سانكتسيا قۇرساۋىنداعى سولتۇستىك كورەيامەن جاپوندار نە ءۇشىن دوستاسقىسى كەلەدى؟

جاپوندىقتان ەندى سولتۇستىك كورەيا  مەن اراداعى جاعدايدى قالىپقا كەلتىرۋ ءۇشىن جۇمىستار جاساي باستايدى. بۇل تۋرالى توكيودا وتكەن پارلامەنتتىڭ اشىق سەسسياسى كەزىندە جاپون ەلىنىڭ پرەمەرى شينزو ابە مالىمدەدى.

«ءبىز بۇرىن سولتۇستىك كورەيا ەلىمەن بولعان اراداعى قاسىرەتتەردى قالىپقا كەلتىرىپ، جاعدايدى جاقسارتامىز»، دەپ حابارلاعان ابە وزدەرىنىڭ بولاشاقتا ىنتىماقتاستىققا دايىن ەكەدىگىن جەتكىزدى.

سول سياقتى پرەمەر اراداعى سەنىمسىزدىك تانىتقان زىمىران جانە يادرولىق قارۋ تاقىرىبىنداعى شەشىمىن تاپپاعان سۇراقتارعا دا ورتاق جاۋاپ تاۋىپ، سولتۇستىك كورەيالىقتاردىڭ ءبىر كەزدەرى جاپونيا ازاماتتارىن ۇرلاعاندىعىن دا تالقىلايتىندىعىن اتاپ ءوتتى. وسى ورايدا سولتۇستىك كورەيا ەلىنىڭ كوشباسشىسى كيم جوڭ ىڭمەن كەزدەسىپ، اقش، وڭتۇستىك كورەيا جانە حالىقارالىق قوعامداستىقتىڭ وزگە دە مەملەكەتتەرىمەن ساياساتتى باعدارلاۋدى كوزدەپ وتىرعاندىعىن حابارلادى.

بۇدان بولەك، جاپونيا سولتۇستىك كورەيا ەلىنىڭ باسشىسىمەن پحەنياندا وتەتىن سامميت كەزىندە كەلىسىمگە كەلۋدى كوزدەپ وتىر. الايدا، دەموكراتيالىق كورەيا ەلىنىڭ بيلىگى توكيونىڭ بۇل ۇسىنىسىنا اشىق تۇردە جاۋاپ قاتپاي وتىر.

نەگىزىنەن قوس مەملەكەت اراسىنداعى داۋ ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان كەيىن باستالعان. كولونيالىق ارالعا تالاسقان مەملەكەتتەر بىتىمگەرشىلىككە كەلە الماي، ساياسي جاعدايلارىن ۋشىقتىرىپ الدى. بۇدان كەيىن، 1970 جىلدارى سولتۇستىك كورەيانىڭ ارنايى قىزمەتكەرلەرى جاپونيانىڭ 17 ازاماتىن ۇرلاپ كەتكەن. الايدا، كورەي ۇلتتىق دەموكراتيالىق رەسپۋبليكاسى تەك، 13 ازاماتتى ۇرلاعاندىعىن عانا مويىنداعان. 2002 جىلى جاپون ەلىنىڭ ەكس-پرەمەرى زيۋنيتيرو كويزۋمي پحەنيانعا ساپارى كەزىندە تەك، 5 جاپوندىقتى ەلىنە قايتارۋعا مۇمكىندىڭ الدى. قالعان 8-ءى قازا تاپتى دەپ وتىر سولتۇستىك كورەيا تاراپى.  بىراق، جاپونيالىقتار قازا تۋرالى انىقتامالاردىڭ جالعان ەكەندىگىن ايتىپ، قازا تاپقانداردى سوت الدىندا دالەلدەۋگە شاقىرعان بولاتىن. بىراق، كيم جوڭ ىڭ ۇكىمەتى مۇنداي قادامعا بارماي وتىر.

1980 جىلدان بەرى جاپونيا نە ءۇشىن سولتۇستىك كورەيامەن ىنتىماقتاسۋدى كوزدەپ وتىر دەگەن ساۋال كوپتىڭ كوكەيىندە جۇرگەندىگى بەلگىلى. بۇعان سەبەپ تە بار. ويتكەنى، ەڭ العاش اقش-تىڭ سەس كورسەتۋىنە بايلانىستى كيم جوڭ ىڭ ورتا جانە ۇزاق قاشىقتىقتاعى زىمىراندارىن اقش اسكەري بازاسى ورنالاسقان "گۋام" ارالىنا اتاتىندىعىن مالىمدەگەن بولاتىن. وسىدان كەيىن، امەريكامەن وداقتاس بولىپ وتىرعان وڭتۇستىك كورەيا مەن جاپونيانىڭ دا ۇكىمەتى ۇرەيلەنە قارادى. سەبەبى، اسكەري بازاعا جەتكەن زىمىراندار ءاپ ساتتە بۇل ەكى مەملەكەتتكە جەتىپ باراتىندىعى راس. بۇل قاۋىپتىڭ بەتىن قايتارۋ ءۇشىن جاپوندىقتار ۇرلانعان ازاماتتاردىڭ ءىسىن ارتقا تاستاپ، سەرىكتەستىكتىڭ جاڭا باعىتىنا بەت الدى. ايتسە دە، ءتۇرلى جاعدايلار ورىن الىپ بۇل بايلانىس ورنىقتى تۇردە ورىندالماي كەلەدى. بىردە، سولتۇستىك كوريانىڭ زىمىراننان باس تارتۋىن سۇراسا، ەندى بىردە اقش ادەتتەگى ۇستەمدىگىن ارتتىرعىسى كەلەتىندىگى دە بايقالىپ تۇرادى. بىراق، ءالى كۇنگە دەيىن ەشكىمگە مويىنۇسىنباي كەلە جاتقان دەموكراتيالىق كورەيا ەلى ناقتى ىسكە كوشپەي ەشكىممەن تىعىز بايلانىستى بولۋدى قالامايتىندىعىن بىرنەشە رەت دالەلدەي ءبىلدى.

ابەنىڭ جاساعان تاعى ءبىر جاڭا مالىمدەمەسى قانشالىقتى جۇزەگە اساتىندىعى بەلگىسىز. ويتكەنى، بارلىعىن باعدارلاپ وتىرعان كيم جوڭ ىڭ بيلىگى ناقتى جاۋاپ بەرۋگە اسىعار ەمەس.

"The Qazaq Times"