Semey yadrolıq poligonında 1949 jılı 29 tamızda twñğış ret atom bombası sınaqtan ötkizilgen bolatın.

42 jıl uaqıt ötkennen keyin ğana – 1991 jılı zwlmattı sınaqtarğa nükte qoyğan “Semey sınaq yadrolıq poligonın jabu turalı” Prezident jarlığı şıqtı. 40 jıldan astam uaqıttıñ işinde poligon aumağında “mıñdağan Hirosima jarılğan” edi.

KSRO öziniñ yadrolıq qaruınıñ şama-şarqın tekserip köru maqsatında Semey poligonın aşqan bolatın. Bwl üşin 18 million gektar jer bölindi. Alğaşında sınaqtar jer betinde ötkizilgenimen, aynalağa tigizgen ziyanı wşan-teñiz bolğannan keyin jarılıstar jer astına köşirilgen edi. Sol zamannıñ özinde radiaciyadan zardap şekkenderdiñ sanı jartı million adamğa jetken. Poligonda ötkizilgen yadrolıq jäne termoyadrolıq jarılıstardıñ jalpı sanı – 456. Olardıñ 116-sı aşıq, yağni jer betinde nemese äue keñistiginde jasalğan. Osı aşıq jarılıstardıñ jalpı quatı 1945 jılı Hirosimağa tastalğan atom bombasınıñ quatınan 2,5 mıñ ese köp edi. Semey sınaq poligonında jürgizilgen jarılıstardıñ saldarınan milliondağan kisi dertke wşırap, baqilıq boldı.

“Semey sınaq yadrolıq poligonın jabu turalı” Prezident Jarlığına 1991 jıldıñ 29 tamızında qol qoyıldı. Bwl – örkenietti twrğıda älemdegi törtinşi yadrolıq äleuetten öz erkimen bas tartu jönindegi Qazaqstannıñ mañızı zor tarihi qwjatı.

Semey poligonın jabu turalı şeşim biz Keñes odağı qwramında bolğan kezde qabıldanğan edi. Odan arı sınaqtar jürgizu üşin poligondı qalay bolğanda da saqtap qaluğa wmtılğan quattı odaqtıñ äskeri komandalıq maşinasınıñ qarsılığın eñseruge tura keldi. Degenmen, KSRO  küyregennen keyingi kezeñde biz älemdegi törtinşi zımırandıq-yadrolıq arsenalğa ie boldıq , – dedi Elbası sol konferenciyada.

“The Qazaq Times”