Koronavirustı anıqtaytın PTR testin wstap twrğan däriger. Körneki suret. Foto: pixabay.com

Densaulıq saqtau ministrliginiñ resmi mälimetinşe, elde 11 naurız küni koronavirus jwqqan 899 adam, al 10-ı koronavirus pnevmoniyasına şaldıqqan 65 adam tirkeldi. Qazir elde 18,5 mıñ adam (U07.1 nemese KVI+ boyınşa 14 050, U07.2 nemese KVI- boyınşa 4508) auırıp jatır.

#U07.1 Koronavirus PTR testi arqılı tabılğan jaña keysterdiñ eñ köbi – Almatı qalası (237), astana (112), Almatı (76), BQO (71), Qarağandı (68) öñirlerinde. Ötken täulikte aurudan ayıqqan 653 adam üyine jiberilgen. Bwdan özge särsenbi, anığı naurızdıñ 10-ı jiını 7 adam: Pavlodar men Aqtöbe  oblıstarında eki-ekiden, Atırau,BQO jäne astanada qaytıs bolğan.

#U07.2 10 naurız aqparatı bir täulikke keşigip beriletin koronavirus pnevmoniyasına şaldıqqan 65 nauqas jäne 2 ölim jağdayı tirkeldi.

Pnevmoniya anıqtalğan nauqstardıñ eñ köbi – Almatı (14), astana (9), Aqmola jäne Jambıl (ärqaysında 7-den), Şımkent pen  Qarağandı (ärqaysında bes-besten) oblısına tiesli. Sonımen qosa, BQO jäne Pavlodar öñirlerinde bir-bir adam köz jwmğan. Pnevmoniyadan ayıqqandar sanı 176-ğa arttı.

#Jalpı Naurız kelgeli Almatı qalasında täuligine jüzden kem emes jağday tirkelip, osı aydağı eñ joğarı körsetkişke jetip otır. Naurız ayınıñ alğaşqı dekadasında 1428 nauqas, yağni eldegi barlıq nauqastıñ besten biri qalada tirkelgen. Odan keyingi qatarda – astana (929) jäne Pavlodar (712), Aqmola (659) oblıstarı.

Naurız ayınıñ alğaşqı onkündiginde 8,6 mıñnan astam (KVI+ 8238, KVI- 387) keys anıqtalğan.

Elde qañtar ayınıñ ekinşi men aqpan ayınıñ alğaşqı jartısında nauqastar qatarı kürt köbeygen. Aqpan ayınıñ ekinşi jartısında birşama kemigen edi, keyingi kezde qayda arta bastadı. Sonda da körsetkiş qwbılmalı. Mäselen, koronavirus pen osığan wqsas pnevmoniyanı qosa eseptegende ötken  jwma 884, senbi 819, jeksenbi 657, osı düysenbi 575, seysenbi 741, särsenbide 817 nauqas anıqtalğan. Kün sanap qarqını kemip jatqanday bolıp köringenimen, bwl demalıs äri mereke künderine baylanıstı aldamşı dinamika. Bwğan keyingi künderdegi jağdaydan köz jetkizuge boladı.

DenMin-niñ resmi mälimetinşe, emdelip jatqan 18 558 nauqastıñ 4713-i auruhanada, 13 845-i ambulatorlıq baqılauda. Ahualı naşar 231 nauqastıñ jağdayı qiın, ondağı 47 adamnıñ häli öte auır. Bwdan özge 45 sırqat ökpeni jasandı jeldetu apparatımen tınıstap jatır.

Osılayşa äzirge virustıñ taralu qateri jağınan BQO, Aqmola, Pavlodar, Atırau, Qarağandı oblıstarı «sarı», al Almatı qalası men astana «qızıl aymaqqa» endi.

Bıltır qıs tüser twsta bas memlekettik sanitar-däriger Erlan Qiyasov Qazaqstanda kezekti tolqınınıñ şarıqtau kezeñi qañtar-aqpan aylarına, al ministr Aleksey Coy naurız ayınıñ soñına qaray twspa-tws keletinin mälimdegen. Osı aydıñ basında Coydıñ birinşi vice-ministri Marat Şoranov säuir ayında 20 mıñğa tarta adam COVID-19 dertin jwqtıruı mümkin degen. Degenmen ötken aylarda keminde 20 mıñ jağday tirkelgeni sebepti bwl cifr Qazaqstanğa aytarlıqtay jañalıq emes.

Jalpı ötken qısta 88 mıñğa tarta, jaña jıl bastalğalı Qazaqstanda 70 mıñğa juıq adamnan auru anıqtalğan. Toqsan künge sozılğan qıs mezgilinde auırğandardıñ 81 mıñnan astamı koronavirus, qalğan 6,8 mıñı pnevmoniya pacientteri. Jeltoqsan jäne aqpan ayları aralığındağı barlıq körsetkişterdi mezgilge arnalğan qorıtındı materialdan bile alasız.

Osığan deyin aqparat ministrliginiñ coronavirus2020.kz saytı men Densaulıq saqtau ministrliginiñ media resurstarında jariyalanğan derekter birneşe aydan beri qate berilip kelgeni jaylı materialdar jariyalap, aqparat qwraldarına eskertkenbiz.
(!) Pandemiya moderatorı – ministrlik tek senbi-jeksenbide ğana emes, mereke künderi de statistikanı tolıqtay jürgizuge qauqarsız. Mäselen, jeltoqsan ayınıñ 1, 16, 17, 18-i jäne 19-ına, 1-4, 7 qañtar, 8 naurızğa tiesili derekter eselep kemigen. Küzdiñ ortasında sol kezdegi DenMin-niñ resmi-erikti ökili Bağdat Qojahmetov ekinşi tolqında demalıs künine qaramastan statistikanı tolıq kölemde jürgizuge uäde bergen edi. Biraq is jüzinde olay bolmay şıqtı. 

Bıltır 13 naurızdan beri COVID-19 infekciyasın jwqtırğandar qatarı 221 mıñnan, 1 tamızdan bergi koronavirus pnevmoniyası 49,5 mıñnan asqan. DDSW derekqorı men Wlttıq statistikada Qazaqstanda auırğandar sanı 271 mıñğa jetken. Degenmen Ükimet koronavirus pen onıñ pnevmoniyasın eki bölek esepteydi.

Pandemiya bastalğalı jalpı virus jwqqandardıñ 4550-i (KVI+ / U07.1 – 2837, KVI- / U07.2 – 652, ilespe aurulardan – 1061) qaytıs bolğan. Alayda Qazaqstan biligi boyınan koronavirus tabılsa da, basqa aurulardıñ sebebinen qaytıs boldı delingen 1061 adamdı jalpı statistikağa engizbeydi. Bwğan qarsı sarapşılardıñ sözine qarağanda, koronavirustıñ janama äserinen qaytqandardıñ jartısınan astamınıñ sebebi qan aynalımı jüyesiniñ auruları bolğandıqtan, oğan infekciya dert qozdıruşı faktor retinde ölimge äkep soqtırğan. Eskerer jayt, ministrlik KVI- statistikasın esepke almas bwrın jıldağıdan üş esege ösken pnevmoniyanıñ 256 mıñ jağdayınan (qañtar-şilde aralığındağı) koronavirustıq türin anıqtap-zertteuden bas tartqan. Sarapşılar osı keysti zerdelegen jağdayda şınayı esep qazirgiden äldeqayda köp boların alğa tartadı. Demek joğarıdağı san da naqtı bolmauı mümkin.

Qazaqstan virus taraluı boyınşa älemde Worldometers derekqorı, Djons Hopkins universiteti jäne DDSW tizimindegi 221 el men aymaqtıñ arasında 50-orında twr.

Ötken qıs mezgilinde redakciya prezident Toqaev birneşe ret sınasa da özgere qoymağan resmi statistikadağı kemşilikterdi tüzetuge mwrındıq boldı. Ministrlik ökilderi jäne esep jürgizuşi mamandarımen aptalap aytısuğa tura keldi.

Osı uaqıtqa deyin KVI+ diagnozı boyınşa jaña anıqtalğan nauqastar aymaqtardağı körsetkişi kündelikti, al KVI- deregi tek jiıntıq mände berilip kelgen.
Ministrlik redakciya talabınan keyin statistikadağı kemşilikti moyındap, 26 jeltoqsannan beri resmi habarlamada pnevmoniyanıñ bir täulikke keşigip jariyalanatının rastap merzimin körsetetin boldı. 2 aqpannan koronavirus pnevmoniyası anıqtalğan nauqastardıñ aymaqtardağı körsetkişi qosa kündelikti berile bastadı. Al aqpannıñ 18-i koronavirus pen onıñ pnevmoniyasınan qaytıs bolğandardıñ esebin kün sayın jariyalauğa köşti. Biraq soñğı statistikada merzim jağınan qayşılıq bayqaldı. Redakciya mwnı da ministrlikke birneşe märte eskertuge mäjbür boldı. Osılayşa KVI+ pen KVI- dignozınan köz jwmğandardıñ tirkelgen küni erteñine emes, bir künnen keyin jariyalanıp kelgeni belgili boldı. Qate degenimiz – aqparat qwraldarı kündelikti statistikanıñ naqtı bolmauınan koronavirustan qaytqandardı ötken künge telip habarlauğa mäjbür bolğan. 26 aqpan osı uaqıtqa deyin koronavirustıñ rastalğan türinen «ötken küni» qaytıs boldı delingen qate aqparat tüzetilip,  «aldıñğı täulik» retinde körsetile bastadı. Resmi mälimetke süyensek, Qazaqstan Ükimeti tek PTR arqılı rastalğan derekterdi uaqıtılı jariyalaydı, al qalğan negizgi körsetkişter (yağni, pnevmoniyağa şaldıqqandar, koronavirus pen pnevmoniyadan qaytıs bolğan adamdar sanı – QT) bir täulikke keşigip beriledi. Bwğan densaulıq saqtau salasındağı aqparattıq jüyeniñ jetilmeui sebep.

Vedomstvoaralıq komissiyanıñ 9 naurızdağı resmi mälimetine qarağanda, Qazaqstanda 33 mıñ adam koronavirusqa qarsı  reseylik «Sputnik V» vakcinasınıñ alğaşqı dozasın saldırğan.

"The Qazaq Times"