memleket müddesi üşin äreket etken kez-kelgen azamattı qoldaymın. Mäselen, däl qazir Türkistan oblısındağı artıq jwmıs küşin halqı sirep qalğan soltüstik öñirlerge köşirudi qolğa alğan «Nwr Otan» partiyasınıñ ötinişimen Türkistan oblısın aralap, ügit-nasihat jürgizip jürmin. Men de jaumın ba?.. Özderin «oppoziciya» dep jürgen azamattar osınday wsınıspen şıqsa olardı da qoldaymın.
– Siz aytqan tendenciyalar neni körsetedi? Alañğa şıqqandar qatarında köpbalalı analar, sot şeşiminen japa şekkender QDT-ğa eşqanday qatısı joq ekenin aytadı. Rasımen de, iri bastı şendiler jappay wstau arqılı «köñil tolmauşılıqtıñ» bärin Äbilyazovpen baylanıstırıp, kemşilikterdi jasırğısı kele me sonda?
– Al alañğa şıqqandardıñ bärin Äbiläzovtiñ jaqtastarı dep sanau biliktiñ ülken qateligi. Olardıñ arasında aynalasınan ädilettilik tappay, dauısın estirter jalğız orın alañ bolıp qalğan azamattar boluı da mümkin..
Ertisbaev Äbiläzovke «Qazaqstanğa bir el soğıs aşsa 192 memleket qorğaydı» degeni ülken qatelik nemese basqa uäj tappadı. Qazaqtıñ jerin tek qazaq qorğaydı. Aytqan jerden aulaq, el basına kün tua qalsa özge tügili, biraz qandasıñ «Opır-topır basılğanda oralarmız» dep şetke zıtqalı twr..
– Sizdiñşe, qazaqqa auaday qajet qajettilik ne? Kün tärtibinen tüspeytin eñ özekti mäsele…
– Sondıqtan qalay bolğanda da qazaqtıñ sanın köbeytu kerek. Sannan sapa deydi. Mınau dalanı qazaqqa toltıru kerek. Qazaqstan ekonomikalıq jağınan äleuetti bolu üşin kemi 50 million twrğın boluı tiis. Özgesiniñ bäri bos söz. Demografiyalıq ösim körsetkişi tömendegen öñirlerge Türkistan, Almatı oblıstarınan, Şımkent, Almatı qalalarınan adam tartu kerek.
Jalañ patriotizmmen köp şarua bitire almaymız. Qonıs audaruşılarğa körsetiletin kömekti wlğaytu kerek. Wlttıq qordıñ aqşasın jekemenşik bankterdi qoldauğa bergenşe, köşi-qonğa jwmsau kerek. Sırttan kelgen qazaqtarğa jağday jasau kerek..
Bolaşaqqa salınğan eñ ülken investiciya osı...
– Jaqsı, Ömir ağa. Pikir bildirgeniñizge raqmet.