Uaşingtondağı Saud Arabiyasınıñ elşiligine barğan şeruşiler de jurnalist Haşoggidiñ joğaluına qatıstı isti ädil tergeudi talap etip otır. Foto: www.bbc.com

AQŞ Qarjı ministri Stiven Mnuçin men Wlıbritaniyanıñ halıqaralıq sauda ministri Liam Foks Saud Arabiyasındağı investorlardıñ halıqaralıq konferenciyasına qatısudan bas tarttı. Bwl turalı «Washington» Post habarlaydı.

Saud Arabiyasınıñ köşbasşıları men hanzadasın aşıq sınğa alğan Jamal Haşoggi Stambuldağı saud arabiyalıq konsuldığınıñ ğimaratına barğannan keyin iz-tüssiz joğalıp ketken bolatın. Türkiya policiyası jurnalisti qasaqana öltirip, Stambuldan alıs jerge kömip ketui mümkin deydi. Sonday-aq bwl tarap Haşoggidiñ öltirilgendigin däleldeytin audiojazbalar bar ekenin mälimdedi. AQŞ prezidenti Donal'd Tramp Türkiyağa osı jazbalardı zertteu turalı tapsırma berdi, biraq äzirge naqtı jauap alğan joq. Osı boljamnan keyin izdeu jwmıstarınıñ «radiusı» edäuir arttı. Uaşingtondağı Saud Arabiyasınıñ elşiligine barğan şeruşiler de jurnalist Haşoggidiñ joğaluına qatıstı isti ädil tergeudi talap etip otır. Al Saud Arabiyası biligi jurnalistiñ joğaluın joqqa şığarıp, jan-jaqtı tergeu jürgizuge uäde berdi.

Jamal Haşoggi biraz uaqıt korol'dik otbasınıñ keñesşisi bolğan. Biraq eldegi «sayasi ädiletsizdikterdi» körgen soñ, AQŞ-qa köşip ketken. Jäne amerikalıq «Washington Post» basılımında jurnalist qızmetin atqardı. Mälimetter boyınşa, ol konsuldıqqa qwjattarın alu üşin barğan.

Osı jağdaydan soñ HSBC, Credit Suisse, MasterCard, Ford, Uber, Google sındı iri kompaniyalardıñ basşıları Er-Riyadtağı konferenciyağa qatısudan bas tarttı. Goldman Sachs investiciyalıq banki forumğa boykot jariyaladı. Al «New York Times», «Bloomberg» jäne CNN mediagruppalrı öz jurnalisterin habar taratuğa jibermeytin boldı. Demek, AQŞ pen Wlıbritaniya ükimetiniñ qarsılığı Saud Arabiyası üşin kün tärtibinde twrğan mäselege aynalıp otır. Amerika köşbasşısı Donal'd Tramp jäne Memlekettik hatşı Mayk Pompeo bwl jağdaydı özara talqılağannan keyin osınday şeşim qabıldağan. Sayasatkerler men käsipkerlerdiñ Er-Riyadtağı konferenciyağa qatısudan bas tartuı hanzada Mwhammed bin Salman üşin auır soqqı bolmaq. Sebebi ol – sammittiñ bastamaşısı jäne reforma qabıldauşısı.

«Bolaşaq investiciyalıq bastama» attı sammit 23-25 qazanğa josparlanğan. Älemdik deñgeydegi kezdesudiñ Saud Arabiyasındağı ekonomikalıq mäselelerdi şeşu üşin mañızı zor. Sammit barısında hanzada halıqaralıq investorlarğa birqatar jaña reformalardıñ bağdarlamasın wsınudı josparlağan. Atap aytsaq, Mwhammed bin Salman Saud Arabiyasınıñ mwnay satudan tüsken tabısqa täueldiligin azaytudı wsınadı. Osıdan biraz uaqıt bwrın ol äyelderdiñ avtokölikterin jürgizuine tıyım salu arqılı reformatorlıq deñgeyin tömendetip alğan. Batıs diplomattarı hanzadanıñ bwl qadamı basqa da konservativti Tayau Şığıs elderi üşin tamaşa ülgi dep bağalap, ıstıq ıqılaspen qabıldadı. Biraq, 2017 jılı Mwhammed bin Salman sıbaylas jemqorlıq jasadı degen ayıppen ondağan hanzada men käsipkerlerdi twtqındağannağ keyin reformatorlıq atağı qayta sızat tüsken. Olardıñ basım böligi rasımen astırtın äreketterge barsa da, jergilikti twrğındar «hanzada osı äreketi arqılı sayasi jäne iskerlik bağıttağı bäsekelesterinen qwtıludı közdeydi», – dep eseptedi. Bwl turalı iz-tüssiz joğalğan jurnalist Jamal Haşoggi öz maqalalarında jii sınap jazğan.

"The Qazaq Times"