اقش وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىنە قاتىستى ساياساتىن وزگەرتتى

اقش العاش رەت قىتايدىڭ وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىنىڭ ەگەمەندىك قۇقىعىنا قاتىستى كوپتەگەن تالاپتارىنان اشىق باس تارتتى. وكىلدەر پالاتاسى مەن كونگرەستىڭ سىرتقى ىستەر كوميتەتى، ەكى ءىرى پارتيانىڭ جەتەكشىلەرى قۇراما شتاتتىڭ وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىنىڭ يەلىك قۇقىعىنا قاتىستى ەكىۇشتى ساياساتتى توقتاتۋىن قۇپتاعان.

بۇعان دەيىن قۇراما شتاتتار وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندەگى داۋلى ماسەلەلەردى سول ايماقتاعى ەلدەردىڭ ءوزارا كەلىسۋ، ءتۇسىنىسۋ جانە حالىقارالىق زاڭ-ەرەجەلەرگە ساي شەشۋىن قولداعان. بىلايشا ايتقاندا، وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندە قىتاي تارابىنىڭ دا مۇددەلەرى وزگە ەلدەرمەن تەڭدەي ەسكەرىلۋىن دە قولداعان. دۇيسەنبىدە اقش سەناتى مەن وكىلدەر پالاتاسىنىڭ ەكى ءىرى ساياسي پارتياسىنىڭ جەتەكشىلەرى بىرلەسكەن مالىمدەمە جاسادى. مەملەكەتتىك حاتشى پومپەو اقش-تىڭ وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندەگى ناقتى ساياساتىن جاريالادى جانە بۇل شەشىمنىڭ «تولىق قولداۋ تاپقانىن» جەتكىزدى.

اقش مەم. حاتشىسى مايكل پومپەو بەيجىڭنىڭ وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندەگى ۇستانىمدارى مەن ارەكەتتەرىنىڭ ءبارى دەرلىك حالىقارالىق زاڭعا قايشى دەپ ايىپتادى. ول 2016 جىلى حالىقارالىق سوت تورەلەگى بويىنشا قىتايدىڭ اتالعان ايماقتاعى ارەكەتتەرى باسقىنشىلىق رەتىندە سانالاتىنىن ەسكەرتتى.

قۇراما شتاتتاردىڭ وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىنە قاتىستى جاڭا ساياساتى بەيجىڭدى ەلەڭ ەتكىزدى. قىتاي تارابى دا سول كۇنى بۇعان جاۋاپ رەتىندە مالىمدەمە جاسادى. جاۋاپتى ەڭ الدىمەن قىتايدىڭ اقش-تاعى باس ەلشىلىگى جاسادى. ەلشىلىك جاۋابىندا: «اقش وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندەگى مۇددەلى تاراپ بولىپ سانالمايدى، بىراق بۇل ماسەلەگە ءجيى ارالاسىپ وتىر»، – دەلىنگەن. سونداي-اق، اقش-تى وڭىردەگى بەيبىتشىلىكتى بۇزۋشى بولماۋعا شاقىرعان.

وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزى ماسەلەسى قىتاي ءۇشىن ەڭ داۋلى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى، قىتاي اتالعان تەڭىزدىڭ باسىم كوپ بولىگى ءوزىنىڭ تەرريتوريالىق يەلىگى دەپ سانايدى. اقش قىتايدىڭ بۇل ۇستانىمىندا اتالعان تەڭىزگە شەكتەسەتىن باسقا ەلدەردىڭ مۇددەلەرىنە نۇقسان كەلگەن دەپ ەسەپتەيدى. حالىقارالىق ماڭىزدى سۋ جولدارىنىڭ ءبىرى بۇل ايماق قحر قۇرىلعاننان بەرى داۋلى تەڭىز ايماعى رەتىندە بەلگىلى بولعان.

“The Qazaq Times”