Foto: goroskope.net

Mamandar tışqandarğa täjiribe jasap körgeninde, aştıq sezimde jüru ömirdi wzartatınına  tağı bir märte közderi jetken. Degenmen, bwl däleldemeniñ adamdarğa qatıstı qanşalıqtı ras ekeni äli belgisiz. 

Naked-science baspasöziniñ habarlauınşa, amerikalıq Brigama YAnga Universiteti zertteuşileriniñ qorıtındısı boyınşa,  aştıq ribosomalardıñ [Rebosoma – tiri jasuşalardıñ mañızdı membranalıq emes organelleları bolıp tabıladı – red.] belsendiligin tömendetedi,  al sol organellalar amin qışqıldarı aquızınıñ biosintezine qızmet etedi. YAğni, ribosomalar belsendiliginiñ tömendeui özin-özi qayta qalpına keltiru resurstarın köp paydalanuğa mümkindik beredi jäne öz kezeginde organizmniñ qartayu jıldamdığın bäseñdetedi.

Jaña täjiribeniñ ayasında ğalımdar tobı tışqandardı eki topqa böldi. Birinşisine tamaqqa şekteu jasasa, ekinşi tobına twraqtı tamaq racionın wsınğan. Bwl zertteu 10 aptağa sozılğan, odan keyin tışqandardı wyıqtata bastadı. Olardıñ bauırlarınan ribosomalar bölinip, keyinnen sol ribosomalardı bölip jatqan aquızdar men RNK qwramına analiz jasalındı.

Nätijesinde, tamaqqa şekteu qoyılğan tışqandarda, ekinşi toptağılarğa qarağanda,  jasuşanıñ bölinu qarqını 25 payızğa azayğan, al jasuşalardıñ özinde ribosomalardıñ belsendiligi tömendegen. Sarapşılar zaqımdanğan bölşekterdiñ jaña ribosomalarmen jıldam auısu procesin  bayqağan. Bwl täjiribe belgili  bir mölşerde aş jüruge qatıstı teoriyanıñ aspektilerin jaqsı jağınan qarastıruğa sebepker boldı. Alayda, ğalımdar tışqandarğa jasalğan bwl täjiribe adamdardıñ ömirin wzartuına qanşalıqtı sep bolatını turalı  bir qorıtındığa kelgen joq. Sebebi, özderiniñ aytuınşa, adamdardıñ ömirine äserin anıqtauğa bwl täjiribe jetkiliksiz äri şiki.

Jalpı, medicinağa ne özge de ğılımi däleldemelerge süyensek, aşığudıñ köptegen paydası bar. Qarapayım mısal retinde, semizdikten arılu, işki aynalımdı retteu, twraqtı racion qalıptastıru, qan aynalım men as qorıtu jüyeleri jaqsartu, işki organizmdi barlıq ziyandı zattardan tazalau. Sebebi, adam balasınıñ asqazanınıñ saulığı bet-älpette körinip twradı.  Sondıqtan da bügingi tañda «aştıqpen emdeu» degen tüsinik qalıptasıp, känigi profilaktikalıq emdeu täsili retinde paydalanıladı.

Sonımen qatar, bwğan deyin AQŞ zertteuşileri, belgili bir deñgeyde aş jüru türli aurulardıñ nemese qaterli isik auruına şaldığu qaupin tömendetetindigin anıqtağan.

«The Qazaq Times»