جاپون عالىمدارى جەردى مانتيا قاباتىنا دەيىن قازۋدى جوسپارلاپ وتىر

جاپونيانىڭ تەڭىز ءتۇبىن زەرتتەۋمەن اينالىساتىن عىلىم جانە تەحنالوگيا اگەنتتىگىنىڭ  عالىمدارى (JAMSTEC) جاقىندا جۇزەگە اسىرعالى جاتقان جوسپارلارىمەن ءبولىستى. ادامزات تاريحىندا العاش رەت عالىمدار جەر قىرتىسىن بۇرعىلاي وتىرىپ، پلانەتامىزدىڭ مانتيا قاباتىنا دەيىن جەتۋدى جوسپارلاپ وتىر. سوڭعى 50 جىلدا الەم عالىمدارى بۇل يدەيانى بىرنەشە مارتە جاساپ كورگەن بولاتىن. بىراق  ەشقايسىسى دىتتەگەن ناتيجەگە جەتە المادى. ال وسى ماقساتتا جاسالعان سوڭعى زەرتتەۋ جۇمىسى بىرلەسكەن مۇحيت ءتۇبىن بۇرعىلاۋ قوعامىنىڭ جوباسى بولاتىن. ولار جوسپاردى جۇزەگە اسىرا الماعىندىقتان جۇمىستى توقتاتۋعا ءماجبۇر بولعان. سودان 700 مەتر تەرەڭدىككە دەيىن عانا بۇرعىلاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلگەن. ال جاپون عالىمدارىنىڭ وزدەرىنە سەنىمدى بولۋىنىڭ قۇپياسى نەدە؟

مانتيا
فوتو: incolors.club

CNN-دە جاريالانعان اقپاراتقا سايكەس، مۇحيت ءتۇبىن بۇرعىلاۋعا ارنايى Chikyū كەمەسى جاسالىپ جاتىر. ارنايى جابدىقتالعان "جەراستى" كەمەسى وسى ۋاقىتقا دەيىن پايدالانىلىپ كەلگەندەرىنە قاراعاندا ءۇش ەسە قۋاتى ءارى ءۇش ەسە تەرەڭ قازۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. جەر قىرتىسىنىڭ قالىڭدىعى 5-10 شاقىرىمدى قۇراعاندىقتان، بۇل جۇمىس بارىسى ەكى كەزەڭگە بولىنگەن. الدىمەن مۇحيتتىڭ ءتۇبىن 4 شاقىرىمعا دەيىن بۇرعىلاپ، ەكىنشى كەزەڭىندە 6 شاقىرىمىن قازۋ جوسپارلانىپ وتىر. ەگەر جوسپار ءساتتى جۇزەگە اسسا مانتيا قاباتىنا جەتىپ، مانتيادان زەرتتەۋگە قاجەتتى ۇلگىلەردى الۋعا مۇمكىندىك تۋادى دەپ كۇتىلۋدە.

مۇحيتتىڭ ءتۇبى

بۇل زەرتتەۋ جۇمىسىنىڭ نەگىزگى ماقساتى: بىرىنشىدەن - جەر قىرتىسىنىڭ سەيسمولوگيالىق قوزعالىسىن باقىلاپ وتىرۋ، ەكىنشىدەن - پلانەتامىزدىڭ گەولوگيالىق قالىپتاسۋى جايلى ناقتى اقپاراتقا قول جەتكىزۋ.

ازىرگە بۇرعىلاۋ جۇمىستارىنىڭ ناقتى باستالاتىن ۋاقىتى بەلگىسىز.  بىراق JAMSTEC وكىلدەرىنىڭ ايتۋىنشا، 2030 جىلعا دەيىن بارلىق قۇرىلعىلار دايىن بولىپ، جۇمىسقا كىرىسۋگە بولادى ەكەن.

"The Qazaq Times"