Juırda ğana elordasında prezidenttiñ qatısuımen Mwsılmandar dini basqarması imamdarınıñ III forumı ötti. Atalğan şaralardıñ barlığı Qazaqstandağı islamnıñ qoğamnıñ ornıqtılığı twrğısınan özindik mänge ie ekenin körsetti.  Sondıqtan da, ötken forumnıñ mäni jäne QMBD qızmetine qanday özgerister qajet degen saualdarğa baylanıstı dintanuşı Asılbek Snadinmen bolğan swhbattı oqırman nazarına wsınamız.

- Imamdar forumında ministr Däuren Abaevtıñ aytqan pikirlerine qanday bağa beresiz?

- Rasımen Däuren Abaev forumda söylegen sözinde QMBD-nıñ aqparattıq jwmısına baylanıstı birneşe wsınıs ayttı. Jekelikte ol QMBD-nıñ ağartuşılıq jwmısınıñ belsendi boluı qajet ekenin erekşe atap ötti, sonday-aq, imamdardıñ äleumettik jelidegi belsendiligi de bar. QR 2011 jılğı «Dini qızmet jäne dini birlestikter» turalı zañı qabıldanğannan keyin barlıq dini nasihattar äleumettik jelige auısqanı jasırın emes, onıñ işinde dästürli emes dini ağımdarda bar. Bügingi tañda äleumettik jeli platforması jastar üşin dini materialdardı izdeytin orınğa aynaldı, onıñ işinde islamğa qatıstı daulı mäselelerdi atap ötpeske bolmaydı. Ökinişke oray detstruktivti ağımdardıñ kontentteri jeli de basımdılıqqa ie, al imamdarımızdıñ internettegi belsendiligi - dini ekstremizm men terrorizmge qarsı memlekettik wyımdardıñ küresine profilaktikalıq kömegin tigizer edi. Eñ bastısı jeliden dini bilim izdegen jastar aqparattı senimdi derekközderden aladı.

- Jaña buın imamdar korpusın qalıptastıru degenimiz neni bildiredi?

- Biz mınanı tüsinu kerekpiz, dini jağdaydıñ özgerui, dinge senuşiler swranısınıñ joğarılauı, sonımen qosa, ağımdağı mäseleler imamdar korpusınıñ ünemi jañarıp, damıp otırğanın qajet etedi. Täuelsizdik alğalı beri imamdardıñ käsibiligin arttıruda orasan jwmıstar atqarıldı, qazirgi tañda «Nwr-Mübarak» Egipet islam universiteti tülekteri oblıstardağı imamdar ştatın belsendi türde tolıqtıruda, imamdar rotaciyasınıñ qabıldanuı aymaqtardağı kez kelgen mäseleni şeşuge ıqpal etedi. Dini bilimmen qatar, zamanaui ğılım salaların meñgergen modern-imamdar ştatınıñ qalıptasuı uaqıttıñ talabı. Bir şetinen bwl şetelde bilim alğan detstruktivti ağım nasihatşılarına qarsı twruğa mümkindik beredi, al olardıñ aqparattıq tehnologiyalardı paydalanuı jastarmen jwmıstı jaqsartadı.

- Jalpı, din ökilderiniñ bwnday bas qosuları qoğam üşin qanşalıq mañızdı? Nemese, forumnıñ bastı erekşeligi nede?

-Täjirbie körsetip otırğanday, mwnday dini forumdar kezinde strategiyalıq qwjattardıñ qabıldanuı jüzege asadı. QMBD respublikalıq III imamdar forumı da bwl ürdisten tıs qalmadı. Atap aytsam, forumda mätinniñ aytılu türli bolmas üşin dini joralğılardı birtwtas etip bekitu wsınıldı. Bwl 45 dini joralğığa tolıqtay tüsinik berilgen öte mañızdı qwjat. Onıñ üstine, imamdardıñ lauazımına qatıstı qwjattar men Qazaqstan mwsılmandarınıñ ruhani platforması «Jeti ruhani qazıq» twğırnaması qabıldandı. Mwnday qwjattardıñ qabıldanuı QMBD jwmısınıñ belsendi boluında mañızdı röl atqaradı dep oylaymın.

- QMBD-nıñ qazirgi bastamaların qalay bağalaysız?

- QMBD-nıñ jaqsı bastamalarınıñ biri – «Aqsaqaldar institutın» qayta qalıptastıru. Dini basqarmanıñ habarlauınşa, oblıstağı meşitterde mwnday keñester jwmıs istep jatır. Atalğan keñestiñ mañızdılığı jas wrpaqtı tärbieleudegi qosımşa qwral boluında, degenmen nätijeniñ bwdan joğarı boluı üşin onıñ qoğamdağı rölin köbirek nasihattau kerek, onıñ işinde jergilikti atqaru wyımdarı tarapınan da qoldau qajet.

QMBD-nıñ dini ekstremizm men terrorizmdegi aqparattıq-tüsindiru toptarın qwrudağı profilaktikalıq röliniñ mañızdılığın atap ötkim keledi. Onıñ işinde orıstildi auditoriyalarğa bağıttalğandar da bar, sonımen qatar, aymaqtardağı türmelerde ekstremizm men terrorizmdi nasihattağanı üşin jazasın ötep jatqandarmen jürgizilip jatqan oñaltu jwmıstarına da belsendi qatısuda. Jäne atalğan jwmıstardıñ barlığı derlik tegin jürgizilude. RAT salasındağı jwmıstardıñ esebi Joğarı müftidiñ qatısuımen bolatın esepti konferenciyalarda tıñdaladı. Sol sebepti dintanuşılardıñ IX forumında Joğarı müftidiñ mümkindik bolsa oñaltu jwmıstarına qatısatın QMBD teologtarınıñ qızmetine qarjı böludi qarastırudı wsınğanı aqılğa qonımdı.

Meniñ şe, bwl öte dwrıs ideya. QMBD imamdarınıñ qatısuımen bolatın profilaktikalıq, reabilitaciyalıq jwmıstardıñ köpşiligi derlik tegin jürgiziledi. Halıqpen jürgizilip jatqan aqparattıq tüsindiru jwmıstarınıñ nätijesine qaramastan, QMBD-nıñ internet keñistigindegi kontrpropagandalıq jwmıstarı joqtıñ qası. Al bir ğana «VKontakte» jelisindegi islam turalı aqparat taratatın toptar, jelidegi kanaldardıñ köpşiligi salafit bağıtın wstanğandarğa tiesili.

Bügingi tañda QMBD-nıñ äleumettik jelide öz jwmıstarın nasihattauğa qatıstı aqparattıq resurstarı jäne atalğan jwmıstı wyımdastırudağı kadrlıq mümkindigi orasan zor. Äsirese jastarğa dästürli islamdı nasihattaytın arnalar men toptar aşu, onıñ işinde orıs tilindegi aqparattarğa basımdılıq berse, salafittik kanaldardıñ äserine tosqauıl bolatın edi. Sonımen qosa bilimi men darını jağınan şeteldik äriptesterinen kem tüspeytin bizdiñ imamdarımız ben teologtarımızdıñ keñinen tanıluına jol aşadı. Ayta ketetini, QMBD-nıñ BAQ-ta jäne äleumettik jelide öz jwmıstarına basımdılıq berui turalı bastamanı ministr Däuren Abaevtıñ özi wsındı.

Swqbattasqan: Serikbol Bilälov

“The Qazaq Times”