Qoğamdağı ädiletsizdikterge beyjay qaray almaytın, aqiqattıñ saqşısı retinde belgili advokat Abzal Qwspanğa qatıstı ayıptaular azamattıq qoğamnıñ nazarın audarıp otır. Aqordanıñ qwqıqtıq ağartuşılıq qızmeti men Ädilet ministrligi jäne Arman Şoraevtıñ ayıptauı arasında qalğan advokattıñ jağdayın öz sözimen payımdap körelik.
Atışulı procesten «Abzaldı ığıstıru»
Säule Äbildahanqızına bergen ötkir swhbatında Abzal Qwspan biraz «iribastı mäselelerdiñ» törkinin barlap, tüyinin tarqattı. Bası daudan arılmay qoyğandığın advokat «Sotta jeñilgen taraptıñ öşigip, jaulasuı – advokat qızmetiniñ ajıramas böligi. Mwnday iri «keri baylanıstar» 2011 jılı Jañaözen taqırıbına qatıstı, 2014 jıldarı «qaytarım jaulastıq mändegi jauap» bolğan» dep tüsindiredi. Ol «biıl Aqtöbede «asa auır deñgeydegi alayaqtıq» isi boyınşa eki azamattı, änşi Gauhar Älimbekovanı aqtağan» bolatın. Abzal Qwspannıñ payımdauına qarağanda, «advokattarğa Reseyde qılmıstıq qastandıq ülgisinde, al Qazaqstanda şeneunikterdiñ ıqpalı arqılı, yağni bilik tarapınan qısım türinde öşigetini belgili».
Onıñ sözinşe, Resey Federaciyasınıñ azamatı, mäskeulik käsipker Artem Lukaşin men qoğamğa belgili käsipker Arman Şoraev arız jazıp, Ädilet ministrligi tarapınan «Abzal Qwspandı advokattıq licenziyasınan ayıru mäselesi» bir kezde köteriluiniñ «astarı ayqın».
Advokat ayıptaulardıñ qazan-qaraşada Islam Äbişev isiniñ procesi twsında qatar örşuin «sıbaylasıp wyımdasqan joba» dep sanaydı. «Äbişev sotı» sensaciyalıq isiniñ qoğamdıq baqılauğa auıp bara jatqandığınan seskenip, halıqtıq qwqıq qorğauşını «wjımdasqan türde ığıstıru» desedi.
Daudıñ bir wşı – bärine ortaq «özara oğaş äñgimeden»
«Jüykeñdi jündey tütip, jeke basıñnan ilik izdep, aqtara bergende emociyağa erik berip qoyğanıñdı bayqamay qalasıñ» dep ağınan jarılğan advokat äleumettik jelidegi ortaq çatta şamına tigennen soñğı birer auız bılapıt sözin jahanğa tarap ketuin äldebir «ayaqşalıs» pen «küyejağıstıñ» äreketi dep biledi. Ol «bwl sözderim üşin ökinemin, bolaşaqta qaytalamauğa tırısamın» dep, personaldı pendeşiligine keşirim swraydı.
Ädildik tarazısınıñ basım tüserine tize büge jürip qızmet etip, el iltipatına bölengen zañgerdiñ eşbir resmi emes, aşıq mälimdeme minberinde emes, jay ğana sociumdıq kommunikaciya barısında az-kemdi «kinärattau» sözi üşin japa tarmağay qaralap, inedeyin ilmekti üyelmeli bälege aynaldıruğa tırısu adamşılıq sotında – aqnietti adamnıñ isi emes. Mwnımen biz advokattı minsiz nemese qaysıbir şendi bağlandarday «aq degeni alğıs, qara degeni qarğıs» dep «özgeşe öbekteuden» aulaqpız, tek kisini aynalasına bererimen bağalağan jön.
Etika mayşamın prizma twtar bolsaq, onda ükimet üyiniñ qabırğasında ärkez äsire siltep, äbes söyleytin, tilinen tapqanın jwrt talqısına salatın sanında qisabı joq aqjağalılardan bastalıq. Bwdan basqa 30 mıñ dollarlıq gonorar jaylı äli ayqındala qoymağan qaueset esip jür jeli işinde. Bwl da «tübi swyıq» äñgime, «çattarda tarağan emociyalıq aşudan tuğan sözdiñ eşqanday gonorarğa qatısı joq» deydi Qwspanov.
«Äbişev isinde» äşkere bolğan «jüyeniñ äşekeyleri»
Abzal Qwspan Äbişevti «lauazımdı twlğalarmen jağalasıp jürip qorğap jatqan jayım bar. Äbişevtiñ tuma-tuıstarımen sälemim tüzu» deydi öz sözinde. Ol:
– Ekonomikası qanşa qarıştap damığanımen, adam qwqıqtarı qorğalmasa, qwqıqtıñ saltanat qwruına ıqpal etetin advokattıñ haqı ayaqastı etilgen el eşqaşan damığan qoğam bola almaydı. Men eşkimnen meniñ qwqığımdı qorğauın talap etpeymin, aldağı uaqıtta Äbişev isimen qatar «öz qotırımdı özim qasi beremin, – dedi.
Twrğılıqtı jeri Oralda jürgizilip jatqan Salıq-qwqıq organdarınıñ tekseru, tüsinikteme beru, qızmettik tekseris jwmıstarına baylanıstı qorğauındağı Äbişevtiñ otırısın ötkizip alğan.
Äbişev spektrinen özine qaray auğan qos istiñ qozğauşı küşi, tüp-avtorı bir dep wğadı. «Aqılğa sıymaytın scenariyge» tapsırıs beruşilerdiñ atın atap, jalpılamadan bölek jalqı türde adrestik sındı aşıq ayttıq. Ärine, bwl jüyede qalıptasqan jağdaydıñ özgermeuin qalaytındardıñ qıtığına tiip otır. Meniñşe, bwl – tabiği reakciya» deydi qwqıq qorğauşı.
– Qwpiya qızmetker, birneşe organdarğa jwmıs isteytin käsibi provakator Azamat Şaymerdenovti äşkere ettik, alda äli jariyalanbağan mälimetterdi sotta aşıq aytatın bolamız. Qazirgi tañda üş ay boyı olay da bılay tıqpalap, orayın taba almay wsınğan paradan bas tartsa da, jemqorlıq bolğan jerden qolğa tüspese de, «para alğısı keldi» («Para aluğa oqtaldı») degen ayıptaumen prokuror on jıldan köp jaza tağayındaudı swrauda.
Özine senimsizdik bildirilgenin qabıldağısı kelmeytin «qos sud'ya»
Advokat «toyğa barsa tost ayta alatınday qazaqşa sauatı bar sud'ya Mekemtastıñ tildik biliktiligine qatıstı bas tartqan isimizdi tosttı da ayta almaytın sud'ya Şayahmetova qarap jatır» dep öz köñil tolmauşılığın bildirdi. Sot otırısınan berilgen tikeley efirden körgendey sud'ya oqığan birneşe bettik qaulıda 70-ke tarta qate jibergen sud'ya Q.Mekemtas 28 tomdıq is materialımen qalay jwmıs jürgizbek degen orındı saual tuadı. 4 qorğauşı men 4 advokattıñ qodeks negizindegi «senimsizdigin» qayta-qayta keri qaytarıp, qorğauşılarğa «meniñ qolım bos, Eñbek kodeksiniñ qay babı boyınşa... procesti jalğastıramız» dep öşikken Ayjan Şayahmettiñ äreketin azamattar zor sınğa aldı. Oğan sud'ya Qajımwqan Mekemtaswlınıñ aldınan abaqtığa attanğan twtqındardan onıñ eşqaşan aqtau ükimin oqımağandığı, tek wzaq merzimdi sottau ükimin şığarğan degen habarlar kelip jatqan körinedi.
Sot otırısında kinäsizdik prezumpciyasınıñ iisi de şıqpaydı, mwnı advokat «bizdegi keybir sud'yalar prokurordan beter ayıptauşı» dep qabıldaydı.
Säule Äbildahanqızı jürgizetin tikeley efirden körgen sot otırıstarındağı Şayahmetova men Mekemtastıñ törağalıq etuinen eriksiz «adam qwqıqtarı tüsimizge kiretin şığar» degen oyğa kelesiñ. Proceske aralasuına senimsizdik bildirilgen sud'ya iske qatısuşılardı qaraşanıñ 6-sı keşki 20:00-den asqanşa erkinen tıs wstap, öz lauazımın «asıra paydalanğanı» anıq bayqaladı.
Şeşim qaysı?
Köptiñ alğısına bölenip, qoğamğa jaqsı atpen tanılıp ülgergen Qwspannıñ pikirinşe, bwl istiñ eñ töte äri negizgi şeşimi – qorğau tarapı qoğam men BAQ instituttarınıñ qoldauı arqılı belsendiligin arttırıp, jariyalılıq-aşıqtıq principterin talap etu.
Ol kelesi sotqa qatısıp, birde-bir procesti jibermeymitinin äri aqtauşı taraptıñ aşıq sottıñ bas-ayağın tügel audio-beyne taspağa tartıp jatqanın mälimdedi.
Äzirge belgili aqparat – licenziyadan ayıruı anıq emes, biraq äbden mümkin. Sonday-aq 11 qaraşadan bastap Abzal Qwspan youtube arnasın jürgizudi qolğa alğanın habarladı. Söz soñına qaray:
– Prezident Toqaevtıñ qasınan Qoğamdıq qabıldau komissiya qwramına eldegi Advokattar qauımdastığınıñ atınan endim. Är türli salalardağı lauazımdı twlğalar tartılğan keñeste jüyeli mäseleler, birneşe jıldar boyı jauaptı mekemelerden mardımdı jauap ala almağan azamattardıñ mwñ-mwqtajın qarastıratın boladı. Äleumettik jelide halıqqa qwqıqtıq ağartuşılıqpen belsene aynalısatın bolamın. Islam Äbişev isinen keyin feysbukke qayta oralamın.