Keşe, 20 säuir küni Amnesty International qwqıq qorğau wyımı ölim jazası jäne onıñ orındaluı turalı jaña esebin jariya etti. Oğan säykes, 2020 jılı älem elderinde ölim jazasın qoldanu birşama azayıp, soñğı on jıldağı eñ tömengi şekke tüsken. Ölim jazasın qoldanuğa qarsı bolıp kelgen wyım bwğan jahandıq indettiñ ıqpalı boldı dep sanaydı. Biraq, mälimetke say özgermegen bir närse bar – Qıtay ölim jazasın eñ köp qoldanatın el bolıp qala bergen.
Statistikalıq mälimetterden 2020 jılı 18 el 483 ret ölim jazasın qoldanğan. 2019 jılı bwl jağday 657 bolıp, oğan salıstırğanda 26 payızğa azayğan. Bwl sandardıñ azayuı negizinen Irak pen Saud Arabiyasındağı ölim jazasın qoldanudıñ azayğanımen qatıstı. Bıltır atalğan eki el tarihında ölim jazasına kesilgender sanı aytarlıqtay azayğan.
2019 jılmen salıstırğanda bıltır ölim jazasın qoldanu az bolumen qatar ölim jazasın qoldanğan elderde sanı da qısqara tüsken. Aytalıq, 2019 jılı 20 elde ölim jazasına kesu jäne onı orındau tirkelgen bolsa, bıltır 18 el osınday qatañ jazanı qoldanğan. Amnesty International esebine say, ölim jazasınıñ köp böligi Qıtay, Iran, Egipet, Irak jäne Saud Arabiyasında bolğan.
Qıtay – älemde ölim jazasın eñ köp qoldanatın el. Biraq, ölim jazasına kesu jäne onıñ orındaluına qatıstı mälimetter Qıtayda memlekettik qwpiya mälimetter sanalatındıqtan, naqtı sanın twraqtandıru qiın. Joğarıda atalğan 483 ölim jazasına degen mälimet Qıtaydağı mıñdağan ölim jazasınıñ sırtındağı mälimetter ğana. Al, Qıtaydı qospağanda özge tirkelgen ölim jazası sandarınıñ 88 payızı bar bolğanı tört elge, Saud Arabiyası, Ira, Irak jäne Egipetke tiesili.