Sotqa tergeu izolyatorınan qosılğan belsendiler (oñnan solğa qaray): Ashat Jeksebaev, Noyan Rahımjanov, Qayrat Qılışev, Abay Begimbetov jäne Diana Baymağambetova. Almatı, 10 qırküyek 2021 jıl. Foto-skrin: Azattıq radiosı

Bügin, 11 qazanda Almatı qalasınıñ Almalı audandıq sotı QDT jäne «Köşe partiyası» beyresmi qozğalıstarına qatıstı «tıyım salınğan wyımdı qwrdı» jäne «onıñ isine aralastı» dep ayıptalğan 13 oppoziciyalıq belsendige ükimin jariyaladı.

Azamattıq qoğam «eñ essiz-sayasi sot» dep esepteytin atışulı 13 belsendiniñ isi men sotın üzbey nazarda wstap, aqparat taratıp kelgen Azattıq radiosınıñ habarlauınşa, sud'ya Ernar Qasımbekov prokurordıñ swrauın orındap, tört adamdı 5 jılğa bostandığınan ayırıp, qalğan toğız belsendiniñ erkindigin 1 jıldan 2 jılğa deyin şektedi. Sottaluşılar tağılğan ayıptı moyındamaytının, ükimmen kelispeytinin mälimdedi.

Sud'ya Qasımbekov 13 belsendige mınaday jaza tağayındadı:

  • Abay Begimbetov – 5 jıl bostandığınan ayıru, 5 jılğa qoğamdıq sayasi jwmıspen aynalısuına tıyım salu (Qılmıstıq kodeks, 405-bap 1, 2-tarmağı boyınşa ayıptalğan);
  • Ashat Jeksebaev – 5 jıl bostandığınan ayıru, 5 jılğa qoğamdıq sayasi jwmıspen aynalısuına tıyım salu (405-bap 1, 2-tarmağı boyınşa ayıptalğan);
  • Qayrat Qılışev – 5 jıl bostandığınan ayıru, 5 jılğa qoğamdıq sayasi jwmıspen aynalısuına tıyım salu (405-bap 1, 2-tarmağı boyınşa ayıptalğan);
  • Noyan Raqımjanov – 5 jıl bostandığınan ayıru, 5 jılğa qoğamdıq sayasi jwmıspen aynalısuına tıyım salu (405-bap 1, 2-tarmağı boyınşa ayıptalğan).

Bwl törteui jazasın qauipsizdigi ortaşa tüzeu mekemesinde öteydi dedi sud'ya.

Sot Qılmıstıq kodekstiñ 405-baptıñ 2-tarmağı («Qoğamdıq nemese dini birlestikke nemese özge de wyımğa qatıstı olardıñ ekstremizmdi nemese terrorizmdi jüzege asıruına baylanıstı qızmetine tıyım salu nemese taratu turalı zañdı küşine engen sot şeşimi bola twra, olardıñ qızmetine qatısu») boyınşa ayıptalğan toğız adamğa kelesidey jaza tağayındadı:

  • Dämetken Aspandiyarova – 2 jılğa bostandığın şekteu;
  • Baqdäulet Älibekov – 1 jıl bostandığın şekteu;
  • Diana Baymağambetova – 2 jılğa bostandığın şekteu;
  • Gülzipa Jaukerova – 1 jıl bostandığın şekteu;
  • Ninagül Jwmaniyazova – 1 jıl bostandığın şekteu;
  • Ermek Qoziev – 1 jılğa bostandığın şekteu;
  • Marat Qwrbanov – 1 jılğa bostandığın şekteu;
  • Bolat Smağwlov – 1 jılğa bostandığın şekteu;
  • Darhan Uäliev – 1 jılğa bostandığın şekteu.

Memlekettik ayıptauşı sottan keyingi atalğan toğız belsendige qoğamdıq sayasi jwmıspen aynalısuına 3 jılğa tıyım saludı swrağan.

2020 jılğı jeltoqsan ayınan beri Almatınıñ tergeu abaqtısında otırğan Abay Begimbetov, Ashat Jeksebaev, Qayrat Qılışev, Noyan Raqımjanovtıñ qamaudağı är küni bir jarım kün dep eseptelinedi dep habarladı sud'ya. Diana Baymağambetovanı qamaudan bosatıp, oğan şarttı jaza tärtibin tüsindirdi. Sot Dämetken Aspandiyarovanıñ osı kezge deyin üyqamaqta bolğanın esepke alıp, ol jazasın ötegen bolıp eseptelindi. Aspandiyarova 2020 jılğı 23 qırküyekte wstalıp, sot şeşimimen üyqamaqta bolğan.

Düysenbide şıqqan ükimmen kelispeytinin mälimdegen ayıptaluşılar men olardıñ advokattarı apellyaciyağa şağım beretinin ayttı.

Almatıda 13 belsendiniñ sot procesi biıl 27 şildede bastalğan. Ayıptaluşılardıñ barlığı – qoğamdıq-sayasi mäselelerge baylanıstı pikir-közqarasın aşıq aytıp, bilikti sınap, akciya-mitingilerge qatısıp jürgen azamattar.

Jergilikti belsendiler osı aptada Qazaqstanğa kelgen Euroodaq ökilderin osı «sayasi iske nazar audarıp, qazaqstandıq şeneuniktermen kezdesude eldegi sayasi qudalau mäselesin qozğauğa» şaqırğan.

QDT men «Köşe partiyasın» «beybit oppoziciyalıq qozğalıs» dep tanığan Europarlament Qazaqstan biligin aqpan ayında azamattıq belsendilerdi konstituciyalıq qwqığın iske asırğanı üşin qudalamauğa şaqırğan. Şilde ayında halıqaralıq Human Rights Watch (HRW) qwqıq qorğau wyımı astananı Qılmıstıq kodekstegi «Ekstremizm» babın bilik sınşıları men belsendilerdi qudalauğa qoldanadı dep ayıptağan.

Juırda ğana, 23 qırküyekte eldegi sayasi quğın-sürgin turalı mälimdeme jasağan Qazaqstannıñ adam qwqığı jäne zañdılıqtı saqtau byurosı Almatıda ötip jatqan 13 belsendiniñ sotın «oppoziciya jaqtastarın sayasi qudalau nauqanınıñ şarıqtau şegi» dep bağalağan. Ötken ğasırdağı «Beseudiñ hatı» tärizdi 13 belsendiniñ isi keyingi jıldardağı eñ iri sayasi procesterdiñ birine aynaldı.

Şetelden bölek qazaqstandıq qwqıq qorğauşılardıñ mälimetinşe, qazirgi kezde Qazaqstanda QDT men «Köşe partiyası» qozğalısına qatısı bar degen küdikpen 300-den asa belsendi isti bolğan.

The Qazaq Times