P-8A «Poseydon» teñiz patrul'dik wşağınan teñizdi barlau. Foto: VOA

17 aqpan küni AQŞ Teñiz äskeri küşterine tiesili P-8A «Poseydon» teñiz patrul'dik wşağı Guam aralınan (AQŞ) batısqa qaray 380 mil' qaşıqtıqta halıqaralıq aşıq su aydınınıñ üstinde wşıp bara jatıp, Qıtay Teñiz äskeri küşterine qarastı 161-joyğış kemesiniñ lazer jarqılına wşırasqan.

Seysenbi de AQŞ qorğanıs ministri Mark Esper qıtaylıq äriptesi Vey Fıñhımen telefon arqılı söylesip, osı oqiğağa baylanıstı AQŞ tarabınıñ alañdauşılığın jetkizdi.

Esper Qıtay Halıq-Azattıq Armiyasınan eki jaqtı kelisimderge jäne halıqaralıq teñiz qauipsizdigi standarttarına säykes öz qızmetin qauipsiz jäne käsibi türde jürgizuge şaqırdı.

AQŞ tarabı Qıtay teñiz küşteriniñ äreketi asa qauipti äri käsibi emes dep sanaydı. Sonday-aq, bwl 2014 jılı qol qoyılğan Tınıq mwhit aymağındağı äskeri äreketterdiñ üylesimdiligi turalı kelisimşarttardı bwzadı dep qaraydı. Qıtaydıñ 161-joyğış kemesi paydalanğan CUES lazer qaruı keminde adamdardıñ jaraqattanuı men qwrılğılardıñ bülinuine äkelip soğatın qauipti äreket dep körsetken. Soğan qosa, Pentagon Qıtaydıñ bwl äreketi AQŞ-Qıtay arasındağı äskeri is-qimıldar men jüris-twrıs turalı kelisimderge de say emes dep sınğa alğan.

Ayta keter bolsaq, Tınıq mwhitında äreket etetin AQŞ-tıñ Jetinşi flotı älemdegi eñ ülken äskeri-teñiz flotı. Ol özge 35 teñiz flotımen birlese otırıp aymaqta bir ğasırdan astam uaqıt äskeri qızmet ötegen, soğan say öñirdegi äskeri äreketterde tereñ täjiribege ie teñiz äskeri qosını. Pentagon bwl teñiz qosının Ündi-Tınıq mwhitınıñ beybitşiligin qorğau, qauipti äreketterdiñ aldın alu qızmetin atqarıp keledi dep körsetedi.

Qıtay men AQŞ äskeri-teñiz küşteriniñ arasındağı bwnday jağday kezdeysoq deuge bolmaydı. Öñirde AQŞ pen Qıtay arasında ğasırlıq talastıñ bastalğanı turalı biz bwğan deyin de aytıp kelgenbiz. Bwl oqiğa eki qarulı küşke osınday oqiğalardıñ örşip ketpeui äreket etu kerektigin eskertti.

“The Qazaq Times”