Jerdiñ işki qabattarı. Mantiya Foto: incolors.club

Japoniyanıñ teñiz tübin zertteumen aynalısatın ğılım jäne tehnalogiya agenttiginiñ  ğalımdarı (JAMSTEC) jaqında jüzege asırğalı jatqan josparlarımen bölisti. Adamzat tarihında alğaş ret ğalımdar jer qırtısın bwrğılay otırıp, planetamızdıñ mantiya qabatına deyin jetudi josparlap otır. Soñğı 50 jılda älem ğalımdarı bwl ideyanı birneşe märte jasap körgen bolatın. Biraq  eşqaysısı dittegen nätijege jete almadı. Al osı maqsatta jasalğan soñğı zertteu jwmısı Birlesken mwhit tübin bwrğılau qoğamınıñ jobası bolatın. Olar jospardı jüzege asıra almağındıqtan jwmıstı toqtatuğa mäjbür bolğan. Sodan 700 metr tereñdikke deyin ğana bwrğılau jwmıstarı jürgizilgen. Al japon ğalımdarınıñ özderine senimdi boluınıñ qwpiyası nede?

Mantiya
Foto: incolors.club

CNN-de jariyalanğan aqparatqa säykes, mwhit tübin bwrğılauğa arnayı Chikyū kemesi jasalıp jatır. Arnayı jabdıqtalğan "jerastı" kemesi osı uaqıtqa deyin paydalanılıp kelgenderine qarağanda üş ese quatı äri üş ese tereñ qazuğa mümkindik beredi. Jer qırtısınıñ qalıñdığı 5-10 şaqırımdı qwrağandıqtan, bwl jwmıs barısı eki kezeñge bölingen. Aldımen mwhittıñ tübin 4 şaqırımğa deyin bwrğılap, ekinşi kezeñinde 6 şaqırımın qazu josparlanıp otır. Eger jospar sätti jüzege assa mantiya qabatına jetip, mantiyadan zertteuge qajetti ülgilerdi aluğa mümkindik tuadı dep kütilude.

Mwhittıñ tübi

Bwl zertteu jwmısınıñ negizgi maqsatı: birinşiden - jer qırtısınıñ seysmologiyalıq qozğalısın baqılap otıru, ekinşiden - planetamızdıñ geologiyalıq qalıptasuı jaylı naqtı aqparatqa qol jetkizu.

Äzirge bwrğılau jwmıstarınıñ naqtı bastalatın uaqıtı belgisiz.  Biraq JAMSTEC ökilderiniñ aytuınşa, 2030 jılğa deyin barlıq qwrılğılar dayın bolıp, jwmısqa kirisuge boladı eken.

"The Qazaq Times"