Keşe QR bilim jäne ğılım vice-ministri Bibigül Asılova öziniñ qanşa jalaqı alatını turalı ayttı. Bilim oşağına jauaptı lauazımdı eş qospasız ayına 600 mıñ teñge jalaqı alatının jasırmadı. Ärine, bilim salasında qızmet istep jürgen jauaptı twlğa bolğandıqtan osınşa jalaqı aluı da orındı şığar. Al bwdan basqa salada lauazımdı twlğa retinde emes, qarapayım qızmetker türinde jwmıs istep jatqandardıñ jalaqısı qanşa? Aylığı şaylığına jete me?

2017 jıldıñ soñğı toqsanındağı esep boyınşa, jwmıs istep jatqan ärbir qazaqstandıqtıñ ortaşa aylıq jalaqısı 163,7 mıñ teñgege jetti jäne bwl bir jıl bwrınğı körsetkişpen salıstırğanda 5,9 payızğa artıq. Degenmen mwndağı qarama-qayşılıq mınada: jalaqı köbeygenmen inflyaciyanı esepke alğanda twtınu qabileti esepti kezeñde 1,4 payızğa tömendep ketken. YAğni 2016 jıldıñ 4 toqsanında ortaşa eseppen 149 mıñ teñge alğan qızmetker 2017 jılı 163 mıñ teñge alsa da özine qajetti närseni tolıq qamtamasız ete almay otır degen söz.

Aylığı köbeyip, ötken jılğa qarağanda biraz bolsa da jalaqısı köterilgender Qostanay men Aqtöbe  oblısınıñ qızmetkerleri. Bwl öñirde jalaqı bir jıl işinde 2,1 payızğa artıp, säykesinşe, 138,2 mıñ teñge jäne 130 mıñ teñgege deyin köterilgen. Al jalaqınıñ tömendeui saldarınan twtınu qabileti de tömendegen  oblıs - Mañğıstau. Öñirde jalaqı 8 payızğa nemese 269 mıñ teñgege deyin azayğan jäne bwl - ataulı jalaqı azayğan jalğız aymaq.

Qazaqstandağı jalaqı deñgeyi. Foto: energyprom.kz

Energyprom.kz saraptama agenttiginiñ mälimetinşe, jalaqını köp alatındar - ädettegidey qarjı jäne saqtandıru salasında jwmıs isteytinder. Olardıñ ortaşa jalaqısı 0,1 payızğa nemese 316,1 mıñ teñgege deyin köterilgen. Degenmen twtınu qabileti 5,3 payızğa tömendegen. Käsibi, ğılımi jäne tehnikalıq mamandıqtağı qızmetkerlerdiñ ortaşa jalaqısı - 303,3 mıñ teñge jäne -7,3 payızğa azayğan. Twtınu qabileti 3,7 payızğa tömendegen. Aqparat jäne baylanıs salasında qızmet etetinderdiñ jalaqısı - 249,3 mıñ teñge(+7,4 payız, twtınu qabileti saqtalğan).

Al basqa salalarmen salıstırğanda jalaqı kölemi köp mölşerde joğarılağan sala - orman jäne ağaş öñdeu önerkäsibi (jılına + 17 payız nemese 162 mıñ teñgege deyin köterilgen, inflyaciyanı esepke alğanda naqtı ösim 9 payız bolğan) jäne qwrılıs (jılına 15,7 payız ösim nemese 218,1 mıñ teñge, naqtı ösim - 7,8 payız).

Degenmen keybir sarapşılar aldağı uaqıtta keybir käsip türleri jaña tehnologiyalar äser etetindikten jäne jaña tendenciyanıñ qalıptasuına baylanıstı özektiligin joğaltpağanmen, narıqtan müldem joyılıp ketui mümkin ekenin aytadı. Al İT-tehnologiyalar salasındağı sarapşılar, balamalı energiya közderi boyınşa sarapşılar, Big Data ülgilerin äzirleuşiler, biotehnologtar, robototehnika, urbanistika salasında jwmıs isteytin mamandarğa kerisinşe, swranıs arta tüsedi.

Osığan wqsas pikirdi  Head Hunter kompaniyası ökilderi aytıp otır. Kompaniyanıñ marketing jäne PR direktorı Dinara Rahımjanovanıñ sözinşe, aldağı jıldarı Qazaqstanda sauda salasında tiimdi jwmıs isteytin mamandarğa swranıs arta tüsedi.  Odan keyin qarjı jäne buhgalteriya, marketing, äkimşilik bağıttağı sarapşılar jäne ärtürli sanattağı IT mamandarğa swranıs köbeye tüsedi. Öytkeni sarapşılar jahandıq tehnologiya uaqıt ötken sayın kez kelgen önerkäsip pen qızmetke qajet bolatının,  tipti gumanitarlıq bağıttardıñ özi bağdarlamalau jäne algoritmsiz jwmıs istey almaytınday  küyge jetetinin aytadı.

Bwdan bölek, «Eñbek resurstarın damıtu ortalığı» AQ prezidenti Däulet Arğandıqov Qazaqstanda eñ tanımal 10 mamandıqtıñ atın atadı. Olar mınalar: zertteu jäne jöndeu jönindegi menedjer, düken satuşıları,  mal şaruaşılığı salasındağı qızmet, küzetu qızmeti jäne motocikl/kölik qwralın jöndeuşi  slesarlar, traktor jürgizuşileri jäne t.b. Al mwnday mamandıqtardıñ tanımal boluı jwmıs beruşilerge jürgizilgen saualnamağa baylanıstı bolğan.

Ne desek te, qazirgi zamanğı robottandıru halıqtı jwmıssız qaldırıp qana qoymay, jwmıs istep jatqandardıñ öziniñ jalaqısına äser ete bastadı. Al bwlay jalğasa berse, onda adamzatqa "nan tauıp jeudiñ" basqa amalın qarastıruına tura keleri anıq. Bwl kezde "jalaqını qalayda köbeytemiz, äleumettik jağdaydı köteremiz" dep jürgen ükimettiñ özi qauqarsız bolıp qaluı ğajap emes.

“The Qazaq Times”