Mozilla jäne Google kompaniyaları qazaqstandıq internet qoldanuşılardıñ onlayn qauipsizdigi men qwpiyalığın qorğau tehnologiyasın iske qosatının mälimdedi.

Osı arqılı eki kompaniya Qazaqstan biliginiñ Firefox jəne Chrome brauzerlerindegi internet trafigine aralasuına tosqauıl qoymaq.

Mozilla saytında ağılşın, qazaq jäne orıs tilinde jariyalanğan resmi mälimdemede "kompaniya Qazaqstanda internet qoldanuşılarğa qauipsizdik sertifikatın ornatudı talap etip jatqan soñ osınday qadamğa bardı" dep jazılğan. Mozilla "Qazaqstan ükimeti wsınğan qauipsizdik sertifikatı internet qoldanuşılarınıñ barlıq deregin oquğa mümkindik beredi" dep sanaydı.

Däl osınday habarlama Google kompaniyasınıñ resmi blogında da jariyalandı. Kompaniyanıñ mälimdeuinşe, jaña tehnologiya Qazaqstan biligi wsınğan qauipsizdik sertifikatına tocqauıl qoyadı. Google jaña tehnologiyanı brauzerge özderi ornatpaq.

"Biz mwnday qadamğa barmas edik. Biraq qoldanuşılardı qorğau jäne internettiñ qauipsizdigi - Firefox brauzeriniñ negizgi qağidası" dedi Mozilla kompaniyasınıñ qauipsizdik böliminiñ direktorı Marşall Ervin.

Al Chrome brauzeriniñ bas direktorı Paris Tabriz "naqtı mäsele bolğan soñ osınday qadamğa barğandarın, kompaniya älemdegi barlıq qoldanuşını qorğau üşin qaşanda şara qoldanatının" ayttı.

Mozilla Qazaqstan biliginiñ qauipsizdik sertifikatın ekinşi ret engizuge talpınıs jasağanın mälimdedi. Alğaşqı, 2015 jılğı talpınıs sätsiz bolğan.

Biıl şildeniñ ortasınan beri qazaqstandıqtar wyalı baylanıs operatorlarınan "internetke kiru mäselesi tuındamas üşin" arnayı qauipsizdik sertifikatın ornatudı wsınğan habarlama ala bastağan.

Sertifikattıñ resmi atauı - QazNet Trust Network. Operatorlar men Qazaqstan biligi bwnı "kiber şabuıldıñ aldın alu şarası" dep atağan.

Bilik "sertifikattıñ kiberşabuıl men teris kontentten qorğaytının, onı ornatu turalı tüpkilikti şeşimdi är azamat özi qabıldaytının" aytıp kelgen. Biraq QazNet sertifikatınan bas tartqandar köptegen äleumettik jeli men poşta jüyesine kire almağanın aytıp şağımdanğan.

Biliktiñ sertifikattı jappay engizu talpınısınan keyin Nwr-Swltan jergilikti jäne halıqaralıq wyımdar men belsendilerdiñ sınına qaldı.

Qazaqstandıq qwqıq qorğauşılar men belsendiler sertifikattı ornatqan soñ "bilik cenzuranı küşeytedi" dep qauiptenedi. Olar "bilik osı sertifikat arqılı ärkimniñ jeke aqparatın baqılap otırğısı keledi" dep topşılaydı. Keybir belsendiler bilik bastamasına narazılıq bildirip, jalğız adamdıq akciya ötkizgen. Bwl keyin jelide qarsılıq fleşmobına wlasqan.

Birneşe zañger "qauipsizdik sertifikatın" ornatu habarlamasın jibergen baylanıs operatorlarınıñ üstinen şağım tüsirdi.

6 tamızda Wlttıq qauipsizdik komiteti kenetten qauipsizdik sertifikatı öşiriletinin, QazNet​ test bolğanın habarlağan. Biraq Qazaqstan biligi aldağı uaqıtta wlttıq qauipsizdikke kiber şabuıl jasalğan jağdayda halıqqa eskertip, sertifikattı qoldanatının mälimdedi.

"The Qazaq Times"