P-8A «پوسەيدون» تەڭىز پاترۋلدىك ۇشاعىنان تەڭىزدى بارلاۋ. فوتو: VOA

17 اقپان كۇنى اقش تەڭىز اسكەري كۇشتەرىنە تيەسىلى P-8A «پوسەيدون» تەڭىز پاترۋلدىك ۇشاعى گۋام ارالىنان (اقش) باتىسقا قاراي 380 ميل قاشىقتىقتا حالىقارالىق اشىق سۋ ايدىنىنىڭ ۇستىندە ۇشىپ بارا جاتىپ، قىتاي تەڭىز اسكەري كۇشتەرىنە قاراستى 161-جويعىش كەمەسىنىڭ لازەر جارقىلىنا ۇشىراسقان.

سەيسەنبى دە اقش قورعانىس ءمينيسترى مارك ەسپەر قىتايلىق ارىپتەسى ۆەي فىڭحىمەن تەلەفون ارقىلى سويلەسىپ، وسى وقيعاعا بايلانىستى اقش تارابىنىڭ الاڭداۋشىلىعىن جەتكىزدى.

ەسپەر قىتاي حالىق-ازاتتىق ارمياسىنان ەكى جاقتى كەلىسىمدەرگە جانە حالىقارالىق تەڭىز قاۋىپسىزدىگى ستاندارتتارىنا سايكەس ءوز قىزمەتىن قاۋىپسىز جانە كاسىبي تۇردە جۇرگىزۋگە شاقىردى.

اقش تارابى قىتاي تەڭىز كۇشتەرىنىڭ ارەكەتى اسا قاۋىپتى ءارى كاسىبي ەمەس دەپ سانايدى. سونداي-اق، بۇل 2014 جىلى قول قويىلعان تىنىق مۇحيت ايماعىنداعى اسكەري ارەكەتتەردىڭ ۇيلەسىمدىلىگى تۋرالى كەلىسىمشارتتاردى بۇزادى دەپ قارايدى. قىتايدىڭ 161-جويعىش كەمەسى پايدالانعان CUES لازەر قارۋى كەمىندە ادامداردىڭ جاراقاتتانۋى مەن قۇرىلعىلاردىڭ بۇلىنۋىنە اكەلىپ سوعاتىن قاۋىپتى ارەكەت دەپ كورسەتكەن. سوعان قوسا، پەنتاگون قىتايدىڭ بۇل ارەكەتى اقش-قىتاي اراسىنداعى اسكەري ءىس-قيمىلدار مەن ءجۇرىس-تۇرىس تۋرالى كەلىسىمدەرگە دە ساي ەمەس دەپ سىنعا العان.

ايتا كەتەر بولساق، تىنىق مۇحيتىندا ارەكەت ەتەتىن اقش-تىڭ جەتىنشى فلوتى الەمدەگى ەڭ ۇلكەن اسكەري-تەڭىز فلوتى. ول وزگە 35 تەڭىز فلوتىمەن بىرلەسە وتىرىپ ايماقتا ءبىر عاسىردان استام ۋاقىت اسكەري قىزمەت وتەگەن، سوعان ساي وڭىردەگى اسكەري ارەكەتتەردە تەرەڭ تاجىريبەگە يە تەڭىز اسكەري قوسىنى. پەنتاگون بۇل تەڭىز قوسىنىن ءۇندى-تىنىق مۇحيتىنىڭ بەيبىتشىلىگىن قورعاۋ، قاۋىپتى ارەكەتتەردىڭ الدىن الۋ قىزمەتىن اتقارىپ كەلەدى دەپ كورسەتەدى.

قىتاي مەن اقش اسكەري-تەڭىز كۇشتەرىنىڭ اراسىنداعى بۇنداي جاعداي كەزدەيسوق دەۋگە بولمايدى. وڭىردە اقش پەن قىتاي اراسىندا عاسىرلىق تالاستىڭ باستالعانى تۋرالى ءبىز بۇعان دەيىن دە ايتىپ كەلگەنبىز. بۇل وقيعا ەكى قارۋلى كۇشكە وسىنداي وقيعالاردىڭ ءورشىپ كەتپەۋى ارەكەت ەتۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتتى.

“The Qazaq Times”