Foto: geopolitica.ru

Qañtar ayınıñ 18-i küni Nwrswltan Nazarbaevtıñ AQŞ-qa resmi is-saparı ayaqtaldı. Atalmış sapar Täuelsiz Qazaqstan tarihındağı Nazarbaevtıñ Uaşingtonğa jasağan jetinşi is-saparı boldı. Biraq oğan qaramastan BAQ ökileri men äleumettik jeli qoldanuşıları Nazarbaev pen Tramp kezdesuin qızu talqıladı. Qazaqstandıq BAQ-tan bölek reseylik BAQ-ta Uaşingtondağı kezdesuge ärtürli boljamdar jasap, türli oylar ayttı. Osığan baylanıstı bügin biz reseylik jurnalister men sayasattanuşılardıñ Nazarbaev pen Tramp kezdesui jayında ne jazıp, ne aytqanına qısqaşa toqtaludı jön kördik.

Nwrswltan Nazarbaevtıñ AQŞ-qa saparı bastalmay jatıp 15 qañtar küni «Sputnik» aqparat agenttigi Resey Federadciyasınıñ Sırtqı ister ministri Sergey Lavrovtıñ AQŞ pen Ortalıq Aziya elderine jasağan eskertuin jariyaladı. Onda Lavrov Qazaqstan, Özbekstan, Qırğızstan, Täjikstan jäne Türkimenstan men AQŞ arasındağı «S5+1» formatındağı kezdesu jayında aytqan. Atalmış mälimdemede Resey Sırtqı ister ministri: «Eger bizdiñ amerikalıq äriptesterimiz bizdiñ orta aziyalıq dostarımızben kezdesuinde ekonomika emes geosayasat twrğısında kelissözder jürgizetin bolsa, onda olardıñ barlığı bwnıñ jaqsılıqqa aparmaytının köretin boladı» - degen. Sergey Lavrovtıñ bwl sözderine ärkim ärqalay bağa berdi. Biraq qazaqstandıq BAQ oğan asa nazar audarğan joq. Birdi-ekili sayttar bolmasa, jalpı alğanda Qazaqstan aqparat älemi Nazarbaevtıñ Tramppen kezdesuin jappay nasihattauğa dayındıq üstinde boldı. Onıñ esesine Resey jornalşıları Lavrov mälimdemesinen keyin Aqorda men Uaşington arasındağı qarım-qatınastı qızu talqılauğa kiristi.

«Novaya gazeta» öziniñ «Nazarbaev mojet stat' posrednikom v dialoge SŞA s Rossiey» attı materialdında Nwrswltan Nazarbaevtıñ Resey prezidenti Vladimir Putinniñ jaqın dosı ekendigin alğa tartıp, «resmi Aqorda Mäskeu men Uaşington arasındağı teketireste bitimger rölin oynauı mümkin» degen boljam jasağan.  Bwdan bölek maqala avtorı reseylik sarapşı Arkadiy Dubnovtıñ sözderin mısalğa keltiredi. Onıñ sözinşe, Nazarbaevtıñ bwğan deyingi AQŞ-qa saparı jäne Aq üy basşılarımen dostıq qarım-qatınas ornatuı onıñ imidjine keri jağınan äser etken. Ol bwğan dälel retinde «Qazaqgeyt» jemqorlıq dauın keltiredi. Al tağı bir reseylik basılım «Kommersant» gazeti Nazarbaevtıñ Tramppen kezdesuinnen keyin Qazaqstan AQŞ-qa tüsti metall men uran satuda Reseyden ozıp ketui mümkin degen boljam jasaydı. Olar bwğan EAEO komissiyasınıñ statistikalıq mälimetterin mısalğa keltiredi. Onda EAEO boyınşa, AQŞ-qa tüsti metall eksporttauda Reseydiñ bastı bäsekelesi Qazaqstan ekendigi körsetilgen.

«Kommersant» basılımı Qazaqstannıñ uranı men tüsti metalın tügendep, Resey qalıp qoyatın boldı dep alañdap jürgen uaqıtta «Vedomosti» gazeti Nazarbaev pen Tramp qol qoyğan qwjattardı tügendep şıqtı. Olar Qazaqstannıñ Boeing 737 MAX 8 jäne Boeing 787 Dreamliners wşaqtarın satıp alğan Ortalıq Aziyağa alğaşqı memleket ekendigin tilge tiek etedi. Al «Vzglyad» gazeti Nazarbaev pen Tramp kezdesuinen keyin Qazaqstan men AQŞ arasındağı qorğanıs jäne aeroğarış salasında äriptestik ornatuına basa nazar audarğan. Atap aytqanda olar Qazaqstan narığına AQŞ-tıñ Boeing  siyaqtı kompaniyalarınıñ keluine alañdauşılıq bildirgen.

Joğarıda atalğan basılımdardıñ işinde Nazarbaev pen Tramp kezdesuin talqılauda «Vesti» gazeti özgelerden erekşe boldı. Olar Aqorda men Aq üy qarım-qatınasın Qazaqstannıñ latın älipbiine köşuimen baylanıstırdı. Maqala avtorı sarapşı retinde Resey Memlekettik Dumasınıñ deputatı Konstantin Zatulindi tañdağan. Zatulinniñ sözinşe, qazirgi tañda Qazaqstan biligi «Qazaqstan eñ birinşi qazaq wltınıñ memleketi» degen sayasat wstanuda. Osı maqsatta Aqorda qazaq tilin latın älipbiine köşirude. Al Tramptıñ Nazarbaevpen kezdesuiniñ artında AQŞ-tıñ Qazaqstandı Reseyden alşaqtatu sayasatı jatır.

“The Qazaq Times”